یەرەکە ئشناسنامەو یەرۍ گەشمەرڎاش ئەرەیاۋنا

فەرماندەیی یەرەکەی ئەرەیاۋناش، ٣ هەمڕێشا ١٤وتەمووزی چا وەختەنە کە سەرو ئەرکو ۋێشاوە بېنۍ جە پێنجوێنەنە، جە ئاکاموو هرووژمېوە ئاسمانینە گەشمەرڎۍ بیۍ و باسش چانەیە کەردەن، "قەول مڎەیمۍ کە تادما نەفەس سەرو رێبازو ئاڎیشا هەنگام بنیەیمۍ و وەرمەکاشا مارمێنە دی.

فەرماندەیی یەرەکەی جە ئەرەیاۋنێوەنە ئاماژەش پانەیە کەردەن، "پېسە مزانیۆ جە ۋەرکۊتوو دلېڕاسەینە قۆناغێوە جەنگوو جیهانی یەرەمی ئینا ئارانە. چی قۆناغېنە پېسە گەلوو کوردی بە پرۆسېوە تاریخیرە مویەرمۍ. گەلە قارەمانەکەما جە هەر چوار پارچەو کورڎەسانی و بەرو وڵاتی بەشێوېوە کەم ۋێنە ئەرەکۊشۆ. چی کاتەنە گەلەکەما جە گرڎ کاتۍ زیاتەر جە سەرکۊتەی نزیک بیەنۆ.

سەرکۆتەی گەلوو کوردی ئەرەگیراو کورڎەسانی و خیانەتو کوردە ۋۍ ورەشەکا بەرەو چېرکۊتەی و شکسی بەرۆ و ئا سەرکۊتەیە جە لایەنو ئەرەگیراوە هەرس نمەکریۆ.

پاڕادایمو رابەر ئاپۆی چڼە گۊرە و جیهانی بۆ، پا حەدە پەی گرفتەکا جیهانی و مرۆڤایەتی چارەسەری مێزۊوە. هێزو ئەندێشەو رابەر ئاپۆی هێزە پیلانگێڵن، ئەرەگیر و خیانەتوو کوردە ۋۍ ورەشەکا موزۊنە دلۍ تەرسۍ و تۊقنایۆ. پەی ئانەی ئەندێشە و فەلسەفەو رابەر ئاپۆی نەلۆجبەر و پەی مرۆڤایەتی نەبۆ بە مایۍ چارەسەری، ئا هێزە تاریکپەرسۍ گرڎ شێوازێوە گۆشەگیری تنکریا سەرو رابەر ئاپۆی پەیڕەو مکەرا.

ماوەو ٢٥ ساڵان دژوو رابەر ئاپۆی سیستمۍ ئەشکەنجەی چڕ پەیڕەو مکریۆ. بەتایبەتی چی یەرە ساڵەو دماینە هیچ هەواڵێوە رابەر ئاپۆی نمەزانیۆ، گۆشەگیری رەها ئینا ئارانە. جە ۋەرا ۋەرو ئی گۆشەگیریە تنکریاینە رابەر ئاپۆ مڎرامانێوە بێ هامتاش گرتەنەنە ۋەر. گەلوو کوردی و گەریلاکاو ئازاڎیی کورڎەسانیچ بێ مردای چەمشا جە مڎرامانوو رابەر ئاپۆیا و ئاڎێچ ۋێڕاگری مکەرا.

جە ڕۊزگارو ئارۊیمانە ئەرەگیری تورکیای پشېوییەکۍ ۋەرکۊتوو دلېڕاسەیش پېسە هەلێوە قۆستێنېوە و گەرەکشا پلانەکاو نیۆ-عوسمانی و مەرامەکا میساقی میللی بارۊنە دی. بەتایبەتی کۆنسێپتوو ئی ١٠ ساڵەو دماییە پەی دلېنەبەردەو گەلوو کوردی بە بەهانۍ پەکەکەی جابەجێ مکەرۆ.

جە ساڵەو ٢٠٢٤ ینە بە هامکاری خیانەتوو بنەیانەو بارزانی هرووژمی ئەرەگیریشا پەی سەرو مېڎانوو مەتینای دەسپنەکەرد. چی دماییەنە ٣ۍ تەمووزی هرووژمەکېشا پەی سەر و مېڎانوو مەتینای، سەرگەلێ، ئامێدی، دێرەلوکی و شێلادزێ یاونۍ بە قۆناغێوە تازە.

