بەسێ هۆزات هاوسەرۆکی دەستەى بەڕێوەبەریی کۆما جڤاکێن کوردستان (کەجەکە) رایگەیاند، نابێت هیچ کوردێک، هیچ رێکخستنێکی کورد خۆی فریو بدات، دەبێت راستیی پاکتاوکەری فاشیستی دەوڵەتی تورک بە باشی بناسن و لێی تێبگەین. راشیگەیاند، "هەر کات گەریلا زیان و گورزی گەورەى بەربکەوێت ئەو کاتە تەمەنی پێگە و قەوارەی باشوور کۆتایی پێدێت. دەوڵەتی تورک لە دژی هەبوون و زمانی کوردانە و هێشتا پێگە و قەوارەی باشووری کوردستانی قبوڵ نەکردووە، تەنها بۆ پاکتاوکردنی پەکەکە خۆی وا نیشان دەدات، کە قبوڵی دەکات".

هۆزات رایگەیاند، دەوڵەتى تورک بە هێرشە داگیرکەرییەکانی بۆ سەر باشووری کوردستان دوو ئامانجی بۆ خۆی داناوە و وتی، "دەیەوێت بزووتنەوەى ئازادی پاکتاو بکات و لەو رێگەیەوە بە ئاسانی بتوانێت کوردان پاکتاو بکات. سەرباری ئەوەش ئامانجی دووەمی ئەوەیە، هەموو باشووری کوردستان داگیر بکات و دەستی بە سەردا بگرێت".

بەسێ هۆزات هاوسەرۆکی دەستەى بەڕێوەبەری کەجەکە لە چاوپێکەوتنێکی تایبەتدا وەڵامی پرسیارەکانی ئاژانسی هەواڵی فورات (ANF)ی دایەوە. بەشی یەکەمی چاوپێکەوتنەکە دوێنێ لە ئاژانسەکەماندا بڵاوکرایەوە و لینکەکەی لە ژێرەوە دانراوە. بەشی دووەمی چاوپێکەوتنەکەش بەم شێوەیەیە:

 

'ژنە گەریلاکان نوێنەرایەتی تووڕەیی و هۆشی ژنان دەکەن

شەڕڤانانی ئازادی بە باجی قۆڕس، لەدژی داگیرکەری لە باشوری کوردستان وەک دیوارێکی پۆڵایان لێهاتووە. بە دەیانیان بە شێوەیەکی فیدایی شەهید بوون. گەریلاکانی یەژاستار لە ئاستی فیداییبوونی پێشەنگدا بەشداریان لە بەرخۆدانی مێژووییدا کرد. لەمبارەیەوە بۆچوونی ئێوە چییە؟

لەدژی داگیرکەری دەوڵەتی تورک، گەریلاکانی هەپەگە و یەژاستار بە قاڕەمانی بەرخۆدان دەکەن. بە دەیان هاوڕێ کە بە شێوەیەکی فیدایی بەرخۆدانیان کرد شەهید بوون. لە مەتینا، ئاڤاشین و زاپ، لەبەردەم یادەوەری هاوڕێیانمان کە بە شێوەیەکیقاڕەمانی لەدژی هێرشی داگیرکەری دەوڵەتی تورک شەڕیان کرد و شەهید بوون، بەڕێزەوە سەرمان دادەنەوێنین. رەنجیان بە فیڕۆ ناچێت. ئەم تێکۆشانە، مافدارترین تێکۆشانی جیهانە و بە تەئکیدی سەردەکەوێت.

گەریلاکانی یەژاستار وەک لە حەفتانین، لە مەتینا، ئاڤاشین و زاپ فیداییترین هێزی بەرخۆدانی گەریلایە. هەر یەکێکیان زیلان، سەما، بێریتان، گوڵان و دەلالە. هێزی بەرخۆدانە. گەریلاکانی یەژاستار، نوێنەرایەتی قڕەمانی، شەرەف و هەڵوێستی ئازادی ژنانی کورد دەکەن. هەڵوێستێ کۆڵنەدانی ژنی کورد زیاتر بە لەدژی داگیرکەری، بە بەرخۆدانی گەریلاکانی یەژاستار زیاتر واتادار دەبێت.  ژنانی کوردی بەشەرەف بەرخۆدان دەکەن و لە پێناو ئازادیدا شەهید دەبن، بۆیەش تێکۆشانی ئەم گەلە هیچ کاتێک تێک ناچێت. ئەمە نوێنەرایەتی راستی ژنانی کورد دەکات. ژنانی بەرخۆدێر مسۆگەری و مزگێنی سەرکەوتنی گەلێکە کە بەرەو ئازادی دەڕوات. داگیرکەری فاشیست ئەم راستیە دەبینێت، بۆیەش لە هەموو جێگەیەک، لە چیا، دەشت و شارەکان بە شێوەیەکی دڕندانە هێرش دەکاتە سەر ژنی کورد. ژنانی کورد حسابێکی مێژوویی لە سیستم و عەقڵێەتی فاشیست دەپرسن کە ژن و کۆمەڵگا پشتگوێ دەخەن. ژنە گەریلاکان نوێنەرایەتی تووڕەیی و هۆشی ئەو ژنانەن کە بە هۆش هێڵراون. قاڕەمانێتی  ژن بە دڵخوازی ئازادی ئاوێتە دەکەن، راستی مێژوویی سەرلەوێ دەنووسنەوە و لە شارستانی فاشیستی سەروەری پیاو تۆڵە دەسەننەوە.

