'خیانەت چا مرۆڤا کریا کە داعششا ماڕا'

نویسەرەو کتێب و 'ڕۊشنایی شەنگال'ی سارا لوکارۆنیە واتش، "ئا ڕووەدایۍ ئیساتۍ جە کوردسانەنە ڕووەمڎا یۊ جە دەرەنجامەکا خراپەکاری بێکۆتاو رۆحوو کۆلۆنیالیستی ۋەرنیشتیا کە سەرو ئی خاکیۆ مکەرۆش. خیانەت چا مرۆڤا کریا کە داعششا ماڕا".

کۆمکوژی شەنگالی جە ٣و ئابوو ٢٠١٤ ینە سەرو دەسوو داعشی ئەنجامدریا و ئاسەوارەکۍ ئا کۆکوژیە بانۍ بە مژار و ئامیان و بەرهەمی هونەری و وێژەیی. یووە چا کەسا سەروو قڕکەردەی ٧٤ەمینی کارش کەردەن نویسەرە-رۆنامەوانەی ئیتالیە سارا لوکارۆنییەنە. لوکارۆنیە کە دماو هجوومەکاو داعشی لووا پەی مەنتیقەکەی و پېسە رۆنامەوانۍ کارش کەرد، کتێبێوەش بەنامۍ 'رۆشنایی شەنگال'ی. گەشتێوەش بەنامۍ  قڕکەردەی ئێزدییەکا' ئاماڎەکەرد و کتێبەکە ماوۍ چېوەڵتەر وەڵا کریاوە. سارا لوکارۆنیە سەبارەت بە کتێبەکەی قسېش پەی ئاژانسوو هەواڵوو فوراتی کەردۍ.

لوکارۆنیە سەرەتا باسش جە پرۆسەو قەراردای سەرو ئاماڎەکەردەی کتێبەکەی کەرد و واتش، "وەختۍ دەشتەو نەینەوای کەوتە دەسوو دعشی، ئانەی زیاڎوو گرڎ چېوۍ کاریگەریش سەرو من نیارە دیمەنوو گەلی بۍ کە بەبێ ئانەی حیج چېوېشا بۆ، بەرەو کەش و شەنگالی لووێنۍ، پەو پەڕو بێدەرەتانیوە بڕەمېنۍ. ئانەیچ گەلی ئێزدی بۍ. مانگەو ئابوو ٢٠١٤ ی بۍ."

لوکارۆنیە باسش چانەی کەرد کە چا وەختۆ کۊشش مکەرۆ باس چا کەمینەیە بکەرۆ کە جە روو هزری گەشبینی، ئاشتیوازی، برایەتی بەینوو گەلا فرە کاریگەریش سەرش نیانەرە.

سەبارەت بە سەرچەمەکا کتێبەکەی لوکارۆنیە واتش، "من تەنیا سەرچەمەی راسەوخۆم بەکارئارد. کتێبەکە پېسە چەمپنەکۊتەیېن و چنەشەنە باس جە ئەوەڵ سەردایم پەی شەنگالی مکەروو. دماو ئانەی ڕاو جای پێویسی ئەمنی گیریۍ ۋەر من رووەم کەردە کوردسانوو عێراقی و پەی ئانەی ۋېم بیاونوو بە گروپێوە جە جەنگەوانا کە بۊنەو ئێزدییەکاوە دژوو داعشی جەنگ کەرېنۍ، کەوتانی ڕا. من ئەنجومەن و ریش چەرمۍ دەگایەکا، ئا ژەنۍ بڕفانیېبێنۍ و دماتەریچ رزگارۍ کریېنېنۍ، حەرپاسە رزگاربیا کۆمکوژیەکەی کە ناهومېڎانە کۊشش مکەرېنۍ سۆراخوو واڵۍ و کناچەکاشا بکەرا و بېزاشاوە، ئشناسېم و ئانۍ گرڎ بیۍ بە سەرچەمەو کتێبەکەیم".

