بابەتی گرنگ

دوران کاڵکان: گرڎ چێوۍ پێوەسا بە ئازادیی رابەر ئاپۆیۆ

ئەندامو کۆمیتەو ڕاوەبەری پەکەکەی دوران کاڵکان ئەرەیاۋناش، کە تا ئازادیی جەسەیی رابەر ئاپۆی دەسەبەر نەکریۆ، هیچ وەڵێکۆتەیۍ نمۍ ئاراوە و واتش: "گرڎ چێوۍ بینیان بە ئازادی جەسەیی رابەر ئاپۆیۆ ".

ئەندامو کۆمیتەو ڕاوەبەری پەکەکەی دوران کاڵکان جە بەرنامێوە تایبەتی تەلەڤزیۆنو مەدیا خەبەرینە هۆرسەنگنایش پەی پرسەگەرمەکا رۆی کەرد. دوران کاڵکان سەرنجش وست سەرو گرنگی ئا هەڵمەتە جەهانیۍ کە پەی ئازادیی رابەر ئاپۆی دەسشپنەکریان و واتش: "مشۆم ئێمە هەڵمەتەی جەهانیە کە ئامانجەکەش ئازادی جەسەیی رابەر ئاپۆیا، جە گرڎ مېڎانێنە بە شێوێوە ۋەرفراوان و کاریگەر وەڵۍ وزمۍ. پەنەوازا بەشێوێوە قەوەتتەر ئەرەکۆشمۍ".

دوران کاڵکان باسش چانەیچ کەرڎ کە تا ئازادی ڕابەر ئاپۆی دەسەبەر نەبۆ، هیچ وەڵێکۆتەیۍ نمۍ ئاراوە و پی جۆرە بەردەوام بی: "مشۆم زیاتەر ئەرەکۆشمۍ و ڕای کاریگەرتەر بگێرمێنە ۋەر. پەنەوازا گرڎ ڕووۍ کۆشش بکەرمۍ، گرڎو دەرفەتەکا قۆزمێوە. چې مژارەنە جە هەر چوار پارچەو کوردەسانینە ئەرەکۆشای هەن، جە گرڎو دنیێنە ئەرەکۆشای هەن. مشۆم پەرە پانیشا بڎریۆ. بەتایبەت جە ئۆروپانە پەی ١و کەڵەهەرزی سەفەربەری ئەرەیاۋییان. گرڎ ڕوۍ چالاکی و گلێرۆبیەکۍ ئەنجام مڎریا. جە ١٠و کەڵەهەرزینە جە بەریتانیانە چالاکی ئەنجام مڎریۆ. جە ١٦و کەڵەهەرزینە کۆڵنەنە ڕاپیمای و گلێرۆبیەی ئەنجام مڎریۆ. پەی ئانەیچ سەفەربەری ئەرەیاۋییان و بانگەواز کریان. مشۆم ژەنی، پیا، جوان، پیر و زاوڵە، گرڎو وڵاتپارێزنا، گرڎو کوردا، گرڎ کەسۍ ئازادیواز بەشدارۍ ئی ئەرەکۆشایە با. مشۆم هەوڵبڎەیمۍ گرڎ کەس بەشدار بۆ."

هۆرسەنگنایەکۍ دوران کاڵکانی پی جۆرەنە:

"وەڵۍ گرڎ چێوێنە بە حورمەتۆ سڵام ۋنەو رابەر ئاپۆی مکەرو. جە ٢٣ی ئۆکتۆبەرینە چنی برازاکەیش دیڎارش ئەنجامدابۍ. دماجار و دماو ٤٣ مانگا ئیجارە دیڎارەکە پێکئاما.

کەمیچ بۆ فاڕیایۍ هەن. فاڕیایۍ ریشەیی نییا، بەڵام فاڕیایۍ رێژەیی ئینا ئارانە. هەڵبەت ئاگاڎارۍ ئاژەو رابەر ئاپۆی بێنمۍ و ئێمە سڵامو ئاڎیما لا یاوا. هەر ئاڼەیچ وەسۍ بۍ پەی فاڕیای ئاژەکەی. سڵامەکەو رابەر ئاپۆی، ژنەویەو دەنگو ئاڎی و ئاگاڎاربیەی جە ئاژەو تەندروسی ئاڎیی، کاریگەریش سەرو ئاژەکەی وەشکەرد. گرڎو هێزە دیموکراتیکەکا، ژەنا، جوانا، گەلەکەما، دۆسەکێما ئینۍ جۆش و خرۆشەنە. ورەشا فرە بەرزبیەنۆ.

هەرپاسە کاریگەریێوە ئەرێنیچش سەرو کەشی سیاسی نیارە. ئانەیچ بە ڕۆشنی کاریگەری رابەر ئاپۆی نیشانە مڎۆ. سەرەڕاو گرڎو قسۍ و واچە دژبەرەکا، ئانە وینیا کە رابەر ئاپۆ چن کاریگەریش سەرو گلێرگەی منیۆرە، سەرو لایەنە دیموکراتیکەکا، سەرو ژەنا، جوانا، رەنجدەرا و کرێکارا و سەرو سیاسەتی کاریگەریش هەن. مشۆم بە ڕۆشنی هەڵوێسە سەرو ئانەی بکەرمۍ.

ئی ئاژە بە ئەرەکۆشای ئامان ئاراوە. مشۆم ئانەی پێسە ئامانجو ئەرەکۆشای جە دژو پیلانگێڵنیی مېیاننەتەوەیی کە ماوەو ٢٦ ساڵان ملۆڕاوە، بوینیۆ. جە ڕوانگۍ تەریچۆ مشۆم پېسە ئەنجامو هەڵمەتەو جەهانی ئازادیی بوینیۆ، کە جە ١٠و ئۆکتۆبەرو ٢٠٢٣ دەسش پنەکەرڎ.

ئەرەکۆشای مېیاوۆ ئەنجام

جە ئاخرو ساڵۆو یووەم و ئی ئەرەکۆشاینە هەنگامێوە گرنگە نریا و پەی ماڕای گۆشەگیری سەرەتێوەش ئارڎ ئاراوە. جاری وەڵین باسما کەردەبۍ، ۋەرو ئانەیچ پرۆسەکە بەرەو بەدەسئاوردەی ئەنجامی ملۆ. ئێمە هیوا و چەمەڕایما چا بارۆ هەن، عالتەر ئەرەکۆشمۍ. بەراسیچ ئانە بی بە سەرەتێوە. ئەرەکۆشای مېیاوۆ ئەنجام، ئەرەکۆشای سەرگنۆ. ئێمە جە ڕاو ئا دەرەنجامەیۆ ئانەما بە ڕۆشنی دی.

پا مەڵامەتۆ من بەنامۍ پارتەکەیماوە سڵام و پیرۆزبایی ئاراسەو گرڎو ئا کەسا مکەرو کە جە چوارچێوەو هەڵمەتەو جەهانی ئازادی جەسەیینە پەی رابەر ئاپۆی و چارەسەری پرسو کوردی کە ئینا دووەم ساڵشەنە، رەنجشا کێشان.

رابەر ئاپۆ بە کەلیمێوە جوابو گرڎ کەسێش داوە و هەڵوێسێوەش نیشانەدا کە ڕا ۋەردەمو گفتوگۆی تازەینە مکەرۆوە. ئانە فرە گرنگا. مشۆم ئانەیچ بوینیۆ. ۋەرو ئانەی بانگەواز کریابۍ، ئاڎ ۋێش جوابش داوە. واتش، خاوەن هێزی تیۆریک و پراتیکیا کە بتاوۆ پرسو کوردی بەرەو زەمینە و بوارێوە یاسایی و سیاسی فاڕۆوە. سەرو ئا بنەمایە ئانۍ ماچا رابەر ئاپۆ هێزش نییا، نمەتاوۆ هیچ چێوۍ بکەرۆ، رێکوستەی گۆشش چنە مەگێرۆ، ئاشکرا بی کە دروۍ مکەرا. هێزو ۋێش نیشانەدا. دماتەریچ هامسەرۆکایەتیما بە نامۍ جمېیەرەکەیما و گەلەکەیماوە ئەرەیاۋناش کە  بە گرڎ جۆرۍ پەشتیوانی جە ئەرەکۆشای و هەڵوێسو رابەر ئاپۆی مکەرا.

