له هیندستان گفتوگۆ ده‌رباره‌ی ڕوانگه‌ی ئازادی لای ژنانی كورد ده‌كرێت
له شاری بانگالۆره‌ی هیندستان كۆنفڕانسێكی نێونه‌ته‌وه‌یی ساز كرا و گفتوگۆ له‌سه‌ر ڕوانگه‌كانی ڕزگاریی ژن كرا. كۆنفڕانسه‌كه ٣ ڕۆژی خایاند و پێشكه‌شی ساكینه جانسز كرا.
له شاری بانگالۆره-ی باشووری هیندستان نزیكه‌ی ٢٠٠ ژنی ١٦ وه‌ڵاتی جیهان كۆبوونه‌وه و ده‌رباره‌ی بابه‌تی ڕزگاریی ژن ٣ ڕۆژ ئه‌زموونه‌كانی تێكۆشانیان ئاڵوگۆڕ كرد و ڕه‌وانگه ئایدیۆلۆژییه‌كانیان خسته‌ڕوو. هاوخه‌باتییه‌كه له چێوه‌ی بڕیاری دووه‌مین كۆنفڕانسی جیهانیی ژنان ساز كرا كه ساڵی ٢٠١٦ له نیپاش درابوو. كۆنفڕانسه‌كه كرایه دیاری بۆ شه‌هیدی پێشه‌نگی بزووتنه‌وه‌ی ئازادیی كورد ساكینه جانسز و گاوری لانكێش كه پار له هیندستان له لایه‌ن فاشیسته‌كانه‌وه كوژرا.
«ده‌بێ به‌شێوه‌یه‌كی جیاوازتر تێبكۆشین»
كۆنفڕانسه‌كه له لایه‌ن پێكهاته‌كانی كۆنفڕانسی جیهانیی ژنان ساز كرا و له هه‌ر ڕۆژێكدا به‌شێوه‌ی گرووپبه‌ندی گفتوگۆكان كران. له ڕۆژی یه‌كه‌می كۆنفرانسه‌كه‌دا بابه‌تێك له لایه‌ن شرمستا چاودری سكرتێری گشتیی ڕێكخراوی ژنانی شۆڕشگێڕی هیندستان (AIRWO) پێشكه‌ش كرا.
چاودری گوتی، هێرشه‌كانی دژ به ژنان له‌م سه‌رده‌مه‌دا گه‌یشتوونه‌ته ئاستێكی مه‌ترسیدار، به‌ڵام له هه‌موو كات زیاتر ژنان تێده‌كۆشن. گوتیشی: «ده‌بێ تووندوتیژی له به‌رانبه‌ر ژنان جیا نه‌كرێته‌وه له هه‌لومه‌رجی گشتی» ناوبراو باسی له‌وه‌ش كرد، پێویسته ژنان لێكۆڵینه‌وه له‌سه‌ر سه‌رچاوه‌ی تووندوتیژی بكه‌ن، ژنانی هیندستان خۆپیشاندانی گه‌وره ساز ده‌كه‌ن، به‌ڵام ئه‌م خۆپیشاندانانه دۆخه‌كه ناگۆڕن. دیاره پێویستیمان به تێكۆشانێكی جیاوازتر هه‌یه.
شرمستا چاودری ڕایگه‌یاند، ئازادیی ژن به په‌یوه‌سته به پێگه‌ی ژن له وه‌به‌رهێنانی كۆمه‌ڵایه‌تی. گوتی، ده‌بێ بزووتنه‌وه‌ی ژن له‌گه‌ڵ بزووتنه‌وه چه‌پ، دیموكرات و شۆڕشگێڕه‌كان په‌یوه‌ندیدار بێت. ده‌بێ فێمێنیزم بخه‌نه نێو ڕێكخستنه‌كانی چه‌پ. ڕزگاریی ژن و چینایه‌تی پڕۆسه‌ی دیاله‌كتیكن و ڕێكخراوه سه‌ربه‌خۆكانی ژنان زۆر گرینگن.