جە جوابوو پرسیارەو ئانەینە کە ئایا گلېرگەو ئێزدیی جە تەرەفوو گلېرگەی میان نەتەوەییوە بە تەنیا مەنۆ؟ لوکارۆنیە واتش، "بەڵێ ئا کەسۍ دژوو ژەنا و پیایا ئێزدی تاوانەشا کەردە، هیچ کەسێوەشا دادگایی نەکریا ئانە بەتەنیا ۋېش ئاژەکەی ڕۊشن مکەرۊوە. تەنیا ئەڵمانیا دووۍ ئەندامۍ وەڵینوو داعشیش بە مەڵامەتوو تاوانەو جەنگی و تاوانەی دژ بە مرۆڤایەتیۍ سزادا. بەڵام فرەیی داعشیەکا ئینۍ جە زینانەکا چېروو کۆنترۆڵ و کوردەکانە، هامسەرۍ و زاوڵۍ ئا داعشا ئینۍ کەمپوو هۆلینە جە سوریا. ژمارېوە دەوڵەتۍ ۋەرنیشتی هاموڵاتیە تاوانبارەکاشا هۊرمەگېراوە، دادگایشا مەکەرا یاخود بە راو بروکراسی لاوازی گېڵناشاوە. حەرپاسە جە شەنگالەنە هەڵای بڕۍ قەبرۍ بە کۆمەڵۍ بیەیشا هەن کە مشۊم هۊربڎریاوە. ١٠ ساڵۍ ۋییەرد، زیاڎ جە ٢ هەزار مرۆڤا هەڵای بێسەروشۊنېنۍ، ژمارېوە کەم جە بنەیانەکا گېڵېنێوە سەرو یانە و مەنزڵیشا. تەنیا چن دەزگېوە مەدەنی و ئەرەمەرزیۍ پەی سەرجەنۆ ئاوەڎانکەردەیۆ شەنگالی هەنگامەی عالەشا نیېنە. ئینېچ گرڎ کەمېنۍ".

لوکارۆنیە دەسنیشانش کەرد کە شەنگال هەرێمېوە ستراتیجین و حەج کەسۍ هۊرمېزۆ گەرەکشا ئاڵاو ۋېش چا چەقنۆ و واتش، "شەنگال مشۊم پەی ئا مرۆڤا بۆ کە بەسەڎان هەزار ساڵېن چا مژیۋا؛ مشۊ ئێزدییەکۍ و گرڎوو کەمینەکا دەشتەو نەینەوای بێ کاریگەری بەری بتاوا قەرار جە چارەنویسوو ۋېشا بڎا.

جە دماینە بانۍ بە خاوەن هێزێوە سیاسی. بڕۍ ماچا مشۊم چېروو چەترەو نەتەوەیۊگېرتەکانە با. وەختۍ ئینسان شکسوو یاسای مرۆیی جە غەززەنە موینۆ، دوودڵ و دڕدۆنگ بۆ کە ئاخۆ ئایا ئانە چارەسەرین یاخوڎ نا".

سەبارەت بە هجوومەکا دەوڵەتو تورکی پەی سەرو شەنگالی لوکارۆنیە واتش، "تورکیا یاگۍ تەرسېنە. سیناریوۍ فرۍ مگېڵنۆ و حەجگیز گەرەنتیېوە سیاسی مەڎۆ. پەکەکەی پېسە دوژمنێوە موینۆ کە گەرەکشا دلېشەنە بەرۆ. شەنگالەنە هجووم مکەرۆ سەرو فرەو ئێزدیا مەدەنی کە سەر بە حیچ حزب و گروپێوە چەکڎاری نیەنۍ. ئا مامەڵەو دەوڵەتو تورکی کێشەن و جەماوېوە نزیکیچەنە چارەسەر مەکریۆ".

جە دمادمایی قسەکاشەنە لوکارۆنیە واتش، "جەنگەوانەکۍ پەکەکەی جە ماڕای داعشینە کاریگەریشا بۍ. جە مېڎانوو جەنگینە و دماو جەنگی پەی مسۆگەرکەردەی ئاسایشی بە قارەمانیوە جمېوە. بەڵام گرڎوو کاراکتەرەکا کە جە ۋەرکەوتوو دلېڕاسەینە جمېوە، خیانەتشا چاڎیشا کەرد، خیانەتشا ۋنەمکەرا. داخەم مەشۆ بەتەنیا ۋېشا شانەشا دان ۋەروو باری قورسوو ئامانجەکەیشا پەی ۋېڕاوەبەری و سەربەخۆبیەی خاکەکەیشا. ئی ئاژە یۆ جە ئەنجامەکا خراپەکاری بێکۆتاو رۆحوو کۆلۆنیالیستی ۋەرنیشتییا کە چی خاکەنە ئەنجامش دان".