کۆبانی نەکەوت، سلێمانیچ مەگنۆ
پېسە چنی کۆبانی نەکەوت و سەرەتاو مەرگوو دەوڵەتوو جەنگی بۍ، ئانە سلێمانیچ بۆ بە دمایی دمایی دەوڵەتوو جەنگ و تورکا و دمایی بە قۆناخەو بێ چارەیی و جەنگی مارۆ.
پېسە چنی کۆبانی نەکەوت و سەرەتاو مەرگوو دەوڵەتوو جەنگی بۍ، ئانە سلێمانیچ بۆ بە دمایی دمایی دەوڵەتوو جەنگ و تورکا و دمایی بە قۆناخەو بێ چارەیی و جەنگی مارۆ.
دۆزێوە تورکیانە هەن بەنامۍ دۆزوو کۆبانی. ئی دۆزە دادگایی کەردەی ئا پەڕلەمانتار و سیاسی و کۊششکارانە، کە سەردەم و جەنگوو کۆبانینە، کە جە ئان و سات و کەوتەینە بە مەڵامەتوو جەنگەکاو داعشی و خەلیفە پەنهانەکەیشا ئەردۆغانی. دەوڵەتوو تورکیای و خودوو ئەردۆغانی گرڎوو وەرمەکاش سەروو کەوتەی کۆبانی متەبێرە. تەنانەت دەموو وەرمیچۆ واچۍ کۆبانی گنۆ وکەوتەی کۆبانی فرەتەرین وەرم وینایش بۍ. چنڎین جارۍ ئەرەیاۋنانش، کە کۆبانی گنۆ. بەڵام جەنگەوانا گەلو کوردی بە جەنگاوەری، مدرامان و گیانفیداییوە جە دما مەنزڵوو ۋەەرگیری و مدرامانینە، هجوومەکۍ و ئەرەگیری داعشیشا ماڕا و وەرمەکەو ئەردۆغانیشا کەرد بە وەرموو مریچڵۍ. پەی ئا مەبەسیە گەلوو کوردی و ئازادیوازا جەهانی پەی پەشتیوانی کۆبانی و سەروستەی جەنگو گەلی شۆڕشگێڵنی جە گرڎوو مێڎانەکا مدرامانینە پەشتگیری جەنگەوانا کەرێنۍ. ڕۆژەڤی هەرە گرنگوو مرۆڤایەتی چا سەردەمەنە ماڕای یان سەروستەی جەنگوو کۆبانی بۍ. پۊکەی گەل نەک جە سەرنیشت، بەڵکم پانیشت و ۋەرکەوتەنە، مەترۆپۆلەکانە و مێڎانی میان نەتەوەیینە جە مێڎانەنە بێنۍ و بە پەشتگیریشا پەی جەنگەوانا و تەڤڵی بیەی مدرامانی و مێڎانوو جەنگی داعششا ماڕا.
حەقەتینەنە بەتەنیا ماڕای داعشی نەببۍ، وە داعش هیچ نەبۍ جگە جە هێزی بەدیئاماو وەرمەکا ئەردۆغانی پەی یاگەگیروو محەمەد فاتیحی و ئەتاتورکی. بەزۋانێوەتەر ئەردۆغان گەرەکش بۍ بە گێرتەی کۆبانی دمایی بەگەلوو کوردی بارۊنە و پەی هەتا هەتاین سیستمو دەوڵەت نەتەوەی تورکی جە بەڵاو گەلوو کوردی و فۆبیاو کوردی ڕزگار بکەرۆ و تورکەکا بکەرۆ بە ساحیبی حەقەتینەو درۆینە و خاکی ئەرەگیرکریاو کوردسانی و پانەی تەرسەو چنەسانایۆ خاکی و هۊرشێۋنایۆ نەتەوەو تورکی وەشکریاو دەس و زلهێزا جیهانی بڕەمنۆوە و ۋێچش بۆنە بە پاڵەوانەکەش. پۊکاتی خەلیفە یووەمین گورزەی کاریگەرەو هۊرشێونایۆ ۋەرمەکەیش جە کۆبانیوە ۋنە زڕیا. چا ڕوۆ بەردەوام ئینا هەوڵوو حەق کەردەیۆینە جە گەلو کوردی. نەک جە ڕاو دادگایۆ، بەڵکم یووەمین مێڎانوو جەنگەکەی پەی ڕاوەبەردەی سیاسەتوو قڕکەردەی ئیمراڵیا. جە ڕاو گۆشەگیری بەڕێز ئۆجەلانیوە، گەورەتەرین جەنگوو قڕکەردەی کوردا بەرۆڕاوە. تا بیاوۆ بە مېڎان و شارەکا، کەشەکا، دبلۆماسی و دەوڵەتا جەهانی و مەنتیقەکەی و بەکرێگرتا دلێینەی و خێڵی و سیخوڕەکاشاوە. بەڵام چی جەنگەشەنە نەک دەسکەوتش نەبۍ، بەڵکم دمایی سەربەرەو واربیەیۆ دەسەڵاتی و نزیکبیەیۆ جە مەرگی و وەرمەکاش و سیستمەکەیش چنۆوە.
