کوردیناسیۆنوو کەژەکەی، ٢٨ـەمین ساڵوەگێڵوو گەشمەردەبییەی زیلان (زەینەب کناجی)ێنە، بە ڕێز و پەنەزانایەوە یادوو هامڕا زیلانێ و گردوو گەشمەرداو مانگەو حوزەیرانیشکەردۆ و یادێش وستێوە، زیلانە جە ٣٠ی حوزەیرانوو ١٩٩٦ینەدێرسیمنە بە چالاکیی فیدایی دژوو سوپاو تورکی، مانگەو حوزەیرانیش کەردە کردە مانگەو مانایێوی تازێ جە تارێخوو کۆشیایەنە، پێسە مانگەو حوزەیرانی بییە بە 'مانگەو فیداییا'. کوردیناسیۆنوو کەژەکەی ئەرەمیاونۆش کە تەڤگەروو ئازادیی هەرجە ئەوەڵۆ پێسەو جمیەرێوی فیدایی ئامان مەیدان و گرد سەردەمێوەنە سەرمەشقەکاو وێشش خولقنێنێ و واتەنش، کە گەشمەرداو ئازادیی ژەنا ئینێ ڕیزوو وەڵێ ئی سەرمەشقایەتییەینە یاگێ مگێرا و ڕاو ژەنە ئازادیوازاشا گرد سەردەمێوەنە ڕۆشنە کەردێنۆ. دەقوو ئەرەیاونایەکەو کەژەکەی ئینەنە؛

"هامڕا هانیم یاوەرکایا جە تارێخوو کۆشیایی ئێمەنە پێسەو یوە چا هامڕا ژەنانە، کە ئەوەڵ جمیەروو ئازادیی ئێمەش ئشناسا و پلێوی تایبەتەش بێ، ٢٨و حوزەیرانوو ١٩٨٥ لواو کارەوانوو نەمراوە."

هامڕا زیلانە بە چالاکییە گەورەکەیش دژوو هجوومەکەو مانگەو ئایاروو ١٩٩٦کە دژوو سەرۆک ئاپۆی کریا، بە گردوو جیهانیش نیشانە دا، کە ئا دەسە پیسێ کە پەی سەرۆک ئاپۆی درێژێ کریا، مەڕیانێ. هامڕا زیلانە واتش: "داواو ژیوام فرە گەورێنە، گەرەکمەن ژیواێوی مانادار و چالاکیێوی گەورەم بۆ، بۆنەو وەشەسیایم پەی ژیوای و ئینسانەکا ئی چالاکییە مکەروو". واتش، من نمەمروونە و ڕاو ژیوای ئازادی چی چالاکییەنە موینوو. ئی قساو هامڕا زیلانێ ڕانموونیی ژیواێوی پەڕ مانێنێ پەی حەر ژەنێو، کە ڕوانە مکوشیۆ و پەشتگۆش موزیۆ و بەبێ داوا و ئیرادە فڕە مدریۆنە. نوێنەرایەتیی کۆشیای پەی ژیوای، سەرکەوتەێوی مانادار و ئازادیما مکەرۆ.

بە چالاکییە هەقەتینەکەیش باوڕەکە تاجدار کەردۆ

چالاکییەکەو هامڕا سەما یوجەیێ ٢١ ئادارینە، ١٧و حوزەیرانوو ١٩٩٨بە گەشمەردەبییەییش تاجدار بی. حەرپاسە چالاکییەکەو هامڕا سەمێ دژوو هجوومەکاو بەری پەی سەر جمیەروو ئازادیوازیما، ڕابەر ئاپۆ، جوابێوە بێ پەی کاردایوە دلێیەکا و ئانێ ئینێ بەروو خەتەو بییەیوە. وەراوەروو ئا سیستمەینە، کە ژەنێ بێئیدیعێ و بێئیرادێ مشناسنۆنێ و بڕۆشارە جە ژیوای، پێسەو هێزوو ژیوای و سەرکەوتەی ژەنێ، باوەڕشا بە هامڕیەتیی بە چالاکی تاج دار کەردۆ. هامڕا سەما بە چالاکییەکەیش ڕاش پەی هامڕا پیایا کەردۆ، کە متاوانێ پەیوەندیێوی دروسشا چەنی ژەنێ بۆ. هامڕا فیکری بایگڵدی وەردەموو چالاکییەکەو هامڕا سەمێنە واتش: "هامڕا سەما فەرماندێ منەنە و پی چالاکییە مبوونە بە ژەنە جەنگەوانێوە کوردێ" پێسە ڕووەی هەقەتینەو هامڕایەتییش چەنی ژەنا نیشانە دا و چالاکیی فیداییش کەرد.