جە ماوەو دووە ساڵی ۋییەردەینە بە تایبەتیچ جە ماوەو ئێ ساڵینە هامکات چنی هرووژمەکا سەرو مېڎانوو مەتینای بە بەردەوامی فرۆکەی سیخوڕیش سەرو مېڎانەکا هێزەکاو ۋەرکۊتیرە خولیاوە. بە گرڎی سەرو مېڎانەکەیما جە پێنجوێنەنە بێ مردای فرۆکەی سیخوری ئەرەگیرو تورکی هەن. جە هەمان کاتەنە ٥ جار بە فڕۆکەی بێفڕۆکەوان هرووژم کریان؛ جارېوە مېڎانوو ئاسۆسی کریان مەراموو ئا موشەکا کە جە لایەنو دەوڵەتو تورکی ئەرەگیریوە هۊردریێنۍ و حەرپاسە مېڎانەکەما ٣ جارۍ بیەن بە مەراموو هرووژم و فرۆکەی جەنگی.

گەلە وڵاتپاڕێزنەکەما بەردەوام بیەن بە شایەتوو ئا بۆردومانا و جە ئاکامەنە فرەو وەختی باخ و ڕزە مېوۍ سۆتێنۍ. زەرەرێوە گۊرەی ماددیشا چنە کۊتەنۆ. حەرپاسە چا هرووژمانە ژیۋگەو کورڎەسانیچ بیەن بە قوربانی و زەرەری فرەش ۋەرکۊتەن.

چی دماییەنە بەردەوام خولیایۆ فڕۆکەی سیخوری سەرو مېڎانوو پێنجوێنېرە بیەن. جە ١٤و تەمووزینە فڕۆکەی جەنگی سەعات ١٨:٠٠ پەی ١٨:٣٠ دەیەقا یەرۍ جار مېڎانەکەماش بۆردومان کەرد. یەکینېوەما چا وەختەنە سەرو ئەرکە شۆڕشگێڵنییەکەیشاوە بێنۍ، بیۍ بە مەراموو ئا بۆردومانا و جە ئاکامەنە یەرۍ هەڤاڵېما گەشمەرڎۍ بیۍ.

سەرەوەشی جە گەلوو کورڎەسانی بە تایبەتی بنەیانەو گەشمەرڎە قارەمانەکاما مکەرمۍ. چېگەنە جارێوەتەر ئەرەیاۋنمېش، پەی سەرکەوتەی سەرو ڕاو ئا گەشمەرڎاوە تا دما قەترەو ۋنێما هەنگامە منیەیمۍ و ئاواتەکاو ئا هەڤاڵاما میاونمۍ بە سەرکەوتەی.

ئشناسنامەو گەشمەرڎاما پی جۆرەنە:

نامۍ و دمانامۍ / هیدایەت رەسوڵی

ناسنامۍ / میکایل

وەختوو شۆنماو بەشداربیەی / ٢٠٢٠-مەریوان

وەختوو شۆنماو گەشمەرڎەبیەی / ١٤-٧-٢٠٢٤/ پێنجوێن

****

نامۍ و دمانامۍ / عومەر فرات

ناسنامۍ / ئاندۆک تۆڵهەڵدان ٢٠٢٠-فەرەنسا

وەختوو شۆنماو بەشداربیەی /

وەختوو شۆنماو گەشمەرڎەبیەی / ١٤-٧-٢٠٢٤/ پێنجوێن

****

نامۍ و دمانامۍ / عیرفان زەندی

ناسنامۍ / رامان رێناس

وەختوو شۆنماو بەشداربیەی / ٢٠٢٢-بانە

وەختوو شۆنماو گەشمەرڎەبیەی / ١٤-٧-٢٠٢٤/ پێنجوێن

****

جەنگاوەر میکاییل

جەنگاوەر میکاییل رۆڵێوە قارەمانو ۋەرکۊتوو کورڎەسانیا. ساڵەو ١٩٩٥ ی جە شارو مەهابادی، شارو قازی محەمەدینە جە ئەڎۍ بیەن. جە سەرەتاو جوانینە و چا وەختەنە کە خۊنکار بۆ  ئەندێشە و فەلسەفەو رابەری ئاپۆیش ئشناسا. جە ڕاو ئی ئەندێشە و فەلسەفەو رابەر ئاپۆیۆ هیواکاو ژیۋای ۋێش گەورەتەر مکەرۆ. ۋەروو ئانەیچ گەرەکش بۍ بۆ بە خەباتکارو خولقنای ژیۋایۍ پەڕاوپەڕ جە واتای کە گرڎ کەسۍ هیوا و ئازاڎیش چنە موینۆ. جە ساڵەو ٢٠٢٠ دماو ئانەی جمیەری ئازاڎیش ئشناسا ئا پەیجوریەشە قووڵتەر کەرد و بی بە مایۍ ئانەی بەشداری جە ریزەکاو گەریلاینە بکەرۆ. هەڤاڵما جەنگاوەر گرڎ کاتۍ دلۍ ریزەکامانە بە رەنجدەری و خاکەڕایی ۋێش خەباتش کەرد. بێ دووەدڵی جە هەرشۊنێنە پەنەواز بیۍ ئاماڎەبۍ بلۆ، پەی گرڎوو ئەرکەکاو شۆڕشی ۋێش ئاماڎەکەردەبۍ. بە کەسایەتی ساڎە و دڵگەرمی ۋێش ڕاو ۋێش دلۍ دڵوو گرڎوو هەڤاڵاشەنە کەردەبێوە. چا قەناعەتەنەبۍ کە تەنیا بە هزر و فەلسەفەو رابەر ئاپۆی گەلوو ۋەرکۊتوو کورڎەسانی متاوۆ ۋەرا ۋەر بە کردەوەکا دەوڵەتو ئێرانی مردۆوە.

