کۆشیای گەریلاو هەپەگەی گارزان تۆڵهەڵدان، کە کۆبانێوە تا زاگرۆس و ئامێدی درێژ بۆوە، بەشدارییش جە جەنگوو شکۆدارتەرین جەنگوو ینسانیینە کەردەن و بییەن بە شۆڕشگێڵنوو سەردەمی، کە زانێ وەرانوەروو گرد تاوانێوی نائینسانانەیوە وێگێری مکەرۆ.
هەحەر ئینسانێوی داراو چیرۆکێوی ژیوایا، ئەگەر تۆ شۆڕشگێڵن بی، چیرۆکەو ژیوای تۆ جە گرد کەسی جیاوازتەرە بۆ. سەروو ئی زەمینیوە فرە جەنگەوانێ ئامێ و لوێ، بەڵام ئانێ بە مانادارتەرین شێوە مژیوانێ و ئێمە نمەتاومێ بە کەلیمێ پێناسەشا بکەرمێ، گیانبازاو سەردەمی، گەریلاکاو ئازادیینێ، ڕاپیمای ئازادیی ئادیشا فرەوجارا دماو هجوومە فاشیستییەکاوە دەس پەنە مکەرۆ. گەریلاو هەپەگەی گارزان تۆڵهەڵدان، کە کۆشیای جە کۆبانێوە تا زاگرۆس و ئامێدی درێژ بییەنۆ، زانێ کە وەرانوەروو گرد جۆرە هجوومێوی نائینسانانەینە وێگێری مکەرۆ و بەشداریی شکۆمەندانەتەرین جەنگوو ئینسانی و شۆڕشگێڵنوو سەردەمی مکەرۆ.
گارزان شێخ بە شناسنامێ گارزانی تۆڵهەڵدانی، شاروو شکۆ و مدرامانی کۆبانێنە چەمێش بە ژیوای گەشیێنێ، دلێ بنەیانێوی وەڵاتپارێزنینە کە بەشداری وگەشمەردێشا کۆشیای ئازادیینە فرێنێ، گەورە بی. ئا بارودۆخەو بنەیانەکەیش پاسە مکەرۆ، زارۆڵەییوە کۆشیای ئازادیی بشناسۆ. بە چیرۆکەکاو گەریلایەکا کە حەرگیز نەدیێبێنیش گەورە بی. بە گۆشگێرتەی جە چیرۆکەکاو ماموێویش کە گەریلاێوی ئەفسانەیی بێ تایبەتمەندییەکاو وێش مجۆرە. چەنی گەشمەردەبییەی گەشمەردە حەقی کۆبانێ وەفاداریی بنەیانەکەیش پەی پەکەکەی زیاتەر مبۆنە و چەکوو مامۆیش ورمگێرۆوە. گەورەتەرین ئاوات و وەرموو گارزانی ئانەبێ، کە ڕوێو پێسەو مامۆیش بۆ بە گەریلایێوی گەورە.
گەلوو کۆبانێ بە مدرامان و دڵسۆزییشا، کە بە جیهانیشا نیشانە دا بی بە شایەتوو شۆڕشوو وەرنیشتی، کە جیهانەنە بێهامتان، گەریلا گارزانیچ پێسەو سەدان گەنجاو کوردی کە چا دۆخەنە وێشا بەخت کەرد و زانێنێ، کە ئازارەکاشا بفاڕا پەی تووڕەیی گەورەی. گەریلا گارزانیش مدرامانی تارێخیینە بی بە شایەتوو گەشمەردەبییەیی قارەمانانەو تاتەیش. دماو گەشمەردەبییەیی تاتەیش دڵش بۆ بە بەحروو تووڕەیی. ویرێ مکەرۆوە کە دماو گەشمەردەبییەیی مامۆیش ئا یاگێ کە بتاوۆ هەقەو تاتەیش بکەرۆوە کەشا و تەنیا پێسە مبۆنە بە گەنجێوی شایەنوو بنەیانەکەیش. گارزان شێخ ساڵەو ٢٠١٧ینە بە پەشتیوانیی ئەدا قارەمانەکێش، کە مامۆساو ژیوایش بێ و گرد وەختێ فێروو سەربەرزییش کەردەبێ، ڕووە مکەرۆ کەشە ئازادەکا. دماو وێش ئەدێوی سەرەبەرزە و ئا وەعدە دابێش پنە جیا مازۆ. ئا ڕێ مگێرۆشرە وەر، کە ئاوات و وەرمی گەورەو ئادی بێ و نامێ گارزان تۆڵهەڵدانی پەی وێش وربچنۆ. تۆڵهەڵدان ئیتر مبۆنێ بە نامێش، هەرێموو گارەینە پەروەردەو جەنگەوانی تازەی موینۆ. جە گرد ڕووێوە زوو فێر مبۆنە و بناغەو کەسایەتیی ئەنەیاواو وێش چاگە ساز مکەرۆ.