دەورێوی جەوهەرییش جە ڕێکوستەی فیدایینە دییەن

هامڕا گوڵان گارزان (فیلیز یێرلیکایا) دەوری سەرەکییش جە خوڵقنای فیدایەتیینە جە ڕێکوستەی کۆشیای ئێمەنە دی. هامڕا گۆڵانە بۆنەو سەرمەشقایەتیەکەیشۆ لاو دوژمنی و خەتێ تەسفیەکارانێوە کریا ئامانج و ٧ی حوزەیرانوو ٢٠٠٢ گەشمەردێ بییە.

حەرپاسە هامڕا ڕووکەن هەرەکوڵە (ئامینە تایبۆگا) ٢٦و حوزەیرانوو ساڵەو ٢٠٠٦ ئانتالیانە پیسەو ئەندامەو کەتیبەو نەمراو گەشمەردە زیلانێوە چالاکییش کەرد و گەشمەردێ بییە. .

ڕای سەرەکییەو ئایروو شۆڕشی

وەرکەوتوو کوردستانینە، کە ولستانوو پەیدابییە سەرەوردای 'ژەنی، ژیوای، ئازادی'یا، هامڕا زیلانە پەپوولە (لەتیفە سەلامەت)، کە هەنگامەی ئەوەڵەو ئی شۆڕشەیشە نیا، دژیوو گێرتەی ڕابەر ئاپۆی سەرەش وردا پێسە پەیوەندییش بە ڕیزەکاو کۆشیایوە کەرد، نامێ زیلانێش ورگێرتە و ئیرادەو وێش پەی ئازادیی نیشانە دا. هامڕا زیلان پەپوولە جەنگوو دژوو پاسداراو ئێرانینە شاروو مەریوانینە ٣٠ی حوزەیرانوو ٢٠٠٦ینە دماو مدرامانێوی گەورەی بریندارە بۆ و تا نەگنۆ دەسوو دوژمنی بە چالاکیێوی فیدایی ملۆنە کارەوانوو نەمراوە. ئی مدرامانە ڕۆحی سەرەکیی ئایروو شۆڕشین، کە ئارۆ بەرەو سەر ملۆنە.

قەت تەسلیمیەتشا قبووڵ نەکەرد

وەختێو مانگەو حوزەیرانوو ٢٠١٦ینە ١٩ ژەنێ ئێزیدیێ موسڵنە لاو داعشیوە سۆچیێ و کوشیێ. ژەنیی ئێزدیێ کە کولتوور و میراتوو مدرامانیشا بە کەرامەتۆ بەرد ڕاوە، وەراوەروو زوڵم و ستەموو داعشینە تەسلیمێ نەبیێ و بە سۆچنای گەشمەردێ کریێ. بەڵام قەت تەسلیمیەتشا قبووڵ نەکەرد. گەورەتەرین جواب پەی سۆچنای ١٩ ژەنە ئێزدییا و کوشتەی هەزاران ژەنە ئێزدییای تەری وەشکەردەی و وەڵیوستەی و وێپاریزنای ژەنە ئێزدییان. جە بووڵەو وێشاوە واوەی خوڵقناوە، جوابوو داعشی و سیستموو پیاسالاریی هەژموونوازییشا داوە.

سەرمەشقایەتییشا بە دڵ و گیان کەرد

یوە جە فەرماندە سەرمەشقەکاو تەڤگەروو ئازادیی ژەنا، ئەندامەو کۆنسەو ڕاوەبەریی کەجەکەی، لەیلا ئاگری (فیلیز ئاسڵان) ـە، کە ٢٣و حوزەیرانینە گەشمەردێ بییە. سەرحەد، زاگرۆسنە، هەرێمەکاو پارێزنای میدیاینە جەنگ و کۆشیایش کەردەن. ئاد جەنگاوەرێوی سەرمەشق بێ، کە بە دڵ و گیان پەی یاونای پارادایموو ڕابەر ئاپۆی سەبارەت بە ئازادیی ژەنێ پەی گردوو ژەنا کۆشیایش کەرد. هەرمانەو ئێمەنە ئی ڕێ و ئی کۆشیایە بە گردوو ژەنا بیاونمێ.

