ئه‌نجو: پێویسته ئه‌و مێشك و عەقڵە رزیوه له‌م خاكه ده‌ربكرێت
فه‌رهاد ئه‌نجو هاوسه‌رۆكی هه‌ده‌په‌ی ئیسته‌نبوڵ كه له كۆمه‌ڵكوژی رۆبۆسكیدا برا و كه‌سه نزیكه‌كانی له‌ده‌ستدا، رایگەیاند، ئێش و ئازاری ئه‌وان هه‌رگیز كه‌منه‌بووه‌ته‌وه و...
فه‌رهاد ئه‌نجو هاوسه‌رۆكی هه‌ده‌په‌ی ئیسته‌نبوڵ كه له كۆمه‌ڵكوژی رۆبۆسكیدا برا و كه‌سه نزیكه‌كانی له‌ده‌ستدا، رایگەیاند، ئێش و ئازاری ئه‌وان هه‌رگیز كه‌منه‌بووه‌ته‌وه و وتی، "بێ سزا ده‌ربازبوون بووه‌ته شێوازێكی به‌ڕێوه‌بردن. پێویسته ئه‌و مێشكه رزیوه له‌م خاكه دووربخرێته‌وه".
لە كۆمه‌ڵكوژیی رۆبۆسكیدا ٣٤ گه‌نجی كورد له ٢٨ ی كانونی یه‌كه‌می ٢٠١١دا به هۆی بۆردومانی فڕۆكه جه‌نگیه‌كانه‌وه کۆمەڵكوژکران و سەرباری ئەوەى ١٠ ساڵی به‌سه‌ر ئەو تاوانەدا تێپه‌ڕیوە، بەڵام هێشتا دادپه‌روه‌ری جێبه‌جێ نه‌كراوه.
فه‌رهاد ئه‌نجو هاوسه‌رۆكی هه‌ده‌په‌ی ئیسته‌نبوڵ كه له كۆمه‌ڵكوژییه‌كه‌دا سه‌رحه‌دی برای و ٢٧ خزمی كوژران قسه‌ی بۆ ئاژانسی هه‌واڵی فورات ( ANF) كرد.
'ئێش و ئازاری كۆمه‌ڵكوژیه‌كه وه‌ك یه‌كه‌م رۆژ تازه و به‌سوێیه'
ئه‌نجو به بیریهێنایه‌وه، كه ١٠ ساڵ به‌سه‌ر كۆمه‌ڵكوژییه‌كه‌دا تێپه‌ڕیوە و هێشتا ئێش و ئازاره‌كه‌ی وه‌ك خۆیەتی و وتی، له‌و قۆناغه‌دا زۆر شت روویاندا، به‌ڵام تاكه شت كه نه‌گۆڕدرا، تێكۆشانی دادپه‌روه‌ری دایكانی رۆبۆسكییه و بە پێداگرییەوە لەو تێکۆشانە بەردەوامن.
ئه‌نجۆ باسی له‌وه‌كرد، بۆ دادگاییكردنی به‌رپرسیارانی كۆمه‌ڵكوژیه‌كه شوێن نه‌ماوه سه‌ردانی نه‌كه‌ن و وتی، سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی له رێگای رێپێوان و راگه‌یه‌نراوه‌كانه‌وه كۆمه‌ڵكوژییه‌كه بووه رۆژه‌ڤی گه‌ل، به‌ڵام به‌داخه‌وه له لایه‌نی یاسایییه‌وه هیچ ئه‌نجامێك به‌ده‌ست نه‌هات.
ئه‌نجو ئه‌وه‌شی خسته‌ڕوو، ئه‌و بێ ئەنجامییە به هۆی سیستمی یاساییه‌وه‌ییه له توركیا و وتی، "به‌هۆی ئه‌وه‌ی له توركیا دادوه‌ری به هه‌ڵسوكه‌وتی سیاسییه‌وه مامه‌ڵه ده‌كات، به‌داخه‌وه له یه‌كه‌م رۆژه‌وه بكوژه‌كان ده‌پارێزرێن. ئه‌و بنه‌ماڵانه‌ی رۆبۆسكی، كه بۆ دادپه‌روه‌ری و راستی تێده‌كۆشن، دادگایی كران، رووبه‌ڕووی لێپرسینه‌وه كرانه‌وه، ده‌ستگیر و زیندانی كران. ئه‌وە لایه‌نێكی بابه‌ته‌كه بوو، لایه‌نی تریشی ئه‌وه‌یه كه ئه‌و ئازاره گه‌وره‌یه له دڵی دایكان و بنه‌ماڵه‌كاندا وه‌ك رۆژی یه‌كه‌م تازه‌یه. یه‌كێك له هۆكاره هه‌ره گه‌وره‌كانی كه‌منه‌بوونه‌وه‌ی ئازاره‌كه ئه‌وه‌یه، كه ته‌نانه‌ت یه‌ك به‌رپرسیاریش به هۆی كۆمه‌ڵكوژییه‌كه‌وه دادگایی نه‌كراوه".