ڕاویاراو ڕێ مەبارەکێ
مامۆسای ئەوەڵینوو ژیوایش، ئەداش بێ و ئادە ئا چێواشە فێر کەردەبێ، کە جە فەلسەفەو ڕابەر ئاپۆیوە فێرە بیێبێ، ڕاو ئاییشاوە یوەمین هەنگامەکاش کەشۆ منیۆ. گارزان تۆڵهەڵدان حەرچەندە گەنج و تازە بێ، بەڵام بێوچان هەنگامێ نیێ و ساڵەو ٢٠١٨ینە ڕووەش کەردە هەرێموو زاپی، کە دەوڵەتوو تورکی بە دژواری هجووم کەرێ سەرش و گورزی گەورەش وەرگنێ. هەرێموو زاپینە جە خەباتوو وەشکەردەی تونێلاوە تا ئامادەکاریی بیناسازی و بەشداربییەی چالاکییەکانە فرەو چالاکییانە بەشدار بێ. وەروو ئانەیە شۆڕشگێڵنبییەی بە ماناو ڕەنجدای بێ، گارزان تۆڵهەڵدان زاپنە مبۆ بە نامێ ڕەنجیوە، شۆڕشگێڵنیوی بێهامتا و یۆ جە فیداییەکاو سەردەمی. ساڵەو ٢٠٢١ وەختێو دەوڵەتی تورکی فاشیست هەرێمەکاو پارێزنای مێدیای بەتایبەتی ئاڤاشیننە دەس بە ئۆپراسیۆنی وەرفراوان مکەرۆ، گەریلا دەس بە نویستەیوە داستانێوی تازەی مکەرۆ. ئا خاکە کە بە ونەو ژماریوی فرە قارەمانا، کە پەی خاک و وڵاتەکەیشا جەنگشا کەردەبێ، ئاوی دریابێ. هەر دڵۆپێوەش مەبارەک و مانادارا. گەر دماییەکەش ئازادیی بۆ چەنی مانادار و مەبارەک نییا؟ هێماو ڕەنجی و مانیای گەریلا گارزانی تا بلۆ مەیدانوو جەنگی وێش ئامادە مکەرۆ. جە نزیکۆ شایەتیی مدرامانوو ئا هامڕایاشە بێ، کە پاڵشنە بێ سڵکەردەیوە جە چەکی کیمیایی و تەقایوە ئەتۆمی، پەی ئینسانی وێگێرییشا کەرد و شکۆو وێشا پارێزنا.
ئانێ هامڕێ کۆشیای گارزانی بێنێ، بەڵام هەر جارێو گارزان پەیشا دیێ، تووشوو سەرەسڕمەنەی بێ، کە ئینسان چەنی وەرانوەروو ئا هجوومە کیمیاییاوە و دژواراوە وێگێری مکەرۆ و ئانەی جەدەسش ئێ بێوچان بەشداریی پرۆسەکەینە کەرێ. گەریلا گارزان ساڵەو ٢٠٢١ لوا هەرێموو ئاڤاشینی، چا ئەزموونێوی گەورەش بەدەس ئاردەبێ و یاوابێ ئاستێوە، کە جە گرد هەلومەرجێوەنە دەوری سەرمەشقایەتی بگێڵنۆ. فرەتەر جە هەرێموو وەرخەلینە مەنۆ و چا خەباتش کەرد. وەروو ئانەیە چا ئۆپراسیۆنەو ساڵەو ٢٠٢٢ێنە کە کریا وەرپەرسیی گەورەش گێرت شانە. دژوارتەرین وەختەکانە، سەرو دژوارتەرین ڕایەکاوە، دلێ دەشتە عاسییەکانە، سەرمەشقایەتییش کەرد. گارزان بڕێو جارێ هجوومەکاندا جەنگەوانا، بڕێو جارێچ جە ڕاپیمای ێپێوانی گەورەو کەشینە ڕانیشاندەر و بڕێ جاریچ جەنگوو تونێلەکانە وێگێریێوە بێهامتان. ئانە کە مزانۆ خاستەرین جواب بە هجووموو سەروازاو تورکی فاشیست بدۆوە و پەی ڕزگارکەردەی هامڕایاو وێش گەورەتەرین فیداکاری بکەرۆ، ئانەن. کەشوو سەرهەڵدێری و سەرکێشوو زاگرۆسیوە فێروو دژواری و کۆشیای بێ. انە ئیتر جەنگەوانێوی مانیاینەشناس و فەرماندێوی گەنجوو سەردەمی. حەرچندە پەی ئادی ناوەشیچ بۆ، بەڵام ساڵەو ٢٠٢٣ زاگرۆسش جیا ئاست و تا ئەزموونەکاو وێش جەنگەنە بیاونۆ هامڕایاش و مەیدانی جیاجیانە ئەزموون بەدەس بارۆنە، قورساییش وست سەروو پەروەردەی. گەریلا گارزان بەخەمبارییوە زاگرۆسنە بڕیارە، هەمان وەختەنە جۆشوخرۆشوو بەشداربییەی جە پەروەردەی ناوەندیینە، کە یەکەم جار بێ بەشدار بۆ، سەرتاپاش گێرتەرە. ئەکادیمیاو مەعسوم کۆرکمازینە وێش پەی پراتیکی و شۆنیرەلوای ئامادە کەرد. پەی لوای پەی دژوارتەرین هەرێمەکانە وێش وەڵێنیاز کەرد و نیشانەش دا، کە پەی ئانەیە ئامادەن. گەریلا گارزان کە بە پراتیکی کۆشیایش دژوارتەرین مەیدانەکانە ساعیبوو زانابییەیێوی گەورەین، گردوو ئەزموونەکاش پەی هامڕایا هامبەش پنە کەرد، پەی پەروەردەکەردەی هامڕایاش ڕەنج و مانیای فرەش کێشا. دماو پەروەردەی لوا هەرێموو گەشمەردە دەلیلوو وەرنیشتوو زاپی جەنگنە چا فرە دژوار بێ، هەمان وەختەنە بەرزتەرین ئاستنە مدرامان چا کریا.