پۊکەی دۆزوو دادگایی کۆبانی پەیاموو ۋەردەوامی جەنگی و هجوموو قڕکەردەین. ئەگەر تەماشێوە پانۆڕاماو جەنگی بکەرمۍ، چ جە مێڎانی گەرمەنە، چ جە مێڎانوو سیاسەتوو دیموکراتیکی و گلێرگەی مەدەنی و میان نەتەوەیی و دبلۆماسینە. ئانە موینمۍ ئاژەو دەوڵەتوو تورکی چنڎە مەڕیا و شێویان و ئەگەر پەیوەندی بکەرمێوە بە دلێینەو تورکیایچۆ ئانە موینمۍ شکسە یۆ دماو یووەکا بە مەڵامەتوو کوردیۆ موینۆشا. پۊکەی ئا جەنگەیە بەگوڕو تینتەر مکەرۆ. کەسایەتیەکۍ سەرنیشتوو کوردسانی نمونەو کۊششکارا و ئازادیوازا سیاسی و گلێرگەی مەدەنینۍ کە گەرەکشانە جە ڕاو دەستوری و یاسۍ و پەڕلەمانیوە دمایی بە کێشەو جەنگی و قڕکەردەی کوردا بارا. گەرەکشانە جە ڕاو کۆماری و دەستورێوە دیموکراتیکیوە دمایی بە باڵادەسی و دەوڵەتی نکوڵیکەری جە فرەیی و پێوەرەبیەی نەتەوە جیاوازەکا دلۍ تورکیای بارانۍ و تورکیای هۊرچەرخنا سەروو تورکیێوە دیموکراتیکی و پێوەرەبیەی کە مافەکاو مرۆڤی و نەتەوە جیاوازەکاش چنە مسۆگەر و مقارنە کریا بۆ.
پۊکەی کیاستەی بەروو قۊرتە دلێینەییەکا پەی بەروو سنورەکا تورکیای، نەک چارەسەروو قۊرتەکا دلێینەی مەکەرۆ بەڵکم بۆ بە مەڵامەتوو گرژی و پێوەرەدای و قوڵکەردەیۆ قەیرانەکا و پەرەپنەدای بە کوشتەی و ۋنمتەی و هەژاری و بەهەدەردای سەروەت و سامان و وڵاتی پەی جەنگێوە شکس واردەی. پۊکەی هجوومە میدیایەکۍ ئی دماییەو وەزیروو جبەروو تورکیای پەی سەروو سلێمانی و دیەی سلێمانی پېسە بەشێوە جە تورکیای نەک نیگەرانی شۊنەو ۋێشەرە مارۆ، بەڵکم شکسی زیاتەر بەرۆکوو تورکیای گێرۆ و گەلو مەنتیقەکەیچ ئا هجووم و ئەرەگیریا بە سوکایەتی پەی ۋێش مزانۆ و بە گرڎ جۊرێوە ۋەرەنگارش بۆوە.
پۊکەی پاسە خاستەرا دەوڵەتوو تورکیای واز جە سیاسەتی جەنگەرانی و قڕکەردەی گەلوو کوردی بارۆنە و گێڵۊوە پەی سەروو مێزەو گفتوگۆی و جە ڕوانگەو بیەو کورداوە چارەسەری قۊرتەکاش بکەرۆ. پېسە چنی کۆبانی نەکەوت و سەرەتاو مەرگوو دەوڵەتوو جەنگی بۍ، ئانە سلێمانیچ بۆ بە دمایی دمایی دەوڵەتوو جەنگوو تورکا و دمایی بە قۆناخوو بێ چارەیی و جەنگی مارۆ. پەی تورکیای گرنگا چەمێوە دلێینەو ۋێشەرە خشکنۆ کە ئینا چ ئاژێوە کاولکەرەنە. پەی ئانەی بە ئاژەو عیراقی و سەرکردەکەیچش بە ئاژەو سەددامیرە نەلۆ، ئانە پێویسا ئا دەسوو ئاشتیەی پەیش درێژکریان گێرۊنەش و ڕاکێش سەروو مێزەو گفتوگۆیۆ بە کۆماری و دەستورێوە دیموکراتیکی بیاونۆ و جەنگ و ۋنمتەی جە وڵاتا هامسایاوە نە تلنۆ. پانەی تورکیا بۆ بە سەرمەشقوو دیموکراسی و ئاشتی کۆمەڵایەتی جە دلێینە و مەنتیقەکەنە.