'گه‌وره‌ترین به‌ربه‌ست له به‌رده‌م ئێمه رێكاره یاساییه‌كانن'
ئه‌نجو روونیشیكرده‌وه، له دوای كۆمه‌ڵكوژییه‌كه‌وه گه‌وره‌ترین به‌ربه‌ست و ئاسته‌نگی له به‌رده‌میان رێكاره یاساییه‌كانن و وتی، ٣٤ مرۆڤ كه زۆرینه‌یان منداڵ بوون كوژران، به‌ڵام ئه‌وه قه‌ت نه‌بووه رۆژه‌ڤی دادواكاری گشتی و دادوه‌ره‌كان.
ئه‌نجو وتی، "داوكاری گشتیی قله‌بان له یه‌كه‌م رۆژدا له بری لێپرسینه‌وه له كۆمه‌ڵكوژییه‌كه، ده‌ستی به لێپرسینه‌وه له بنه‌ماڵه‌كان كرد. له‌وێوه ده‌ستیپێكرد و له‌م دواییه‌شدا دادگای ده‌ستوری هه‌میشه‌یی به بانگه‌شه‌ی 'كه‌می به‌ڵگه' دۆسیه‌كه‌ی ره‌تكرده‌وه. دادگای مافه‌كانی مرۆڤی ئه‌وروپاش سه‌رباری پێشێلكردنی مافی ژیان، به‌داخه‌وه خۆی له هه‌ندێك بابه‌تی ته‌كنیكی ئاڵاند و بڕیارێكی سیاسیدا، باسی له‌وه‌كرد كه ریگا یاساییه نێونه‌ته‌وه‌ییه‌كان به ته‌واوه‌تی به‌كارنه‌هێنراون و دۆسیه‌كه‌ی قبوڵ نه‌كرد".
"بۆ ئه‌وه‌ی جارێكی تر له‌م خاكه‌دا كۆمه‌ڵكوژی روونه‌دا"
ئه‌نجو ئه‌وه‌ی به بیرهێنایه‌وه كه كاتێك له لیژنه‌ی مافه‌كانی مرۆڤ له په‌رله‌مان لیژنه‌ی خوارتری قلابان پێكهێنرا، به‌ڵام به هۆی ئه‌وه‌ی هه‌شت ئه‌ندامی ئاكه‌په له لیژنه‌كه‌دا بوون، ئه‌و لیژنه‌یه بووه لیژنه‌ی دۆزینه‌وه‌ی پاساو و یاسا جێبه‌جێ نه‌كرا.
ئه‌نجو رایگه‌یاند، وێڕای روونكردنه‌وه‌كانی هه‌ده‌په و جه‌هه‌په‌ش لیژنه‌كه له راپۆرته‌كه‌دا ره‌وایه‌تی به كۆمه‌ڵكوژییدا، هیچ ده‌سته‌واژه‌یه‌كی یاسایی به‌كارنه‌هێنا و به وتنی "هه‌ڵه‌ی نه‌خوازراو" راپۆرته‌كه‌ی ئاماده‌كرد و كاریگه‌ری كرده سه‌ر دادگه‌ری.
ئه‌نجو به‌بیری خسته‌وه، وه‌لی برای هێشتاش له زینداندایه، به پاساوی جیا سزا به‌سه‌ر بنه‌ماڵه‌كانی رۆبۆسكیدا سه‌پێنراوه و ئه‌و ئۆپراسیۆنه سەرکوتکارییە ١٠ ساڵه به‌رده‌وامه.