ئاندۆک تۆڵهەڵدان

هەڤاڵمان ئاندۆک تۆڵهەڵدان خەڵکو شارو رحاین جە سەرنیشتوو کورڎەسانی، پېسە گرڎ زاوڵێوە کوردی ژیۋایۍ تاڵ و پەڕ چەرمەسەریش بۍ. وەختۍ جە کورڎەسانی دوور گنۆوە زیاتەر راسی ۋێش مشناسۆ. دماو ئشناسای هزر و ئەندێشەو رابەر ئاپۆی جە پاریسوو پایتەخت و فەرەنساینە مبۆ بە کەسایەتیېوە خاوەن قەرار و بەنامۍ ئاندۆک تۆڵهەڵدانیوە ڕووەمکەرۆ دلۍ ریزەکاو گەریلای. دلۍ ڕیزەکامانە گرڎ وەختۍ گەرەکش بۍ بۆ بە جەنگاوەرێوە سەرمەشق کە جە رابەر ئاپۆی بیاوۆنە و جە ژیۋایشەنە بکەرۆش بە کردار. کەسایەتیێوەبۍ کە جە ژیۋایشەنە تا سەر رەنجدەر، خاوەن هەوڵی گەورە و بە زیڼەیی ڕاگېرتەی هەڤاڵیەتی بۍ. بە وەشەسیایۆ گرڎ کارێوە بەئەنجام یاونۍ.

رامان رێناس

هەڤاڵما رامان رێناس جە ۋەرکۊتوو کورڎەسانینە چەمېش بە دنیۍ هۊرئاوردۍ. پېسە گرڎ کەسۍ ستەم، زۆرداری و ئا کوشتارشە بە چەما ۋێش دی کە ئەرەگیرو ئێرانی کەرێش و شایەتوو ئانەی بۍ. بەڵام پېسە گرڎ کەسۍ ئانەی قبوڵ نمەکەرۆ و بە ئشناسای جمیەرو ئازاڎیی ئا جوابیە مېزۆوە کە گەرەکشا پەی رزگاربیەی چا ناکۆکیەی کە گلېرگە دلېشەنە مژیۋۆ، پنەش بیاوۆ. پەی مودێوە دلۍ گلېرگەینە کار و خەبات ڕاوەبەرمکەرۆ. چنی دەسپنەکەردەو سەرهۊرداو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی پەی ئانەی بۆ بە هێز پەنەوازا ۋێش بەرێکوستەی بکەرۆ و پا قەرارۆ ڕووەمکەرۆ دلۍ ریزەکاو گەریلای. دماو ئانەی ژیۋای گەریلای مشناسۆ ئی قسا وزۆ ڕووە: ژیۋای من تا وەڵۍ بەشداربیەیم گرڎش کۆیلایەتی بۍ، بەشداربیەیم دلۍ ریزەکاو گەریلاینە پەی من جە ئەڎابیەیۆیۍ تازەن.

بانگەواز

جە دمادماینە ئەرەیاۋنمێش کە بەتایبەتی گەلەکەما جە ۋەرکۊتوو کورڎەسانینە جە ۋەرا ۋەرو ئا هرووژمانە بێدەنگۍ نەبا و خاوەن هەڵوێسۍ با. داوا جە گرڎوو گەلە وڵاتپارێزنەکەیما مکەرمۍ کە جە ۋەرا ۋەرو ئا هرووژمانە گرڎ کەسۍ خاوەنداری جە ئەرکی وڵاتپاڕێزنیش بکەرۆ. جارێوەتەر ئێمە سەرەوەشی جە گرڎوو گەلوو کوردی و بنەیانەو ئا یەرە هەڤاڵەیما مکەرمۍ. قەول مڎەیمۍ کە تا دما نەفەس سەرو رێبازو گەشمەرڎاماوە هەنگامە بنیەیمۍ و بە دڵنیاییوە ئامانجەکاشا پێکمۍ".