نمەبۆ ڕابەر ئاپۆ دلۍ سیستەمو ئیمراڵینە بۆ

سەرو ئی ئەساسیە چێش گوزەر مکەرۆ، چ دەورۍ گێڵنۆ؟ بڕۍ دواشا جە ڕابەر ئاپۆی کەردەبۍ کە دەورو ۋێش گێڵنۆ. ڕابەر ئاپۆ واتش؛ ئاماڎەن و ئا هێزشە هەن. بێگومان پەی ئینەیچ مشۆم ئاژێوە عال بڕەخسیۆ. بێگومان پی گۆشەگیریۆ نمە بۆ. چونکی هەرمانێوە عالەش گەرەکەنە. پەی ئینەیچ هەوڵدایۍ ٢٤ سەعاتیش گەرەکا. مشۆم چنی گرڎ کەسی عیلاقە بنریۆرە. مشۆم پەیلوای گرڎ کەسی هۆربگیریۆ. ۋەرو ئینەیچ نمەبۆ دلۍ سیستەمو قڕکەردەی، گۆشەگیری و ئەشکەنجەو ئیمراڵینە بۆ.

گەر کەرەکشانە ڕابەر ئاپۆ دەورو ۋێش گێڵنۆ، مشۆم هەلومەرجۍ لەبار بڕەخسیۆ. گەر هەنگامێوە پی جۆرە نەنریۆ، ئانە حەجگیز نمەتاومۍ باوەڕیما بە چێوەکەی بۆ.

مشۆم هەلومەرجی تەندروس، ئاسایش و کارکەردەی بە شێوێوە ئازاد پەی ڕابەر ئاپۆی بڕەخسیۆ. هامسەرۆکایەتیما فرە بەڕۆشنی ئینەش نیشانە دا.

مشۆم بتاوۆ چنی گرڎ کەسۍ چەمپنەکۆتەی بکەرۆ. هەر وێش گرڎ کەسۍ ئانەش گەرەکا. پېسە ڕاوەبەریچ گەرەکمانە بوینمێش. هیچ کەسێ نمەتاوۆ بە تەنیا ۋێش کارۍ بکەرۆ. کەسێوە سەرمەشقایەتی مکەرۆ، تەڤگەرێوە بنیاڎ منیۆ، ڕا پەی گلێرگەی مکەرۆوە. مشۆم دەرفەتێوەش بۆ تا ئا چێویە بکەرۆ. ۋەرو ئینەینە رابەر ئاپۆ هەڵوێسو ۋێش نیشانەدا، هێزو ۋێش بەروست. ئانەی مەنەنۆ ڕەخسنای هەلومەرجی گونجیاین پەی ئینەی. بێگومان ئانەی ئا هەلومەرجیە مڕەخسنۆ ڕابەر ئاپۆ نیا. ئانۍ ئینۍ جبەرو ڕابەر ئاپۆیۆ مشۆم ئی ئاژەیە ڕەخسنانۍ.

ڕەخسنای ئی ئەرکەیە گنۆ ئەستۆو گردیما. هامکات ئی ئەرکە گنۆ ئەستۆو ئانیشا کە سیستەمو ئیمرڵیشا ئەرەمەرزنان و دواشا کەرڎ. فاڕیای جە ۋێشانە بکەرا. مشۆم هەڵوێسو ئیساتێشا فاڕانە. متاویۆ ئینە وچیۆ.

تەنیا کەسێوە کە بتاوۆ چارەسەری سیاسی دیموکراتیکی بارۆنە ئاراوە ڕابەر ئاپۆن

تەنیا کەسێوە کە بتاوۆ چارەسەری دیموکراتیکی پرسو کوردی وەش بکەرۆ، ئاشتی تورکیانە مسۆگەر بکەرۆ و سەرمەشقی پڕۆسەکەی بکەرۆ ڕابەر ئاپۆن. ئینە ڕۆشنا. ڕاوەبەریما ئینەش ئاشکرا کەرڎ. ڕابەر ئاپۆ نوێنەرو ئیرادەو دیموکراسی و ئازادی گەلوو کوردین. نوێنەری سەرەکیمانە. با هیچ کەسێ بە قسۍ پوچۍ مژارەکەی لێڵ نەکەرۆ.

دما قسێشەنە ڕابەر ئاپۆ چێشش وات؟ واتش، گۆشەگیری بەردەوامە. ڕاسا گۆشەگیری بەردەوامە. گۆشەگیری سیستەمو ئەشکەنجە و قڕکەردەی ٢٦ ساڵەو ئیمراڵییا. گۆشەگیری ئاژێوە ٣ مانگی نیا. ئینە خودو سیستەمێوەن.

ئا کاتە پەی ماڕای گۆشەگیری، پەی پێکئامای ئازادی جەسەی ڕابەر ئاپۆی مشۆم ئەرەکۆشایۍ قەوەتتەر و کاریگەرتەر بکەرمۍ. ئینە پەی گرڎیما داواکاری و ئەمرێوەنە. گۆشەگیری هەن و گەر ئاڎۍ فاڕیایشا گەرەکا، چارەسەری پێکبۍ و داوا جە ڕابەر ئاپۆی مکەرا کە دەورو ۋێش گێڵنۆ، ئا کاتە شمە جە دژو گۆشەگیری کۆشش بکەردۍ. شمە ئەرەکۆشای قەوەتتەر بکەردۍ. جارێوەتەر پەنەوازی و گرنگی ئینەیما دیۆ. چنەش یاوایمێنە.

ئا کاتە نمەبۆ هیچ کەسێ سستی برمانۆ، کە چەمپنەکۆتەی چنی ڕابەر ئاپۆی ئەنجامدریان و ئاژەو تەندروسیش خاسا. نمەبۆ هیچ کەسێ واچۆ گۆشەگیری مەڕیان. نمەبۆ هیچ کەسێک بە ئاسایی تەماشەو ئاژەکەی بکەرۆ.

گرڎ چێوۍ بینیان بە ئازادی جەسەیی ڕابەر ئاپۆیۆ

بێگومان مشۆم وریاتەرۍ بیمۍ، فرە زیاتەر ڕێکوزیۍ بیمۍ. مشۆم هەڵمەتەو مېیاننەتەوەیی پەی ئازادی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی گرڎ یاگێنە قەوەتتەرو ۋەرفراوانتەر بکەرمۍ. هیچ کاتێ ئەرەکۆشایما لاواز نەکەرمۍ. گرڎ چێوۍ بینیان بە ئازادی جەسەیی ڕابەر ئاپۆیۆ. تا ئینە نەرەخسیۆ هیچ وەڵێکۆتەیۍ وەش نمەبۆ.

پۊکەی ئا ئەرکەی گنۆ ئەستۆما. مشۆم قەوەت و کاریگەرتەر ڕاوەبەرش بکەرمۍ. هەروێش ساڵەی دووەمو هەڵمەتەکۍ سەرو ئی بنەمایە دەسش پنەکەردەن. جە گرڎ مێڎانێنە ئەرەکۆشای بەردەواما. جە ئامەدۆ دەسشپنەکەرڎ، گرڎو دنیێرە وەڵا بیۆ. جە گرڎ مېڎانێنە کوردۍ، دۆسەکێشا، لایەنە دیموکراتیکەکۍ، گەلا، ژەنا، جوانا بەڕاسی بە قەوەتۆ ئەرەکۆشایشا ڕاوەبەرکەرڎ.

مشۆم گرڎ ڕوۍ ئەرەکۆشای ڕاوەبەر بکریۆ، گرڎ هەلومەرج و دەرفەتێوە بەکاربریۆ. بەتایبەتی جە جبەرو وڵاتینە ، جە ئۆروپانە پەی ١و کەڵەهەرزی و دماتەری سەفەربەری ئەرەیاۋېیان. گرڎ ڕوۍ چالاکی ئەنجام بڎریۆ. ئانۍ سەفەربەریشا ئەرەیاۋنان داوا مکەرا. مشۆم ژەنی، پیا، جوان، پیر، زاوڵە، وڵاتپارێز، کورد و گرڎ دیموکراتیک وازا بەشدارۍ ئی ئەرەکۆشایە با. مشۆم کارۍ بکریۆ پەی ئانەی گرڎ کەس بەشدار بۆ.