پەی ژەنێوی ئازادێ و کەسایەتیێوی ئازادی هەنگامە نریا

شۆڕشوو وەرنیشتی پێسەو شۆڕشێوی ژەنا مەژگوو گردوو ژەناو جیهانینە یاگێش گێرتە. ئی شۆڕشە بە سەرەوردای سەرمەشقەکێش وەشێ کەردێ، ئی ژەنە سەرمەشقێ جە خەباتوو بنیاتنیای کۆمەڵایەتی، پەروەردە، ڕێکوستەی زارۆڵا، ژەنا و گەنجاوە تا بنیاتنیای بوارەکاو ژیوای سەرمەشقایەتییشا کەرد و پەی وەشکەردەی ژەنێوی ئازادێ و کەسایەتێێوی ئازادی هەنگامەی گرنگەشا نیێنە. پەوکای بییێ بە ئامانجوو هجوومەکاو دەوڵەتی فاشیستی تورکی. ساڵەو ٢٠٢٠ینە هامڕا هەبوون، زەریا بەرکەل، ئەدا ئامینێ و ساڵەی ویەردێ هامڕا ڕەیحان و یوسرا دەروێشە پێسەو گەشمەرداو مانگەو جۆزەردانی تارێخوو کۆشیای ئازادیوازیی ژەنانە یاگێ مگێرانێ. خاوەندارییکەردەی جە یادەوەرییەکاشا بە پەرەدای و سەرکەوتەی خەباتی بنیاتنیای کۆمەڵایەتی سەروو بنەماو خەتەو ئازادی و کولتووری دیموکراتیکیوە مکریۆ.

چوارپارچەو کوردستانینە ڕەنجش دان

ئەندامەو مەجلیسوو پاژکی، بێریڤان زیلان (خەدیجە هەزەر)ە، بە چیرۆکەو کۆکوشیی زیلانێ گەورێ بییە و تا ئی تاریخە پەڕ ئازارە واوەی نەبۆوە پەیوەندییش بە ڕیزەکاو کۆشیایوە کەردەن. پێسەو فەرماندێوی گەورێ مەیدانوو ڕابەرایەتییوە پەی چوار پارچەو کوردستانی؛ کەشنە، شارنە، ڕەنج و کۆشیایی کەردەن. هامڕا بێریڤان زیلانە، کە جەنگاوەرێوی گەورێ ڕابەر ئاپۆی بێ، سەرمەشقەو جمیەروو ژەناما بێ، ئێمە بە سەروستەی کۆشیای خاوەندارییش وەنە مکەرمێ.

ژیوای وێش پێشکەشوو کۆشیای کەرد

هامڕا ڕاپەرین ئامەد (دەلال عەزیزئۆغڵو)وە، ساڵەو 1992 بەشدارەو ڕیزەکاو گەریلای مبۆنە ئامەدنە و تا کۆتایی بە عەشق و باوەڕێوی گەورەوە کۆشیا. پێسەو جەنگوانێوە بە کەسایەتیی سادە و قارەمانانەش فەلسەفەی ئاپۆییش ژتوایشنە ڕا کەردۆ. گرد ئاستێوی کۆشیایی ئازادیینە بەشدارە بێ و گرد بوارێونە بییێنە و بەرهەمش بییەن. ژیوای وێش بەتەمامی بە کۆشیایی خەتەو زیلانێ بەخشا. جە بنیاتنیای سیستموو کۆنفیدراڵیزمی دیموکراتیکینە هەوڵێوی فرەش دا و حەرپاسە وەختووهەرمانەو بنیاتنیای کۆمەڵایەتیینە گەشمەردێ بییە.

بەبێ دووەدڵی خزمەتوو حەقێقەتی کەرێ

هامڕا شەهرستان ئاسمینە، کە ساڵانێو بواروو میدیای ئازادینە کۆشیێنە، جە تیشکوستەیسەروو حەقیقەتی و ڕاسیی ژەنانە سەرمەشقییش کەرەن، مانگەو حوزەیرانینە ملۆ کارەوانوو گەشمەرداوە. بە کەسایەتیی ئازادیشۆ، کە بێ دووەدڵی خزمەتوو ئی حەقیقەتەیە کەرێ، کۆشیای ژەنە ئازادا و چاپەمەنییی ژەنە ئازاداماش ڕۆشن کەردۆ.

خەتەو زیلانێ حەر سەردەمێوەنە سەرمەشقایەتی مخولقنۆ

مانگەو حوزەیرانی مانگەو گەشمەردانە. کۆشیایی ئێمە پەی ئازادی ئارۆیچ ئەوەڵ زاپنە و مەتینانە و ئاڤاشیننە گرد یاگێوە مدرامانینە، کە هێزەکاو یەژا ستاری و هەپەگەیما هەنێ، بەردەواما. حەرپاسە چالاکییەکاو هامڕایا ڕووکەنێ و سارێ، ڕۆژهاتێ و ئەرداڵی، ڕەوشی مۆدێرنوو ئی خەتێنێ. ئیمە مزانمێ; کۆشیایما حەر ڕۆ زیاتەر جیهانەنە دا وەڵا مبۆوە، خەتەو زیلانێما گرد سەردەمێوەنە گەشە مکەرۆ و تارێخ بنیات منیۆوە و سەرمەشقەکاش مخوڵقنۆ، پینەیچە مبۆنێ بە بنیاتنەر و زامنوو سیستموو ئازادیی ژەنە دیموکراتیکا.