«ئافرێنه‌ر عه‌بدوڵا ئۆجالانه»
له ڕۆژی دووه‌می كۆنفڕانسه‌كه‌دا باسی ئه‌زموونه‌كانی تێكۆشان و ڕوانگه ئایدیۆلۆژییه‌كانی بزووتنه‌وه‌ی ئازادیی ژنانی كوردستان كرا. مه‌ڕاڵ چیچه‌ك نوێنه‌ری ڕێكخراوی په‌یوه‌ندییه‌كانی ده‌ره‌وه‌ی ژنانی كورد (REPAK) و دلار دیریك نوێنه‌ری بزووتنه‌وه‌ی نێونه‌ته‌وه‌یی ژنانی كورد بابه‌تێكیان پێشكه‌ش كرد.
چیچه‌ك و دیریك ئاماژه‌یان بۆ ئه‌وه كرد كه بزووتنه‌وه‌ی ئازادیی كورد كێشه‌ی زایه‌ندی وه‌ك كێشه‌ی دووه‌م نابینێت، به‌ڵكوو وه‌ك كێشه‌یه‌كی سه‌ره‌كی ده‌بینێت. گوتیشیان، ئافرێنه‌ری خه‌باتی ئازادیی ژنانی كوردستان ڕێبه‌ری گه‌لی كورد عه‌بدوڵا ئۆجالانه.
ئه‌و ٢ نوێنه‌ره‌ی بزووتنه‌وه‌ی ژنانی كوردستان به نموونه‌هێنانه‌وه سه‌رنجیان خسته سه‌ر گرینگی تێكۆشانی چینایه‌تی و زایه‌ندیی ڕادیكاڵ له‌نێو بزووتنه‌وه شۆڕشگێڕییه‌كان و راگه‌یاندن. هێمایان بۆ ئه‌وه كرد كه له‌پێناو تێكۆشانێكی به‌هێزی ڕزگاریی ژن، ده‌بێ «پیاوه‌تی» وه‌ك سیسته‌مێك شرۆڤه بكرێت و گوتیان: «نه‌هێشتنی پیاوه‌تی وه‌ك سیسته‌م، پێویسته یه‌كێك بێت له پێوانه بنه‌ڕه‌تییه‌كانی سۆسیالیزم.»
هه‌روه‌ها باس له ئه‌زموونه‌كانی پڕۆسه‌ی گۆڕینی پیاو كراو، ده‌ستنیشان كرا كه ژنانی كورد به ئافراندنی ڕێكخستنی خۆسه‌ر، ده‌ستكه‌وتیان به‌ده‌ستهێناوه. ئاماژه بۆ ئه‌وه‌ش كرا كه «ڕزگاری ژن نابێ دوابخرێت بۆ دوای شۆڕش. هه‌ر گه‌ڕانێك به‌دوای ئازادیدا، ناچاره كه ئازادیی ژن له ناوه‌ندیی خۆیدا جێگیر بكات. چونكه كێشه‌ی ژن نه كێشه‌ی دووه‌مه و نه ناكۆكی دووه‌م، به‌ڵكو دایكی هه‌موو كێشه‌كانه.»
«خۆڕێكخستنی سه‌ربه‌خۆ مه‌رجه»
چیچه‌ك و دیریك ده‌رباره‌ی میكانیزمه كردارییه‌كی بزووتنه‌وه‌ی ئازادیی ژنانی كوردستان نموونه‌یان هێنانه‌وه كه بۆ چه‌سپاندنی ڕوانگه‌ی ئایدیۆلۆژی و تیۆری ئافرێنراون. باس له‌وه كرا كه بۆ ئه‌وه‌ی ژن له‌نێو بزووتنه‌وه‌ی شۆڕشگێڕیدا به ڕۆڵی مێژوویی هه‌ستێت، خۆڕێكخستنی سه‌ربه‌خۆی ژنان مه‌رجه.
«مومكینه كه كۆتایی به باوكسالاری بهێنرێت. باوكسالاری له مێژووی مرۆڤایه‌تیدا كورتترین سه‌رده‌مه. ئه‌گه‌ر ئێمه له هه‌موو شوێنێك دووه‌مین شۆڕشی ژن بكه‌ین، ده‌توانین باوكسالاری نه‌هێڵین. هه‌تا ئه‌و كاته‌ی شۆڕشێكی وه‌ها ڕادیكاڵ نه‌بێت، مومكین نییه شێوه جیاجیاكانی تاڵانكاری له بواره‌كانی ژیاندا له‌ناوببرێن. به ژنی كۆیله‌كراو شۆڕش به‌دینایه‌ت. هه‌ربۆیه ئه‌وه‌ی ئاستی یه‌كسانی و ئازادیی كۆمه‌ڵگه دیاریده‌كات، ئاستی ئازادی و یه‌كسانی ژنه.»