جە جبەرو وڵاتینە مشۆم جوانۍ ٢٤ سەعاتۍ نەمردا و کۆشش بکەرا. مشۆم هەڵوێسێوە فرە ڕۆشن جارێوەتەر کۆڵنەنە نیشانە بڎریۆوە. مشۆم جارێوەتەر ئا گلێرۆبیەیە یەکلاکەرەوە و کاریگەرتەر بۆ. ئامانج ئینەنە. هەرۋێش ئامانجێوە پی جۆرە دەسنیشان مکریۆ. موینمۍ دەسوستەی ئامانجەکەی نزیکا.

ئازادی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی ئیتر فاڕیان پەی ئامانجێوە کۆنکرێتی و پراکتیکی. بیەن بە پرسێوە ڕوانەی و پەنەوازیێوە. ئا کاتە مشۆم پەی پێکئارڎەی ئینەیە بە شێوێوە سەفەربەر ئەرەکۆشمۍ. ئینە بانگەوازییمانە پەی ئی ئەرەکۆشایە.

جەنگ بەردەواما

جەنگ هەن، بەردەواما، دمایش نامان، هیچ چێوۍ نییا گرڎ کەسی پانەیۆ بینۆوە. ئەنەیاوای نییا کە ئاڎۍ هەوڵ مڎا ئینەی بکەرا بەهانۍ. ڕاوەبەریما ئەرەیاۋناش کە هیچ عیلاقێوەش بە پرۆسەکەیۆ نییا. ئینە حەقەتینەکەن. کەس ئەمرەش نەکەردە فڵان کار جە فڵان کاتەنە ئەنجام بڎریۆ. ئانۍ کاتەکەشا دەسنیشان کەرڎ و جابەجێشا کەرد، خودو چالاکوانانۍ. ئاڎۍ بە تەمامی بێ هەڎەرۍ بێنۍ جە دیڎاری چنی ڕابەر ئاپۆی. ئێمە ۋێما مزانمێش.

چالاکی پەی هۆشیارکەردەیۆین

نمە بۆ ئینسان ناڕەحەت بۆ. گەرەکما ئینەی واچو. ئانۍ کە بەڕاسی گەرەکشانە پرسو کوردی چارەسەر بۆنە، ئانۍ گەرەکشانە چی  چارەسەرییەینە دەور گێڵنا، مشۆم ئەنجامێوە پا جۆرە چی ڕوەدایە هۆرگێرا کە گەر چارەسەری نێنە ئاراوە ئانە ئاژەکە مەترسیڎارتەر بۆنە. نمەبۆ گنۆ دلۍ هەڵوێسێوە پێچەوانەو ئینەیۆ. هەرپاسە گەمەکە چڼین هێزۍ و کەسێش خراپۍ کەردۍ کە جە چوارچێوەو جەنگی تایبەتینە نزیکۍ باوە. دماو ئانەی کە گەمێوە خراپشا کەرڎ، ئی جارە پەی ئانەی ۋێشا ڕزگار بکەرا تاوانە و ۋەرپرسیاریشا وست ملو ئەویشا تەری.

بەڕاسی چێوۍ تازەما جە دەوڵەت باخچەلی و ئۆزگور ئۆزەلیوە ئەژنی. واتشا کورد، پەرسو کوردی. بەتایبەت ئۆزگور ئۆزەل، سەرۆکی تازەو جەهەپەی ئامەدەنە باسش جە چارەسەری دیموکراتیکی، بەشداربیەی تەمامو گلېرگەی و ڕا کەردەیۆ جە سیاسەتی دیموکراتیکی کەرد. بەراسی ئینە چێو گەلۍ گرنگێنۍ. ئیسە ماچا کورد. ئامۍ ئاستێوە کە بیەو کوردی قبوڵ بکەرا. بێگومان ئینەیچ دەرەنجامو ئەرەکۆشای بۍ. پەنەواز پانەی نمەکەرۆ ئی مژارە جارێوەتەر هۆرسەنگیۆوە. بەڵام دەرەنجامەکۍ چی ئاستەنە بێڼۍ.

چی مژارەنە پێوەس بە سەرۆکو گرڎیی جەهەپەیۆ گەرەکما ئینەی واچو. گەر بەردەوام بۆ سەرو گێڵایش کوردەسانەرە ئانە خاس بۆ. چا یاگانە تەنیا چبی ۋەرپەرسا ڕسمی یان ئەرەمەرزیاکا، بەڵکم چنی ۋەرپەرسا ئەرەمەرزیاکا چەمپنەکۆتەی بکەرۆ. گەر بەشدارو دلۍ گەلی بۆ، گۆش جە ژەنۍ، جوانا، دوکاندارا کوردی..بگێرۆ، بەڕاسی کورد چنین ویر مکەرۆوە؟ پۊکەی ئینەم وات. تا کورد قبوڵش نەکەرا ئی چێوە پێكنمۍ. ئا کاتە داواو کوردی چێشەنە؟ مشۆم سەرنجشا وزا سەرو ئی مژاریە.

مشۆم ئی چێوە بەڕای گرڎی تورکیای ئەرەیاۋییۆ. جە ئامەدەنە جیاواز نەبۆ، جە ئەنقەرە و ئەستەنبوڵنە جیاواز نەبۆ. پەنەوازا گرڎ کەسێ بەشێوێوە دروس ئاگاڎار بکریۆوە. پۊکەی پێشنیارو ئینەی مکەرمۍ.

پەنەوازا ئاگاڎارۍ لایەنە مەسڵەحەت وازەکا بیمۍ

پەنەواز پانەی نمەکەرۆ مەسڵەحەتی شەخسی نیشانە بڎریۆ. هەرپاسە پەنەواز نمەکەرۆ جە ۋەرا ۋەرو ڕابەر ئاپۆینە ڕوانگێوە ئاڵۆز نیشانە بڎریۆ. ئینە هەڵویسێوە ئەرێنی نیا. ئاڼە سەرش قسۍ مکریۆ و هۆرمسەنگیۆنە. ئاڼنە ئەرەکۆشان، فکرش خوڵقنان. جە جەهانەنە ئاڼنە تەرەفڎارێش هەنۍ. مشۆم ڕێزو ئانەی بگیریۆ. ئێمە بێ ڕێزی ۋەرا ۋەر پایشا نمەکەرمۍ. بەڵام مشۆم گرڎ کەسێ بزانۆ بە ڕێزۆ جمۆوە. مەگەر پەی مەسڵەحەتو ۋێش ئینەی مکەرۆ؟ ٢٦ ساڵێن پەی مەسڵەحەتو ۋێش ئینا ئیمراڵینە؟ کێ متاوۆ ئینەی واچۆ؟ ئینە کەموکوڵییا. مشۆم جە واتەی و هەڵوێسمانە یۆگێرتێبیمۍ. نمەبۆ ئینسان بکەرۆش بە ئامرازێوە سیاسەتو ڕوانەی. نمەبۆ ئینسان ڕاسی ڕابەر ئاپۆی، پرسەکاو کوردی بکەرۆ ئامرازێوە مەسڵەحەتی سیاسی.

ئینە جە بنەڕەتەنە ئانەنە کە چێنە ماچووش. پەنەواز نمەکەرۆ زیاتەر واچو. چونکی چا هیچ چێوۍ نییا. بەڵام ئێمە گەرەکما بۍ چێوۍ زیاتەر ڕووە بڎۆ. ئێمە گەرەکما بۍ بە وردی گۆش گێرمۍ و بیاومێنە. ئاژەو ئێمە هەڵای ئینا چی چوارچێوەنە. بەڵام ئینە وینیا. هەرپاسە مشتومڕێوە چی ئاستەنە ئینەش نیشانە دا.فرەرە و لایەن و بازنا هەنۍ سەرو پرسەکا کوردی و جەنگینە مەسڵەحەتوازی مکەرا. جە حەقەتینەنە ئی باسۍ هیچشا وەش نەکەرڎ. چیولای نمەزانمۍ وەشش مکەرۆ یان نا.