بە وەڵێوەبەردەی کۆشیای جوابش داوە

ڕابەر ئاپۆ سەبارەت بە هامڕا زیلانێ ماچۆ: "زیلانە خوداوەندێوەنە کە زەروورا ڕێزش وەنە بگێرمێن. ئایرەکەو زیلانێنە گرد چێوی خوڵقیان. متاویۆ بە زوان و ویروو زیلانەکاوە ئینسانیەت بە بنەما بگێریۆ'. زیلانە نامەکەشنە، کە گرد کەلیمێوەش دیای ژیواێوی ئازادی بێ، پەی ڕابەر ئاپۆی ماچۆ، 'گردوو بوارە سەختەکانە ویرێ جە تۆ و عەشقوو تۆ مکەرووە و هێزی ڕۆحیش چۆوە ورمگێروو. دڵسۆزترین پەی گەشمەردا حەروێتەنی. سەروو ئی بنەمێوە ئاندە ویرێ جە وێم نمەکەرووە'.

ڕابەر ئاپۆ بەردەوام بە وەڵیوستەی کۆشیای درێژە بە دڵسۆزیی وێش پەی گەشمەردا دان و جوابش دانۆ. ئی دڵسۆزی و ڕێبازە کە گەشمەردێ ویرێ جە ویەردەی نەکەرانێوە، جە تایبەتمەندیی ڕابەر ئاپۆینە هەن. وەفاداری بە گەشمەردا وەفانە پەی ڕابەر ئاپۆی. وەفاداری پەی گەشمەردا، ورشانایوە دیوارەکاو سیستموو ئەشکەنجەی و گۆشەگیریی ئیمرالییا، وەرفراوانکەردەی چالاکییەکا پەی ڕابەرایەتیی ئازادی و وەڵاتێوی ئازادیا. هەرمانەو ئێمەنە پێسەو ژەنا کە یادکەردەیوە گەشمەردانە بیاومێشانە و خاوەندارییشا وەنە بکەرمێ.

بانگەوازێو پەی خاوەندارێتی جە میراتوو گەشمەردا

پێسەو کەژەکەی، بانگەواز مکەرمێ ١٧و حوزەیرانینە تا ٣٠ی حوزەیرانی، جە کەسایەتیی گەشمەردانە و ڕابەرایەتی خاس حاڵیێ با، بە وەنایوە، واتەواچ، چالاکییەکا و بەرزئرمانای بەهاکاو هامڕا زیلانێ بیاونا بەرزتەرین ئاست؛ پێسە متاومێ جە میراتوو گەشمەرداما خاوەنداری بکەرمێ. با چا چالاکییانە نامەو گەشمەردە سەرمەشقا بوانمێوە، ژیوای و تایبەتمەندییەکاویکەسایەتییشا، خەتەو کۆشیایشا بیاومێنە. با بەهاکاو گەشمەردا بە زیندەیی و مانادارتەرین شێوە نیشانە بدەیمێ. با ئی ڕوا بکەرمێن بە ڕۆو وێستەیوە شێوازوو ژیوای بە ڕەنگەو زیلانەکا و سەمایەکا.

بە قەراردای ژیوایما گەورە بکەرمێوە

ژیواێوی ئازاد ژیواێوی مانادارا. ژیوای دوور جە پاگێرتەیرەی، جە ئازادی بێمانان. ئا وەخت پەی خاوەنداری چا چالاکییەکا مانا بە ژیوایما مبەخشانێ کۆشیای مکەرمێ. پاگێرتەیرەیەکێما پەی ژیوای پەرە پەنە بدەیمێ، ژیوای جوان بکەرمێ، پەیش بکۆشیەیمێ و سەرێ بگنمێ. ئێمە پێسەو کەژەکەی گردوو بوارەکاو ژیوای و مدرامانینە بانگەواز وەنەو ژەنا مکەرمێ؛ یانەنە، جادەنە، مەکتەبنە وهەرمانگەنە، کەش و سەنگەرنە، شار و چالاکییەکانە پەی یاواینەی ژیوای بە ڕەنگەو زیلانێ و گەشەپنەدای کۆشیای پەی ئازادیی، داوا وەنەو ژەنە گەنجا مکەرمێ هامشێوەو زیلانێ عەلەمەو ژیوای بەرز بکەرانێوە."