ئه‌نجو هێمای بۆ ئه‌وه‌شكرد، بنه‌ماڵه‌كان له شوباتی ٢٠٢١دا سه‌ردانی دادگای ده‌ستوری هه‌میشه‌یی و له تشرینی یه‌كه‌میشدا سه‌ردانی كۆمسیۆنی مافه‌كانی مرۆڤی نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كانیان كردووه و ئێستا چاوه‌ڕێی ئه‌نجامی ئه‌و سه‌ردانانه‌ن.
ئه‌نجو كه له دوای كۆمه‌ڵكوژییه‌كه‌وه ده‌ستی به چالاكی سیاسی كرد، به‌م جۆره دوا: "ئازاری ئه‌م خاكه ته‌نیا به رۆبۆسكییه‌وه ده‌ستیپێنه‌كرد. چه‌ندین كۆمه‌ڵكوژی روویاندا. گونده‌كانمان چۆڵكران، هه‌موو رۆژێكه مرۆڤه‌كان ده‌ستگیرده‌كران، گرتن و ئه‌شكه‌نجه‌كرا، هه‌ر له خۆیدا له‌و رووه‌وه ببومه مرۆڤێكی سیاسی. من به‌رده‌وام له دژی سته‌م و نادادی له تێكۆشاندا بووم، به‌ڵام دوای كۆمه‌ڵكوژیه‌كه به شێوه‌یه‌كی چالاك تێكه‌ڵ به سیاسه‌ت بووم. بۆ ئه‌وه‌ی جارێكی تر كۆمه‌ڵكوژی له‌سه‌ر ئه‌م خاكه روونه‌دا و لێپرسینه‌وه له كۆمه‌ڵكوژیه‌كان بكرێت، تێكه‌ڵ به قۆناغێكی چالاكی تێكۆشان بووم".
'پێویست ئیتر مرۆڤ رووبه‌رووی ئه‌وه بوه‌ستنه‌وه'
ئه‌نجو رایگه‌یاند، سیاسه‌تی بێ سزا ده‌ربازبوون بووه‌ته نه‌ریت و رێبازی به‌ڕیوه‌بردن له‌م وڵاته و به بیریهێنایه‌وه كه دوای هه‌موو رووداو و كۆمه‌ڵكوژییه‌ك ئه‌و سیاسه‌ته ده‌گیرێته‌به‌ر. ئه‌نجو وتی، "به ئازادكردنی 'منداڵه باشه‌كان' كتێبخانه‌ی (ئومێد) لە شه‌مزینان، به ئازادكردنی ئه‌و كۆنترایانه، كوشتنی بكه‌ر نادیاریان ئه‌نجامدابوو، به شاردنه‌وه‌ی كۆمه‌ڵكوژییەکانی پرسوس و ئه‌نقه‌ره، به سته‌ملێكردن له بنه‌ماڵه‌ی شه‌نیاشار ئێمه ئه‌و راستییه‌مان بینی. له سوتاندنی كه‌سه‌كانمان به زیندویی له ژێرزه‌مینه‌كانی جزیر تا ده‌گاته هێشتنه‌وه‌ی ته‌رمی دایكه تایبه‌ت له ناوه‌ڕاستی کۆڵانەکەى بەردەم ماڵەکەیاندا بۆ ماوەی هەفتەیەک، له زۆر كۆمه‌ڵكوژیدا ئێمه ئەوەمان بینی ئەنجامدەر و تاوانبارەکان بێ سزا ده‌ربازبوون. لەبەر ئەوەش دەرباز بوون بووه به رێبازێكی به‌ڕێوه‌بردن. لێره ئێمه هه‌ندێك باشتر تێبكۆشین و پشتیوانی له یه‌ك بكه‌ین. پێویسته ئه‌و بیركردنه‌وه رزیوه له‌م خاكه دوربخرێته‌وه. ئه‌گینا كۆمه‌ڵكوژی نوێ به‌سه‌رماندا رووده‌ده‌نه‌وه. به‌داخه‌وه مێژوو له‌و رووه‌وه خۆی دووباره ده‌كاته‌وه، پێویسته ئیتر مرۆڤ به‌ره‌نگاری ببێته‌وه. پێویسته ئاشتی، دیموكراسی، ئازادی و یه‌كسانی له‌و خاكه‌دا باڵاده‌ست بێت".
ژ.ت