گەورەتەرین شکستش بە ستەمکارا چەشت
کێ بە چە کەسایەتیێوە متاوۆ دژوو ئا داگیرکەرا، کە گەرەکشانە گردوو بەها ئینسانییەکا دلێنە بەرانێ، یا سوپاییوە کە پەشتیش بە تەکنەلۆژیا و چەکی کیمیایی بەستەن، وێگێری بکەرۆ؟ پەوکای کێ متاوۆ شکسی گەورە پا بکوسا، کە هیچ ئینسانبییەیشا نیا چەنە بچەشۆ؟ جوابوو ئا پرسیارا یاگێونە یۆی مگێرانێوە. هەڵبەت ئانێ فیدایێ سەردەمینێ و پەی ئامانجوو وێشا بیێنێ بە گیانبازێ. ئننا چە سوپاێوە متاوۆ وەرانوەروو ستەمێوی چینەیوە، گرد ڕوێو سەنگەرەکانە تەقایۆی دژوار و گازی کیمیایی بە ڕەنگەی جیاجیێ بەکارە مێ وێش بگێرۆ؟ وەرانوەروو هجوومەکاو ئی چوارساڵەینە ئایا جە بڕوا، ئیرادە و هەقسانایوە گەریلاینە هیچ کەم بییەنۆ؟ بەدڵنیاییەوە نا! قارەماناو پێسەو گارزانی گەورەتەرین ماناو ئی کۆشیایە و قەسەموو هەقسانایۆ. گارزان تۆڵهەڵدان کە ڕووەش کەردە هەرێموو گەشمەردە دەلیلوو وەرنیشتوو زاپی ئەزموونوو جەنگوو وێش چا بوارەنە مفاڕۆ پەی پراتیکی و وەرپەرچوو هجوومەکاو دوژمنی مدۆوە. فرە چالاکی و هەڵمەتێ شۆڕشگێڵنیێنە بەرەکاو وەڵێنە بێ و دژوو سەروازاو تورکی گژیێ کرد. ئازایەتی و بەشداربییەیی بێ دڕدۆنگی و بێدووەدڵی پێسەو گەنجێوی فیدایی نامێش تارێخنە نویستۆ.
سوپاو تورکی، کە لە وەرانوەرووهەزارا قارەماناو پێسوو گارزان تۆڵهەڵدانیوە هیچ شانسێوش نییا، جە تاوانە دژەئینسانیەکانە هیچ سنوورێو مەشناسۆ و ڕۆ دماو ڕۆی گولانێ مبۆوە و درێژە بە تاوانەکاو جەنگی مدۆنە. ڕۆڵەی بەنرخوو گەلوو کوردی گارزان تۆڵهەڵدان چەنی هامڕا بێریتان شەمسەی ئەنجاموو هجوومەکاو دوژمنینە پەی سەروو هەرێموو گەشمەردە دەلیلوو زاگرۆسوو وەرنیشتوو زاپی ڕۆو ٩و ئاداروو ٢٠٢٤ تێکەڵ بە کارەوانوو گەشمەردا با. چیرۆکێوەش دماو وێش جیا ئاستە، کە هەرگیز ویر نمەشۆوە و گردوەخت مگێڵیۆوە. پیسە چەنی گەریلا گارزان بە قەسەموو هەقۆسانای دەسش پنە کەرد، ئیساتێچ هامرێکێش سەروو هەمان ڕێوە چالاکییەکانە بە قەسەموو هەقۆسانای دژوو دوژمنوو کوردا مگژیانێ. پێسە نوێنەروو شکۆمەندی ئا عەلەمێ بە قەسەموو شۆکیایوە تا سەرکەوتەی ورش گێرتێبێ داش دەسوو هامڕایاشۆ.
