ئەلفابێتو ھۆرامی

ئەلفابێتی ھۆرامی و چڼ سەرنجېۋ. [ئاکۊ مارانی]

ئەلفابێتی ھۆرامی و چڼ سەرنجېۋ؛
ۋەڵاکریای دوەم : جولای  ٢٠٢١
                          دلېنە
ۋەرینە ....................................................................................  ل٢
زۋان و دیالێکت ..................................................................….   ل١٨
"زۋانی کورڎی" ........................................................................  ل١٩
" زۋانی گۊرانی" .......................................................................  ل٢١
"زوانی ماچو" ..........................................................................  ل٢٦
ئەلفابێت ................................................................................  ل٢٧
زۋانی ھۆرامی و کام ئەلفابێت ...................................................  ل٤٩
نۋیستەی بە (ئەلفابێتی سۆرانی) ................................................  ل٥٢
ئەلفابێتی ھۆرامی ....................................................................  ل٥٤
ئەلفابێتېۋ، کە (مامۊسا ئوسمان ھۆرامی) بەکارشبەرڎەن  ............... ل٥٨
نۋیستە فارسییەکۍ نۋیسەر (هوشنگ پورکریم)ی ..…....................  ل٦٥
ئەلفابێتېۋ، کە  (مامۊسا جەمال بێدار)ی بەکارشبەرۊ ...................… ل٧٢
ئەلفابێتېۋ، کە  ۋەڵاکریاو (ھۆرامان)ی بەکاربەرڎەن .......................  ل٨٢
ئەلفابێتېۋ، کە (ئارام شەکیبایی) بەکاربەرڎەن ..............................  ل٨٧
ئەلفابێتېۋ، کە (مامۊسا سیامەند ھۆرامی) بەکارشبەرۊ ..................  ل٨٩
ئەلفابێتېۋ، کە (عەبدوڵڵا حەبیبی) بەکارشبەرۊ ..............................  ل٩٢
ئەلفابێتېۋ، کە (تاقمەو نویسکاراو وانەی ھەورامی) بەکاربەرڎەن ......  ل٩٥
ئەلفابێتېۋ، کە (دکتۆر مەھدی سەجادی) ی بەکارشبەرۊ .................  ل١٠٢
ئەلفابێتېۋ، کە (ئاکۊ مارانی) بەکارشبەرۊ .......................................  ل١١٠

 


بەشۍ دوەمە:
زۋان و دیالێکت

ھەرچڼ من ۋەڵتەر چە بارەو ئی پەرسۍ و چا بارۆ دلۍ چڼ بابەتېۋېنە بە ئی پەرسۍ ئاژەمدان، چنی ئانەیچە، ۋەرو ئانەی کە چېگەنە پەنەۋازییش ھەن، من ناچار ھەنا جارېۋ تەر پەیلۋاو وېم چە بارەش چڼ بارە کەرۇۋە. 
ئانە کە ھۆرامی زۋانا، نەک دیالێکت، سەلەمنایش گەرەکنېیا. بەڵكو ئانە "دیالێکت-کەرڎەی" و "بنە-دیالێکت-کەرڎەی" زۋانی ھۆرامی'ین چېرو کۊمەڵېۋ [بەنامۍ] زۋانا پېسەو "زۋانی کورڎی"، "زۋانی گۆرانی"، "زوانی ماچو" کە سەلەمنایشا گەرەکا و پەنەۋاز هەن. چۇنکە (زۋانی ھۆرامی) بە بېیەی کۊمەڵېۋ جېیاۋازییا و تایبەتمەڼییا و دارابېیەی کۊمەڵېۋ دیالێکتا: دیالێکتە هۆرامییەکۍ بەرو هۆرامانی (دیالێکتو ھۆرامی-زۋانەکا بلوجستانو پاکستانی، دیالێکتو ھۆرامی-زۋانەکا سەرنیشتو ئێرانی، باجەلانی، یاری : یارسانی، شەبەکی و ...تد)، دیالێکتە هۆرامییەکۍ دلۍ هۆرامانی (ژاۋەرۊیی، تەختی، لھۊنی، شامیانی و ...تد)، کە ھەر یۊ چا دیالێکتا کۊمەڵېۋ بنە-دیالێکتۍ وېش ھەنېش، بەڵگەو زۋان-بېیەی (ھۆرامی)یەنۍ. پەی نمۇنەی ئەر دیالێکتو لھۊنی سەرنج بڎەیمۍ، چېرو ئا دیالێکتییەنە کۊمەڵېۋ بنە-دیالێکتۍ ھەنۍ.
چە بارەو زۋانی، گرڎ پاگەندېۋ بەڵگە و سەلەمنایش گەرەکا،  کریۊ ھەر کەس پەیلۋاو وېش ۋاچۊ، بەڵام ۋاتەی و پاگەڼەکەرڎەی سەلەمنایش گەرەکا و ھەر پاگەندېۋ بە زانستو زۋانی و بنەماکا زۋانی پەشتی نەبینۊ، گنۊنە خانەو قاڵبگەریی شۆڤێنیزمی و ئایدیۆلۆجی نەتەۋەسازیی.                                                     ----------------------------------------------------
دەنگە تاییبەتەکۍ زۋانی هۆرامی، پیتە و نمۇنەی دەنگیی و نۋیستەیی:

- ڎ : ئەڎا  : دەنگ https://t.me/Ferhengu.Zvani.Horami/6322
- ۋ : ۋاران  : دەنگ https://t.me/Ferhengu.Zvani.Horami/6328
- ڼ : مەڼ : دەنگ https://t.me/Ferhengu.Zvani.Horami/6324
- ۊ : لۊ : دەنگ https://t.me/Ferhengu.Zvani.Horami/6326
- ېـ ۍ  : دەنگ https://t.me/Ferhengu.Zvani.Horami/6330
- ﯗ = وو : (مــﯘ)
لینکو گرڎو پیتەکا ئەلفابێتو زۋانی ھۆرامی https://t.me/Ferhengu.Zvani.Horami/7588

نۋیستەی: ئاکۊ مارانی