«به‌ربه‌ستی سه‌ره‌كی، شێوه‌ی بۆرژوازیی بچووكه»
له دوایین ڕۆژی كۆنفڕانسه‌كه‌دا بابه‌تێكی هه‌ردوو چالاكی بزووتنه‌وه‌ی ژنان له ئه‌ڵمانیا مۆنیكا گارتنه‌ر-ئه‌نگلس و هالینكا ئاوگوستین پێشكه‌ش كران. مۆنیكا گارتنه‌ر-ئه‌نگلس به‌هۆی ئه‌وه‌ی له‌سه‌ر هه‌ڵدانی ئاڵایه‌كی یه‌په‌گه دادگه‌یی ده‌كرێت، نه‌یتوانی ئاماده‌ی كۆنفڕانسه‌كه بێت.
بابه‌ته‌كه له لایه‌ن هالینكا ئاوگوستین پێشكه‌ش كرا و ئاماژه‌ی بۆ ئه‌وه كرد ژنان گه‌وره‌ترین سه‌ركه‌وتنه‌كانیان له‌نێو یه‌كێتیی شۆڕشگێڕیدا به‌ده‌ستهێناوه. هه‌روه‌ها سه‌رنجی خسته سه‌ر تیۆره‌كانی ماركس و ئه‌نگلس ده‌رباره‌ی ژنان. باس له‌وه كرا كه ڕزگاری ژن ته‌نیا له‌نێو كۆمه‌ڵگه‌یه‌كی سۆسیالیستیدا ده‌چه‌سپێت، به‌ربه‌ستی سه‌ره‌كی له به‌رده‌م ئازادیی ژن، ڕامانی بۆرژوای بچووك و فێمێنیزمی بۆرژوایه.
«ده‌توانین له بزووتنه‌وه‌ی كورد زۆر شت فێربین»
ژنانی به‌شداربوو، به‌تایبه‌ت ئه‌وانه‌ی له ئه‌فریقیا و ئاسیاوه هاتبوون هێمایان بۆ ئه‌وه كرد كه ده‌توانن زۆر شت له بزووتنه‌وه‌ی ئازادیی ژنانی كوردستان فێربن. ژنانی ئه‌ڵمانیش باسیان له گرینگی واتای تێكۆشانی ژنانی كورد كرد.
«گفتوگۆی قووڵتر و به‌رفره‌وانتر پێویسته»
نوێنه‌ری ڕێكخراوی په‌یوه‌ندییه‌كانی ده‌ره‌وه‌ی ژنانی كورد (REPAK) مه‌ڕاڵ چیچه‌ك له درێژه‌ی قسه‌كانیدا له كۆنفڕانسه‌كه‌دا باسی له‌وه كرد كه پێویسته پێكهاته‌كانی كۆنفڕانسی جیهانیی ژنان زه‌مینه‌ی گفتوگۆی تیۆری و ئایدیۆلۆژی به‌رفره‌وانتر بكه‌ن و زیاتر له‌سه‌ر پێناسه و لایه‌نی تیۆری قووڵ ببنه‌وه. گوتیشی، پێناسه‌كانی كێشه‌ی زایه‌ندی، تێكۆشانی چینایه‌تی، شۆڕش و شۆڕشگێڕی به‌شێوه‌یه‌كی جیاواز دێنه تێگه‌یشتن. پێویسته ئێمه بتوانین به‌شێوه‌یه‌كی ڕاشكاوانه گفتوگۆ بكه‌ین. له هه‌مان كاتدا پێویستیمان به ئافراندنی كولتوور و زمانێكی گفتوگۆ هه‌یه كه خۆی له زمانی پیاو ڕزگار كردبێت.
كۆنفڕانسه ٣ ڕۆژییه‌كه ئێواره‌ی دوێنێ به گۆرانی و سروودی ژنانی شۆڕشگێڕ و هه‌ڵپه‌ڕكێ به گۆرانییه‌كانی به‌رخۆدانی ڕۆژاڤا، كۆتایی هات. بڕیاره له ڕۆژانی داهاتوودا ئه‌نجامنامه‌ی كۆنفڕانسه‌كه ئاشكرا بكرێت.
s.m