بازنێوە گۆرە هەنۍ کە رانتخۆری ئی جەنگیە مکەرا. هۆرمێزا و ماچا دەوڵەت باخچەلی باسو چێشی مکەرۆ، نمەبۆ قسۍ بکەرۆ. مەهەپە لایەنێوەن چی جەنەگە ٤٠ ساڵەنە. پەنەوازا گرڎ کەسێ ئینەی بزانۆ و بوینۆ. تەنانەت زیاتەر جە دەوڵەت باخچەلی. ئێمە فرە عال مزانمۍ کێ چا بەرەنە جەنگ مکەرۆ. چونکی جەوهەرو ئی ئەرەکۆشایە ئەرەکۆشایۍ عەقڵیەت، ئەرەکۆشایۍ ئایدیۆلۆژییا. ویرۆکەو دیموکراسی سەرو بنەماو ئازادی کوردی، ئایدۆلۆجیای وڵاتپاریزنی جە دژو نەتەوەپەرسی، دژو رەگەزپەرسی، دژو ناسیۆنالیزیمی و پاوانوازی گژیۆ. مشۆم مشەوەرەکۍ ئانۍ کە سەرو جەنگیۆ مژیوا نیشانە بڎریا و ڕسوۍ بکریا.

ئڼە باسو پەکەکەیشا کەرد کە هیچ زانیاریاریێوەشا نییا. هیچ کام جە قسەکاشا ڕاسۍ نیەنۍ. هەمیشە دروۍ مکەرا. بەڵام مرۆڤەکا هۆرخەڵەتنا، مەخزشا شۆراوە. پەی ئانەی مەسڵەحەتەکاشا جە دەس نەڎا. مشۆم ئینە بوینیۆ. هەر پۊکەی ئی پرۆسە مشەوەری نیشانە مڎۆ. وەڵۍ گرڎ چێوێنە پەنەوازا خەڵک جە دژو مشەوەرەکا گژیانە.

چالاکیی توساش جە لایەنی سەروازییوە سەرکۆتە بۍ

هەپەگە و یەژا ستار سەبارەت بە جەنگی ئەرەیاۋنایشا وەڵا کەرڎۆ. فەرماندەیی ئێمە جە قەرارگەو ناوەندییوە هۆرسەنگنایۍ وردش سەرو پرۆسەو ١٠ساڵی ۋییەردەی کەرڎ. فرە بە ڕۆشنی زانیاری وردش ئەرەیاۋنا.

جە ڕوانگەی سەروازییوە، چالاکییەکە هەماهەنگ و جە گرڎ لێوە سەرکۆتەبۍ. پۊکەی هەڤاڵا ئاسیا عەلی و ڕۆژگەر هێلینی بە ڕێزداریی و پنەزانایۆ یاڎ مارووە. جە حەقەتینەنە هێڵۆو زیلانۍ بە شێوێوە بێوێنە و سەرکەوتانە جابەجێ کریا. شۆنەو سارۍ، ڕووکەنۍ، ڕۆژهاتی و ئەرداڵی کۆتۍ و ڕێبازو ئاڎیشاشا بە سەرکۆتەیی بەردەوام کەرد. چالاکییەکە جە ڕوو ئەنجامیوە سەرکۆتەن. ئامانجێوە سەروازییا. شۆنێوەنە کە عەیامێوەن کوردەسانەنە پېسە مەکینەو کۆمکوژی هەرمانەو بەرهەم ئاوردەی چا بوارەنە مکەرۆ. هیچ مێڎانێوە سەروازی چانەی گۆرەتەر نییا. ئا قسۍ فرە بێ بنەمێنۍ کە ماچا ئینە ناوچێوە مەدەنییا. پۊکەی هێڵۆو ئاپۆیی و ڕۆحو فیدایی بیەی جە بەرزتەرین ئاستەنە نیشانەدریا، گرڎو حەقەتینەکاما نیشانە مڎۆ. مشۆم پی جۆرە باس چی مەسەلۍ بکەرمۍ.   بێگومان چالاکییەکۍ گەریلای تەنیا ئینە نەبیەن. فەرماندەیی ئێمە جە قەرارگەو ناوەندی ئەرەیاۋنای و زانیاریی وەڵاش کەردۆ. هەڤاڵ جەماڵ و هەڤاڵ زۆزانە ئەرەیاۋنایشا دا. جەنگ جە سەرنیشتەنە بەردەواما. جە گرڎ بوارێنە جەنگ هەن. دژمن گورزەش ۋنە مڎریۆ، گەریلا گەشمەرڎە بۆ. چالاکییەکۍ جە هەرێمەکاو پارێزنای مەدیاینە جە ئاستێوە بەرزەنە ملۆڕاوە. جە زاپ، کەشو وەهاری، کەشو جودی گورزەی قورسە ۋەرو دژمنی گنۆ.

سوپای تورکیای ۋێش قفڵ کەردەن، گەریلا هرووژمەکۍ دژمنیش قفڵۍ کەردۍ. واتشا مانگەو تشرینو دووەمی، دلێڕاسەو پایزینە دمایی بە گەریلای مارا و کار و چالاکییەکاو جمېیەری ئازادی قفڵ مکەرا. ئیساتۍ مانگەو تشرینو دووەمینە، هەڤاڵا گرڎ چێوۍ دیاری مکەرا. ئیجارە ماچۆ مانگەو خوڎای نییەنە. مانگەو ئاداری، یان مانگەو تشرینو دووەمی ئاینڎەی، یان هامنی ئاینڎە ٤٠ ساڵێن ئی قسا مکەرا و دەسشا بە جەنگی کەردەن ئەنجامەکەیچ تا ئیساتۍ دیارا. دماو چالاکییەکاو دھێ و شەمزینانی واتشا جە ماوەو ٢٤ سەعاتانە ئی ئەوەمەڼنا جەنگی و پاکتاوکارییە دلێنە بەرمۍ. ٢٤ سەعاتۍ لواو دمایش ناما، ٤٨ سەعاتۍ دمایش ناما، ٧٢ سەعاتۍ لواو دمایش ناما، ئیتر دەسشا جە سەعاتەکا هۆرگێرت. چا ڕوۆ بەدماوە پی جۆرە درێژەش پنەمڎا. پۊکەی ئاژەو ئەرەکۆشای گەریلای، هەرپاسەهێڵۆو مڎرامانی جە هەرێمەکاو پارێزنای مەدیاینە، هێڵۆو مڎرامانی جە سەرنیشتەنە گرڎ جە لایەنو فەرماندەیی قەرارگەو ناوەندیماوە هۆرسەنگنایشا پەی کریا.

ڕووەدایەکۍ ڕوانە پەی ڕای گرڎیی ئەرەیاۋییا. گرڎ کەسۍ ئاگاڎارو گرڎ چێوێنۍ. پۊکەی جەنگ و مڎرامانێوە گۆرە هەن. ئێمەیچ ئینەما باس کەرد. هەڤاڵەکێچما باسشا کەردۍ بۆیە پەنەواز بە واوەی کەردەیشاوە نمەکەرۆ.  ئینۍ ئا چێوێنۍ کە متاوو باسشا بکەرو. بەنامۍ ڕاوەبەری پارتیماوە سڵام ۋنەو گرڎو گەریلایا، فەرماندە و هێزە شۆڕشگێڵنەکاما جە هەپەگە و یەژا ستاری مکەرو کە قارەمانانە جەنگ ڕاوەبەر مکەرا، وەڵۍ گرڎ چێوێنە مڎرامانەکۍ زاپی و ئاڤاشین، مەتینای و خواکورکی گرڎو گەشمەرڎە قارەمانەکا مڎرامانی جە گرڎو مېڎانەکانە بە ڕێز و حورمەتۆ یاڎشا مارووە.

پەکەکە مڎرامان مکەرۆ و جە ڕێخۆ بەرش مارۆ  کاتێ مەیمۍ سەرو بەرەو جەنگی چنی دژمنی؛ دەسشا بە ئەوەکۆڵیای تازەی کەرڎەن، پێشا بەرکۆتەن کە جە جەنگەکەنە چەقێنۍ واتە قفڵۍ بیێنۍ. ئینەیچ ئەنجامو ئا جەنگەینە کە واچێنۍ قفڵشا مکەرمۍ. هرووژمەکۍ ئاکەپە و مەهەپەی سەرو بنەماو پلانەو مەڕیای و دلێنەبەردەی شکسش ئارڎ و ۋێشا قفڵۍ بیێنۍ. پەنەوازا گرڎ کەسێ ئینەی بوینۆ، ناچارێنۍ ۋێچشا قبوڵش بکەرا. ئەگەر قبووڵش نەکەرا و بەردەوامۍ با بە دڵنیاییوە زەرەری فرەتەرشا وەرگنۆ، حەقەتینەکە ئانەنە.

