ماناو ژیوگەی لاو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانیوە

ئامێتەبییەی چەنی سرووشتی و بییەی بە یۆ، گەوهەرێوی ئابووری جڤاکییا. یانێ تەنیا گرنگ نییا درەختێ بنیەیمێ، بەڵکوم گرنگتەر ئانەنە چەنی فەلسەفەو نیای درەختەکەی بیاومێنە.

کەش و دۆڵ و درەخت و دەوەنەکاو کوردستانی، جە ساتەوەختێوی پڕ جە ژڵێویای و خەم ناسۆرەنە مژیوا، ئیسە سرووشت و ژیوگەو کوردستانی ڕەنگینی کەوتێنێ چێروو سەیە و ڕەحموو چەکە کیمیاوییەکاو دەوڵەتوو داگیرکەروو تورکیایوە دژوو ئا گەریلا ئازادا بە ژیوا و هزروو وێشا بست بە بستوو کوردستانی جە ئەرەگیرا مپارێزنا. ئی هجوومێ تەنیا هجوومێوی داگیرکارییێ نییەنێ، بەڵكوم هاموەخت هجووم و داگیرکارییەکاو زیهنییەتێوی فاشیستی و دڕندەینێ، کە پەی چەوسنایۆ و تێکدای و کاولکاریینە حیچ سنوورێوە  نمەشناسۆ و ئیسەیچ سروشتوو کوردستانیش کەردەن قوربانیی چەکە کیمیایی و بۆمبە قەدەغەکریایەکا. وەراوەروو ئی ڕەوشەینە فرەو وەختی باس جە هەڵوێست و بێدەنگنەبییەی مکریۆ جە ئاستوو ئی کاولکارییەینە کە سەروو ژیوگەو کوردستانیرە ئامان. چا چوارچوەنە پێویسا ویروو گرد لاێوەش بارمێوە جە چوارچوەو مۆدێرنیتەی دیموکراتیکینە کە تاکە یاگەداروو مۆدێرنیتەی سەرمایەداریییا، ژیوگە و سرووشتوو کوردستانی یاگێ هەقەتینەو وێش دەس بوزۆوە. بێشک پێویسا بە ڕۆشنی باس جە یەرە بنەما سەرەکییەکەو مۆدێرنیتەی دیموکراتی بکەرمێ، کە ورقوڵیاو هزر و پارادیگماو ڕابەر ئاپۆین و جە ئازادیی ژەنێ، ئیکۆلۆژی و دیموکراسی وەش بییەن. سا پەوکای ماچمێ گەر ژیاروو ئینسانی زاگرۆس- تۆرۆسەوە بیەبۆ ئانە بێشک ئیکۆلۆژییچ دلێ مۆدێرنیتەی دیموکراتینە مکریۆ پێسەو چەمکێوی زانستی بوینیۆ وەراوەروو وێرانکارییەکاو سەرمایەداریینە. چێوە مکریۆ  بپەرسمێ کە ئایا ئیکۆلۆژی چێشا و دلێ پارادیگماو ڕابەر ئاپۆینە و مۆدێرنیتەی دیموکراتیینە چەنی و بە چە شێوازێو وزیان ڕووە. ئەوەڵ مواچمێ، ئیکۆلۆژی زانستێوا جە پەیوەندیی بەینوو گلێرگەی و ژیوگەی مکۆڵۆوە، حەر چی پێناسەیوە  چانەیە میوامێنە، کە یاواینەی و هەرمانە دلێ ئیکۆلۆژیینە یانێ هەرمانکەردەی پەی و گلێڕگەی بێ ئانەیە هیچ بڕیایرەێوە بۆ. هاموەخت ڕابەر ئاپۆ دەربارەو ئیکۆلۆژی ماچۆ ئا هۆشیارییە سنوردارە  بارەو ژیوگەیوە گەشەش کەردەن، ڕاو ئیکۆلۆژییوە ۆاورگێرتەێوی شۆڕشئاسا مکەرۆ. پەوکای چانەیە میاومێنە  ڕاو هۆشیاریێوی کۆمەڵایەتییوە پێویسا پەرە بە سیاسەتێوی ئەخلاقی بدریۆ پەی وەشەسیای و ڕێزگێرتەی جە سروشت و ژیوگەی، کە بۆنەو سەرمایەدارییوە ئینسان جە ژیوگەی و سرووشتەکەی نامۆ کریان. لاو ڕابەر ئاپۆیە، پەیوەندیی بەینو ئینسانی و سرووشت، پەیوەندییوی میتۆلۆژییا نە زانستیی پۆزەتیڤیستیی. ئینەیچ وەختێو مگێڵـێوە پەی دلێنەو میتۆلۆژیاکا، موینمێ کە میتۆلۆژیا یا ئوستووڕە، سرووشتی پێسەو تەنێوی زیندەی موینۆ، کە هەردەم چەنی ئینسانی ئینا پەیوەندییەنە، بەڵام لاو زانستی پۆزەتیڤیستییوە کە چەکێوی بەهێزوو دەستی لیبڕاڵیزمی و سەرمایەدارییا، سرووشت تەنیا تەنێوی بێڕۆحا و هیچ پێوەیێوە بەینوو سرووشتی و ئینسانینە نییەن، ئیتر پەی وێستەیوە یاواینەی ڕاسی وەروو ئیکۆلۆژیینە پێویسما بە گێڵایوە پەی میتۆلۆژیای یا تاریخی دێرینوو خاکوو کوردا، یانێ جوگرافیای دێرینوو زاگرۆس- تۆرۆسییا. بابەتێوی تەر پەیوەند بە یاواینەی ئیکۆلۆژی، یاواینەین جە ئازادیی ژەنێ یا بە مانێویی تەرە، یاواینەی جە زانستوو ژەنۆلۆژی و فەلسەفەو ژەنی، ژیوای، ئازادی. جە مانێوی تەرەنە پەی ڕۆشنۆکەردەی ئی پەرسێ، پێویستما بە ئاوێزانبییەی چەنی تارێخوو شۆڕشوو کشتوکاڵی هەن نیۆلیتیک، کە  نزیکەو ١٢ هەزار ساڵا وەڵتەرێوە تا ئامای شارستانیێوی دەسەڵاتگەر و پیاسالاری و تندوتیژیی سۆمەری، ژەنی هەردەم سەرمەشقەو گلێرگەی و جڤاتی بیێنە و  خاوەندارییش وەنەو دەسکەوتەکاو ئینسانی کەردێنە  و خوداوەندەو زەمینی و ئاسمانەکا بیێنە. بووە، ئاخرۆ ماچمێ زانستوو ئیکۆلۆژینە و بە تایبەت مۆدێرنیتەی دیموکراتینە وەشەسیای ئاژەڵی و سروشتی و کۆو ژیوگەکەیما بنەماو وەشەسیای ئینسانینە پەی وێچش. یانێ ئامێتەبییەی چەنی سرووشت و بییەی بە یۆ چنیش، گەوهەرێوی ئابووریی جڤاکییا. یانێ تەنیا گرنگ نییا درەختێ بنیەیمێ، بەڵکوم گرنگتەر ئانەنە چەنی جە فەلسەفەو نیای درەختەکەی بیاومێنە.