نمەزانمۍ چیولای چێش ڕووە مڎۆ و چنی هەڵوێس هۆر مگێرا. بەڵام ڕۆشن بیەنۆ کە ئا پلانۍ ئیساتۍ بەردەوامۍ نمەبا چوونکی هرووژمەکۍ ئیساتۍ نەتاواشا هیچ ئەنجامێوە بەدەس بارا. فرە پنەشا ماچا گێڵدۍ، بەردەوام بیەی زەرەری زیاتەرتا پنە میاونۆ. پنەش ماچا نمەتاوی چینەینە سەرگنی. ئایا ئاڎ متاوۆ پا عەقڵیەتۆ هەڵسوکەوت بکەرۆ یان نا؟ ئایا ئاڎۍ متاوا ئا ئیرادەیە نیشانە بڎا؟ ئایا ئاڎۍ متاوا ئی جۆرە ۋەرپرسیاریە هۆرگێرا یان نا؟ ئێمە نمەزانمۍ. ئەگەر پاسە نەکریۆ ئانە تورکیای وزا دلۍ کارەساتێوە گۆرەیۆ. ئا کاتە هیچ کەسێ نمەتاوۆ ڕزگارش بۆ. ئاڎۍ گۆرەتەرین کارەساتشا جە تورکیانە خوڵقنان.

شەنگاو و ۋەرنیشتەنە یاساو جەنگی پاشێل مکریۆ کریۆ جە چوارچێوەو گفتوگۆی تازەینە کە باس جە دۆسایەتی چنی کوردی مکەرا. جە هەمان کاتەن هرووژم مکەرا سەرو شەنگالی، سەرو ۋەرنیشتی. ئاو و کارەبا جە کوردی بڕا، کوشاشاو فەخرش پۆوەوە مکەرا. با باسو ئی هرووژما بکەرمۍ. مەبەسی حەقەتینە چێشا، پەنەوازا چێش بکریۆ؟ چی کاتەنە زیاڎ جە جارانی هرووژم کریا. گەمەکەشا شێویا. ئاشکران کە ئی بانگەوازییە گردش پەی لاوازکەردەی مڎرامانو گەلوو کوردین. ۋەرو ئانەی گەمەکەشا شێویا، بە تووڕەیۆ هرووژمشا کەرد. بە مەعنێوەتەر بە بەهانۍ چالاکیی فیدایی گەریلایۆ ئەنقەرەنە، هرووژمشا کەرڎ سەرو ۋەرنیشتی، شنگالی و هەرێمەکا تەری. چالاکیی گەریلای ئەنقەرەنە چالاکیێوە سەروازی بۍزەرەرش بە خەڵکی مەدەنی نەیاونا. بە پاو یاساو جەنگی چالاکی بۍ. بەڵام ئانەی جە شەنگال، وەرنیشتەنە ڕووە مڎۆ، چنی حیچ یاسێوە، ئەخلاقی و پیمەرەکا جەنگی مەگونجیۆ. بە گرڎی هرووژمشا کەرڎ سەرو خەڵکی مەدەنی، زاوڵا، یانە و دەرفەتەکا ژیۋای هاموڵاتیا. ئینە چ عیلاقێوەش بە چالاکییەکەو ئەنقەرەیۆ هەن کە کوردی جە ۋەرنیشتو شەنگالەنە کۆمکوژ مکەرۆ؟ هەڵبەت وەڵتەریچ ئا جۆرە هرووژمێشا جە سەرنیشت و هەرێمەکاو پارێزنای مەدیاینە ئەنجامدان. هەمان هەرمانەشا جە عەفرین و سەرێکانیچەنە ئەنجامدا. ئیساتۍ دیسان جە ۋەرنیشت و شەنگالەنە هەمان تاوانە واوەی مکەراوە.

ڕاوەنەرایەتیما ئاماژەش بە گرڎ چێوۍ کەردەن، هەڤاڵەکێما هۆرسەنگنایش پەی مکەرا. تاوانەو جەنگی ڕووەشدان. ۋەرو چەما گرڎو دنیێوە تاوانە ئەنجام مڎا و کۆمکوژی مکەرا. ۋەرا ۋەرو ئی تاوانانە گەل مڎرامانێوە گۆرە نیشانە مڎۆ. سڵام ۋنەو مڎرامانو گەلی و هێزەکا ئازادی سەرنیشت و ۋەرکۆتوو سوریای مکەرو.

بەتایبەتی سڵام ۋنەو چالاکیەکاو هێزەکا ڕزگاری عەفرینی مکەرو، ۋێشا مافو ئانەیشا هەن بە هەر شێوێوە بە عالش بزانا جەنگ و ئەرەکۆشای بکەرا، بەڵام جە هەمان کاتەنە مشۆم بە ئەرکو ۋێشا بزانا. ئانەی عەفرینەنە ئەنجامدریان ئینا ۋەرو چەماوە و قەد جە یاڎ نمەکریۆ. جە حەقەتینەنە هەڵای چالاکییەکەو ئەنقەرەی جە میدیاکانە وەڵا نەبیەبێوە، جە لێوە ئەمریکا و جە لێوەتەرۆ ڕوسیا راسەوخۆ ئەرەیاۋناشا؛ ئێمە پەشتیوانی تورکیای مکەرمۍ. ئیساتۍ جە ۋەرنیشت و شەنگالەنە کۆمکوژی مکریۆ. ڕووەدایەکۍ غەززەی جە شۆنەکا تەرینە گفتوگۆشا سەر کریۆنە. سەرۆک شالیارو ئیسرائیلی ئەرەیاۋناش؛ "تۆ ڕەخنە جە من گێری، ئەی ئانەی جە سەرنیشت و ۋەرکۆتوو سوریانە مکەریش چێشا؟ هەر ئانڼەش مەنەبۍ واچۆ، ئێمەیچ جە تۆوە فێرۍ بیێنمۍ. ئاژەکە پا جۆرەنە و کەس دەنگ نمەکەرۆ. کاتێ کورد دژو قڕکاری و ئەرەگیری هەڵوێس و چالاکی ئەنجام مڎۆ تاوانبارا و مەحکوم مکریۆ. بەڵام تورک متاوۆ جە هەر کۆنە گەرەکشا هرووژم بکەرۆ سەرو کوردی و گرڎ کەسێ بە مافو ۋێش مزانۆش، کەسێوە نیا دژ بە جەنگ و تاوانکارییەکا دۆڵەتو تورکی هەڵوێس نیشانە بڎۆ.

هەڵوێس جە ۋەرا ۋەرو هێزە مېیاننەتەوەییەکانە

دادپەروەری ئینا چکۆ؟ ئایە هیچ ماف و یاسێوە هەنە؟ ئایە ئینە دادپەرەرییا؟ مەگەر ئینە ماف و یاسان؟ نەعلەت جە سیستەمی جەهانی پا جۆرەیە. سیستەمێووە ئانڼە نادادپەروەر، بێ ماف و زاڵمانە ئیسفاڎەش پەی هیچ کەسێ نیا. جە دماینە ئیسفاڎەیچش پەی ساحیبەکەیچش نمەبۆ. ڕۆشنکەردەیۆ و دەسنیشانکەردەی ئینەی گرنگا.

مەرامو هرووژمەکا دۊڵەتو تورکی ئەرەگیری ئانەن کە جە بنەڕەتەنە گەرەکشا سەرنیشت و ۋەرکۆتوو سوریای جە بەین بەرۆ. گەرەکشا گلێرگەی کوردی، گەلا کە سەرو هێڵۆو نەتەوەی دیموکراتیکینۍ چنی کوردا مژیوا چا هۆرشا کەنۆ. بەڕاسی پەنەوازا گرڎ کەسێ ئینەی عال بوینۆ. مشۆم گەلوو کوردی کە چا مژیۋا عال چینەی ئاگاڎار بۆ. مشۆم گرڎ کەس دژو ئی ئامانجیە مرداوە و ڕاش پنە نەڎا. دژمن بە گرڎو ڕەفتەکا ۋێشۆ گەرەکشا گەلی چا هۆرکەنۆ. مشۆم گرڎ کەسۍ خاوەنداری جە خاک و دەگاو ۋێشا بکەرا. گەر مرمۍ با سەرو خاکو ۋێماوە مرمۍ، با قەبرەکێما چا بۆ، ئێسقانەکێما چا مەناوە. هیچ شۆنۍ تەرە بیەیش نیا پەیش بلا. مشۆم بە مڎرامان ئی ستەمە مەڕیۆ.

بە دڵنیایوە نمەبۆ هیچ کەسێ یاگۍ ۋێش جیابازۆ. جەمۍ پلانۍ پەی ئینەی مجیێنێڕە. نمەبۆ هیچ کەسێ گنۆ دلۍ ئا گەماوە. مشۆم مڎرامان فرە قەوەتتەر وەڵۍ وزیۆ.

ۋەرنیشت شۆڕشو گرڎ کەسێن

١و تشرینو دووەمی ١٠ەمین ساڵوەگەڕو ڕۆو جەهانی کۆبانێن. کۆبانێ جە ١و تشرینو دووەمو ٢٠١٤ینە جە گرڎ لێوە جەهانیۆ بە مڎرامانی مېیاننەتەوەیی گرڎو گەلا، ژەنا و جوانا، نەکۊت و یاوا بە ئارۆی. یانی ڕەنجو گرڎ کەسێوەن. شۆڕشو ئازادی ۋەرنیشتی، شۆڕشو گرڎ کەسێوەن. سەرنیشتوو ۋەرکۆتوو سوریای پەی گرڎ کەسۍ یاگۍ-هیواینە. پەی گرڎ کەسێ ڕۆشناییا، پېسەنە هەسارێوە گەشی.

بە ڕۆحو ١و تشرینی دووەمیۆ داوام جە گرڎ کەسێوەن کە ١٠ ساڵۍ چێوەڵی شۆڕششا پارێزنا، ئیساتێچ پەی سەرکوتکەردەی شۆڕشی گرڎ جۆرە هرووژمێوە ئینا ئارانە. ئا کاتە داعش هرووژم کەرۍ. ئارۆنە ساعیبە بنەڕەتییەکۍ داعشی هەمان هرووژم مکەرا. هەم مکەرا سەرو کۆبانێ. فرە زیاتەر هرووژمو هەمان شۆنۍ مکەرا.

دەسەڵاتدارا وهێزە مېیاننەتەوەییەکۍ فزەشا چۆوە نمۍ، بەڵام مشۆم گەل، ژەنی، جوانۍ، شۆڕشگێڵنۍ، هێزە دیموکراتیک و سۆسیالیست-چەپەکۍ جە گرڎ لێوە جەهانیۆ جارێوەتەر بە ڕۆحو کۆبانێ، بەڕۆحو تشرینی دووەمیۆ هۆربێزا سەرو پەیا. مشۆم خاوەنداری جە شۆڕشو ۋەرنیشتی بکەرا. بانگەواز و من سەرو ئی بنەمێنە.

حەرچی مکەرا نمەتاوا ۋێشا ڕزگار بکەرا

جەنگ جە ۋەرکۆتوو مېیامینینە جە تشرینو یووەم و ساڵۆو پاریوە بەردەواما. بە هرووژمەکا حەماسی جە غەززەنە دەسش پنەکریا. گرڎو ناتۆی و ئەمریکا ئینۍ پەشتەو ئیسڕائیلێۆ. ئینە پېسە جەنگی یەرەمی جەهانی پێناسەکەرد، ڕاسا. ئێمەیچ پاسما هۆرسەنگنا.

ڕابەر ئاپۆ جە گرڎ ڕوێوە هۆرش سەنگنا. جەنگی جەهانی یەرەمش چنی پێناسە کەرڎ؟ واتش، بە سیستەمو سەرمایەداری سەرو نەتەوەی، ئا جەنگەی کە بی بە مەڵامەتو ناکۆکی جە ما بەینو نەتەوە-دەوڵەتینە وەش بۆ. ئا هێزەی هرووژم مکەرۆ هێزو سەرمایەیا. ئانەی کە ۋەرگریش ۋنە مکەرۆ وەشکەردەی دەوڵەت نەتەوەی و ستاتۆکگەرا دەوڵەت نەتەوەین. گرڎو دۆڵەتا ۋەرکۆتوو مېیامینی پی جۆرەنۍ. عێراق، سوریا و ئەوۍ تەریچ بە تەمامی بیێنۍ بە ئامانج. جە ئیساتێنە ئێران ئینا ئامانجەکێنە. ئێرانیچ جە لاو وێشۆ ئینا دلۍ ستاتۆکگەری دۆڵەت نەتەوەینە. هێزی هەرە دەوڵەت نەتەوە و هەرە ستاتۆکگەر دۆڵەتوو تورکین. هەرپۆکەی وەڵتەر ڕۆشنم کەردۆ کە ناوەندو جەنگەکەی تورکیان. جە ئاکامەنە هەر مۍ دلێش هەرچێوۍ بکەرۆ. ئیدارەو ئیساتۍ، ئاکەپە، مەهەپەی و ئەویشا تەری با بلا ناتۆ، یۆبیەی ئەوروپای، جە ئەمریکانە چێش مکەرا با بکەراش، گەر گەرەکشانە بلا ڕووسیا، چین، با بەشدارۍ برێکسیچ با، نمەتاوا ۋێشا ڕزگار بکەرا. مشۆم ئینە بزانیۆ.

جەنگی جەهانی یووەم سەرو سەرجە نۆ بەشکەردەیۆ جەهانی بۍ. پێکئامایۍ قووڵی هەژموونگەرایی جە لایەنو سیستەمی سەرمایەدارییوە وەش بی. ئامانجەکە ۋەرکۆتوو مېیامینی، عوسمانییەکۍ و ئیمپراتۆریەتەکەیشا بۍ. دەوڵەت نەتەوەشا ئاردەنە، ئیمپراتۆریەتشا بەشکەرد. تورکیا بی بە مۆدێل، سەڎ ساڵێن سەرمەشقایەتی تورکیای پی جۆرە بیەن. ئیساتۍ جەنگی یەرەمی جەهانی گەرەکشا ئی سەڎ ساڵەو ئاژەو ستاتۆو دۆڵەت نەتەوەی ۋییەرنۆ. ئی ئاژەو ئیساتۍ ڕاو سەرمایەی سنووردار مکەرۆ. کۆلۆنی لاواز مکەرۆ. هەرپاسە سەرمایە گەرەکش نیا ئاستەنگی ۋەردەمشەنە بۆ. گەرەکشا ئیسفاڎەی زیاتەر بەدەس بارۆ. چانە ناتەمامیێوە هەن. ئیساتۍ ئی هرووژمە بەردەواما.

مشۆم دژۍ هرووژمەکا بیمۍ

دیسان ڕاو وزەی هەنە، مژارو سەرچەمەکا وزەی هەن. متاومۍ واچمۍ ئا چێوەی ئینسانەکۍ وەڵۍ هەزاران ساڵانە، پەنج هەزار ساڵۍ چێوەڵی جە ۋەرکۆتوو مېیامینینە خوڵقنێنێش، جە ئیساتێنە گرڎ چێوۍ مارۆ سەرو ۋەرکۆتوو مېیامینی. ئی گرڎو جەنگا، گرڎو ئی ئامرازا جە لایەنو خەڵکو ۋەرکۆتوو مېیامینیۆ وەشێکریێنۍ. گرڎو چێوە یوەمینەکا جە ۋەرکۆتوو مېیامینینە ڕووەشا دان و چا پەرەشا سانان. ئیساتێچ قوربانی ئا چێوانۍ کە وەششا کەردێنۍ. بەڵام ئینە پەی گرڎ کەسێ ڕەوا نییا. بڕۍ هەوڵو زاڵبیەی مڎا، بڕێچ قوربانیێنۍ. جەنگێوە دڕندانە و بێ پیمانە هەن. ئینە ئاژێوە فرە ڕۆشنا.

جە حەقەتینەنە ئی نەتەوەپەرسی، ئاینگەرایی، رەگەزپەرسی و زەڕ پەرسیە خەریکا زەرەرۍ فرە بە ۋەرکۆتوو مېیامینی و گرڎو جەهانی مېیاونۆ. ئی جەنگە دەرەنجامو ئینیشان. ئیساتۍ گەرەکما چێگەنە ئینەی واچو. لایەنێوە ماچۆ با هومێڎ بۆ بە یۆ. لاکەی تەریچ ماچۆ سەرمایە سەرو گرڎ چێوێرە حوکمڕانی بکەرۆ. کێشەو ئاسایش و ئازادیم هەن. پەی نموونەی ئیسرائیل هرووژم مکەرۆ. ماچۆ جولەکەکۍ کێشەو ئاسایش و ئازادیشا هەن و منیچ ئینەی چارەسەر مکەرو. ئی هرووژمۍ پاسە هۆرۍ مسەنگیا. پەی ئاسایشو ئیسرائیلی ئەنجام مڎریا. ڕابەر ئاپۆ سەرنجش سەرنجش وست سەرو ئینیشا. بە مەعنێوەتەر ئایا جولەکەکۍ بە کاولکەردەی ناوچەو دەوروبەرو ئیسرائیلی ئاسایشو ۋێشا مسۆگەر مکەرا؟ یان بە دەسەبەرکەردەی ئاشتی چنی گەلا دەوروبەری مسۆگەر مکریۆ؟ ئایا جولەکەکۍ بە کۆیلەکەردەی بڕۍ گەلا تەری ئازادۍ با؟ یان بە هامبەشیکەردەی چنی گرڎی ئازادۍ با؟ واتە ئی جەنگە ئاسایش و ئاشتی و دیموکراسی نمارۆ. ناڕەزایی دژو ئینەی هەن. پۊکەی پی جۆرە نە ئاسایش و نە ئازادیی جولەکەکا مسۆگەر بۆ، نە موسڵمان، مەسیحی، تورک، فارس، کورد و عەرەب.

چێش پەنەوازا؟ رابەر ئاپۆ پەی ۋەرکۆتوو مېیامینی، نەتەوەی دیموکراتیکیش پێشنیار کەرد. چا چوارچێوەو سیاسەتینە کۆنفیدراڵیزمی دیموکراتیکش پێشنیارکەرد. چارەسەری پینەی ئیمکانە، چارەسەری وابەسەو هامبەشیکەردەین. دلێنە شیەی چارەسەری نیا. جگە چینەی هیچ چارەسەرێوەتەر بیەیش نیا. پێچەوانەو ئینەی جەنگو کارەسات شۆنەو ۋێشەرە مارۆ. ڕەنگە جە ڕوو مادییوە بڕۍ کەسۍ فرۍ دۆڵەمەڼۍ با. بەڵام ئانەیچ دمایش نیا. ۋەرو ئانەی مشۆم جە ۋەرا ۋەرو ئینەینە ناڕەزایبیەی ۋێما نیشانە بڎەیمۍ. مشۆم جە دژو گرڎو جەنگە بەرژوەندیوازیەکا سەرمایەداری ناڕەزایی نیشانە بڎەیمۍ. مشۆم گرڎ کەسۍ ئینەی فاڕۆ پەی بنەماو ئازادی ۋێش و جەنگ پێناوو دیموکراسینە. مشۆم گرڎ کەسۍ هۆرش چەرخنۆ پەی جەنگو واڵە-برایەتی چنی گەلا تەری. مشۆم فاڕمێش پەی نەتەوەی دیموکراتیکی، کۆنفیدراڵیزمی دیموکراتیکی و شۆڕشەکا وەڵۍ وزمۍ. ڕزگاری و چارەسەری تەنیا پی جۆرە ئیمکانش هەن.

کۆمار و گەلو کوردی ٢٩و تشرینو یوەمی ١٠١ساڵەو ئەرەیاۋنای کۆمارین جە تورکیانە. دماو ئانەیچ جە ٣٠ی تشرینو یووەمینە بۆ بە ١٠٢ساڵۍ. پا بۆنۆ چن چێوۍ ماچو. ئا چێوۍ گەرەکما واچوشا عیلاقەشا بە بڕۍ چێوا تەریۆ هەن. ڕابەر ئاپۆ بە وردی و جە چوارچێوێوەنە ئینەش ڕۆشن کەردەنۆ. یوەم: گەلوو کوردی ئەندامی سەرەکی و چالاکو بنیاڎنیای ئی کۆمارەینە. ئینەی یاڎو ئا کەسا وزمۍ کە دەسشا سەرو ئی کۆمارەیرە گرتەن و پېسە ئامرازێوە فشاری مەسڵەحەتو ۋێشانە بەکارش مارا. دووەم؛ گەلوو کوردی خیانەتش چی کۆماریە نەکەردەن. کۆمار ۋێش نەتاواش دەورو کۆماری برمانۆ، ۋەرو ئانەی نەتاواش دیموکراتیک بۆ. نەتاواس بۆ بە کۆمارێوە دیموکراسی. کۆمار ۋێش خیانەتش جە ڕێساکاو ئەرەمەرزنای ۋێش کەرد و نەتاواش بە پاو دلێینەکەیش بەردەوام بۆ. جە کاتو پڕۆسەو ئەرەمەرزیاینە ۋێڕاوەبەری بە گەلوو کوردی دریا. سەرو بنەماو یۆبیەی-واڵە و برایەتی تورک و کوردی ئەرەکۆشای لواڕاوە و ئی کۆمارە ئەرەمەرزیا. بەڵام فاڕیا پەی  کۆمارێوە کە گەلوو کوردیش ۋەرو چەما نەگێرت و هەوڵو دلێنەبەردەیش دا. کۆمار ۋێش پەی دلێنەبەردەی گەلوو کوردی ئی هەرمانێشە کەردە. کاتێ گەلوو کوردی دژو ئا سیاسەتا مرداوە، واتشا مویندۍ گەلوو کوردی جەنگ مکەرۆ، چەک دژو ئێمە هۆرگێرا، سەرهۆردای مکەرا و پېسە تاوانباری جە قەڵەم دریۍ. ئینە بە فێڵ کەردەی نمەبۆ. گرڎ چێوۍ ڕۆشن و ئاشکران.

سێیەم، کۆمارو تورکیای کۆمارو گەلوو تورکیای نییا. دۆڵەتو کۆمارو تورکیای بۍ. دۆڵەتو تورکی دۆڵەتو گەلوو تورکی نەبۍ. ئانۍ گەلوو کوردیشا ۋەرو چەما نەگێرت جە پرەنسیپەکا ئەرەمەرزناو کۆماری خیانەتشا کەرڎ و کۆمارشا وست ئی حاڵەو ئیساتۍ و کۆمارو تورکیایشا کەرڎ بە کۆمارو گەلوو تورکی. تورک و تورکیا جیاوازیشا هەن. کاتێ کۆمار ئەرەمەرزیا تورکیا پېسە وڵاتێوە هامبەشو گەلاو تورکی و کوردی پێناسە کریا. تورکیا گوزارشت جە وڵاتێوە چامنەی مکەرۆ. بەڵام پی فاڕیایە ئیساتۍ گوزارشت جە نەتەوێوە مکەرۆ. تورکیا و تورک نمەتاوا جە یۆی جیۍ بکریاوە. سەرەتا چا خاکەنە تەنیا تورک نەبیەن، تورک پېسە یۆ چا پێکئامایا بیەن، بەڵام گرڎ ۋەرو چەما نەگیریۍ. هەرپاسە جە سەری سەرینو دەستوورینە بڕۍ چێوشا نویستەن. دۆڵەتو تورکی، کۆمارو تورکی چامنە نیا، پی جۆرە نیا. چی؟ ئینە بەرەو خراپتەر ملۆ. لایەنی ڕاسی ئاشکران. چا ڕووەیچۆ پەی ڕاسی و بەختەوەری داوا جە گرڎ کەسۍ مکەرمۍ. چا کاولش بکەرا ، چێوە کاولش بکەرا، دماتەر بەپاو ۋێشا مجاشەراوە و کەسانێوە بە تاوانبار ئەرەیاۋنا. هەروەخت تۆزێ دەسەڵاتشا بەدەست ئارڎ، دەشا ۋنەو ۋێت سەپنە سەرشارە. پی جۆرە نمەبۆ. دماتەر کێشە وگرفتێوە تەر مسەمپیۆ. هەر چێوۍ مکەری دژو ۋێت بەکار مێوە، ئا کاتە ڕاگیریت پنەمەکریۆ و ئانەیچ بۆ بە دمایی ۋێت. مشۆم پێناسەکۍ بە دروسی بەکار بۍ و بە دروسی پێناسە بکریۆ.

جەنگی جەهانی یوەم جەنگێوە بۍ پەی بەشکەردەی ۋەرکۆتوو مېیامینی سەرو دەوڵەت نەتەوەکارە. ئینەیچ جە ڕاو تورکیایۆ ڕووەشدا. ئیساتۍ جەنگی جەهانی یەرەم هەوڵمڎۆ سەرو ئاژەو ئیساتێرە زاڵ بۆ. کۆمارو تورکیای بە پەیماننامەو لۆزانی ئەرەمەرزیا. عەرەبەکۍ جە ڕاو کۆمارو تورکیایۆ بیۍ بە ٢٠ دۆڵەتۍ.

ئیساتۍ هامپەیمانی جوولەکەی و عەرەبی و هامپەیمانی ئیسرائیلی و عەرەبی و پەیمانی ئیبراهیمی هەن. سیستەمو سەرمایەداری گەرەکشا سەرو بنەماو ئی ڕێککەوتەیە ۋەرکۆتوو مېیامینی تازەی مجیۆراوە. تورکیا چی ئاژەو ئیساتێنە چێش مکەرۆ؟ ئیتر نمەتاوۆ بە هەمان ڕێبازەکاو سەدەی ۋییەرڎەی بەردەوام بۆ.

مشۆم گرڎ کەسۍ بێوە هۆش. مشۆم فاڕیایەکا بوینۆ. شمەیچ دەستورەکاو سەرمایەی بەبنەما گێردۍ و بەپاو لۆژیکو سەرمایەی مامەڵە نمەکەرا. واقیعو سەرمایەی ۋەرو چەما نمەگێرا. دماتەر پا جۆرە قبوڵ نمەکریۆ. هیچ ئەنجامێوە بەدەس نمارا. قەد نمەزانا بەرەو کۆ ملا. جە دماینە ماچوو؛ ئەرەمەرزنای ئی کۆماریە بە مەڵامەتوو شۆڕشو تشرینو یووەمی و بە پەشتیوانی یۆبیەی سۆڤیەتی و پەشتیوانی گەلوو کوردی ئەرەمەرزیا. ئەگەر شۆڕشو تشرینو یووەمی ڕووەش نەڎابیۍ و یۆبیەی سۆڤیەتی وەش نەکریابیۍ و کورد پەشتیوانیش نەکەردەبیۍ، سەدێوە چێوەڵی حکومەتێوە پا جۆرە وەش نەبۍ. با کەس نەواچۆ ئێمە پەی ۋێما ئەرەمەرزنانمارە. مشۆم حەقەتینەکۍ پېسە ۋێش بوینیۆ.

ئیساتۍ یۆبیەی سۆڤیەتی نەمەنەن. ئانۍ ماچا متاوا پاڵپەشتی تازە بێزاوە بە لوای پەی ڕووسیا، چینی یان هەوڵدای پەی پەیوەندیکەردەی بە بریکسی، ۋێشا هۆرخەڵەتنا. ئەگەر ئاڼڼە هەوڵو دلێنەبەردەی کوردی مڎا، ئەگەر ئا کوردەی کە ئا کۆمارەشە بنیاڎ نیا هرووژم بکریۆ سەرش و جە هەوڵو دلێنەبەردەیشەنە با، کەواتە پەی ژیۋای و مەنەیۆ چێش مکەرۆ؟ پەشتی بە چێشی بینۆ؟ سیستەم پا جۆرە دەس و قاچۍ ۋێش بڕۆوە.

ئیساتۍ ئا تورکۍ کوردی پېسە کورت کارتی پێناسە کەرێنۍ، کۆمکوژیی پەرەپنەدێنۍ، ئامێنۍ هۆشو ۋێشارە. ماچا ئێمە واڵە و برێنمۍ، کورد بەبێ تورکیای بیەیش نییا، تورکیایچ بەبێ کوردی بیەیش نییا. خاسا، بەڵام کورد ئانە سەڎ ساڵێن ئینەی ماچۆ. هیچ چێوۍ نەمەنەن چی بوارەنە نەکەراش، هیچ چێوۍ نەمەنەن کە پەشتگیریشا ۋنە نەکەردەبۆ. چی قەد تا ئیساتۍ گرنگیشا پنە نەڎریان؟ ئایا تازە مەیاوە هۆش؟ بەڵام هەڵای چی مژارەنە خاوەن قسۍ ۋێشا نیەنۍ. هەوڵو هۆرخەڵەتنای کوردی مڎا.

ماچا: "کورد بەبێ تورکی بیەیش نییا، تورک بەبێ کوردی بیەیش نییا، کورد هەر متاوۆ تورک بۆ و پەشتیوانیما بکەرۆ". پا جۆرە نمەکریۆ. کورد مافو ۋێش بەدەس مارۆ. کورد ئازاڎ بۆ. تورکیا بۆ بە وڵاتێوە دیموکراتیک سەرو بنەماو ئازادی کوردی و ئازادی ژەنۍ. تەنیا پا جۆرە متاوۆ ۋێش پارێزنۆ.

تەنیا پی جۆرە پېسە سیستەمێوە ئەڵتەرناتیڤی متاوۆ ڕووبەڕوو هرووژمەکا سیستەمی سەرمایەداری بۆوە، واتە بە سیستەمی سەرمایەو تایبەتی ۋێڕاگری بکەرۆ و مەنۆوە. ئەگینا هیچ شانس و دەرفەتێوە تەر نییا پەی مەنەیۆ. واتە بە نیایرەی ئێی و ئاڎی پېسە بەهانۍ، بە فێڵ و تەڵەکە هیچ ئەنجامێوە بەدەس نمۍ.

ئینۍ بڕۍ کەسێنۍ کە جە هیچی نمەیاوانە. ئاڎۍ تەنیا شۆنەو قازانجو ۋێشارە گێڵا و تورکیای بەرەو کارەساتی مبەرا. بە مەعنێوەتەر پەنەوازا ڕۆشنۋیرا، نوویسەرا، هونەرمەڼا و سیاسەتمەدارا تورکیای ۋەرا ۋەر پا کەسا وریۍ با. پەنەوازا ڕاسی کوردی، پاڵپەشتی کوردی و پەشتیوانی هەزاران ساڵەو کوردی بەرز نرخنا.

پۊکەی بە پاو ئی ئەرەمەرزیا (کۆمار)یە مشۆم بتاوا کۆمارێوە دیموکراتیک سەرو بنەماو ئازادی و یەکسانی گرڎ لایۍ جە خاکو کوردی و تورکینە بنیاڎ بنیەیمۍ. ئەگینا شانسو ژیۋای دەسەنە ملۆ.

جە دماینە ملمێنە دلۍ مانگەو تشرینی دووەمی، مانگەو ئەرەمەرزنای پارتەکەیماوە. بە مەعنێوەتەر داوا جە گرڎ لێوە مکەرو کە بە عالی جە مانگەو ئەرەمەرزنای پارتیما(پەکەکە)ی بیاوانە و بە ئەنەیاوایۍ ڕاسی شۆڕشگێڵنی و وڵاتپارێزێزنیوە هۆرسەنگنایش پەی بکەرا و بە درێژایی هێڵەکاو ڕابەرایەتی و گەشمەرڎا، پەی ئازادی جەسەیی رابەر ئاپۆی بە شێوێوە کاریگەرتەر ئەرەکۆشای پەرەپنە بڎا.

جە کەسایەتی هەڤاڵاما کەریمی و دەلالی و ڕەشیدینە یاڎو گرڎو گەشمەرڎا مانگۆو تشرینو دووەمی بە ڕێز و منەتدارییوە ماروە وە یاڎ و پا بۆنۆ داوا جە گرڎ لایۍ مکەرو کە بە ڕێزداریوە یاڎو گەشمەرڎا مانگۆو تشرینو یووەمی جە گرڎ بوارێنە ئەرەکۆشای ئازادی پەی ڕابەر ئاپۆی ۋەرفراوانتەر بکەرا و هیواو سەرکۆتەیشا پەی موازو.