ئەگەر لە کوردستان تێکۆشانی گەریلا نەبوایە، سیاسەتی قڕکردنی دەوڵەتی تورک زوو بە زوو سەردەکەوت، گەلی کورد قڕدەکرا. ئەگەر تاوەکو ئێستا هێرشی قڕکردن ئەنجامی بەدەست نەهێنایە، ئەمە بە تەئکیدی لە سایەی تێکۆشانی گەریلایە. گەریلا هێزێکی گەورەی ئایدۆلۆژی، سیاسی و کۆمەڵایەتیە. مسۆگەری ژیانی دیموکرات، یەکسان و ئازادە. ئەمە راستی گەریلایە بۆ هەر چوار پارچەی کوردستانە و بە هەمان واتایە.

چارەنوسی چوار پارچەی کوردستان پێکەوە بەستراوەتەوە. لە باکوری کوردستان کە گەورەترین پارچەیە کە سیاسەتی قڕکردن لە هەموو بەشەکانی دیکە زیاتر بەسەریدا سەپێنراوە، تاوەکو کێشەی کورد لەسەر بناغەی دیموکراتیک چارەسەر نەکرێت، تاوەکو هەبوون و ئازادی کورد مسۆگەر نەبێت ، نە لە باشوری کوردستان، نە لە رۆژئاوای کوردستان و نە لە رۆژهەڵاتی کوردستان هەبوون و ئازادی مسۆگەر نابێت. ئەگەر تێکۆشانی گەریلا نەبێت، پێگەی باشور و رۆژئاوای کوردستان بە ئاسانی لەناو دەچێت. پەکەکە و گەریلا سەرچاوەی بناغەیەی بەرخۆدانی کوردانن. گەریلا مسۆگەری و هێزی پاراستنی ستاتو و پێگەی باشوورە. گەریلا چەندین ساڵە بۆ پاراستنی باشوری کوردستان تێدەکۆشێت. ئەگەر بە تێکۆشانی گەریلا لە چوار پارچەی کوردستان کۆمەڵگایەکی بەرخۆدێر و زەمینێکی سیاسی نەهاتایە خوڵقاند، ئەگەر تێکۆشانی گەلی کورد لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و هەموو جیهان دەنگی نەدابایەتەوە، مومکین نەبوو کە بتوانین باسی پێگەی باشوری بکەین. لەبەرئەوەش پێویستە هەموو کەسێک ئاگاداری نرخی زەمینی سیاسی کورد بێت کە بە تێکۆشانی گەریلا و پەکەکە خوڵقێنراوە. دەوڵەتی تورک بۆ تێکۆشانی گەریلا لەناو ببات و کورد قڕ بکات، بە  شێوەیەکی تاکتیکی وا پیشانی دەدات کە باشور دەناسێت. خۆی لە ساڵی ٢٠٠٧دا لە چاوپێکەوتنی نێوان بوش و ئەردۆغاندا لە بەرانبەر دوژمنایەتی پەکەکە و تێکۆشانی گەریلادا، باشوری کوردستان ناسرا. کەی گەریلا گورزی بەرکەوتبێت، ئەو کاتە فەرمانی ستاتۆ لە باشور لە ماوەیەکی کەمدا کۆتایی دێت. با هیچ کوردێک، با هیچ رێکخستنێکی کورد خۆی هەڵنەخەڵەتێنێت. پێویستە راستی دەوڵەتی قڕکەر و فاشیستی کورد بە باشی ببینرێت و بە باشی لێی تێبگەن. دەوڵەتی تورک کە دوژمنی هەبوون و زمانی کوردانە، ستاتۆی باشوری قبوڵ نەکردووە، بە تەنها بۆ تەسفیەکردنی پەکەکە وەک ئەوەی قبوڵی کردبێت خۆی پیشانداوە. ئەو دەوڵەتەی هەبوون و زمانی کوردی رەتبکاتەوە، ستاتۆی باشوری کوردستان لەلایەک و لە هەرشوێنێکی جیهان مافێکی بچووکی کورد رەت بکاتەوە، خۆی لەبەردەم مافەکانی کورد خۆی ناگرێت. دەڵێت ئەو مافە بۆ هەموو کوردێک دەبێتە نمونە. هاوکاری بناغەیی دەسەڵاتی ئاکەپە، مەهەپەیە کە ئەمەش پیشانی دەدات کە سیاسەتی دەوڵەتی تورک لەدژی کوردان چییە.

پاراستن و گەورەکردنی گەریلا بۆ ئێمەی گەلی کورد پاراستنی هەبوون و ئازادی و مسۆگەریە. بە تەنها بە گەورەکردنی گەریلا، بە بەرخۆدانی گشتگیر ئێمە دەتوانین خۆمان لە فشار و زۆردەستی و قڕکردن رزگار بکەین. لەسەر ئەم بناغەیە ئێمە  بانگەوازی لە گەنجانی کوردستان دەکەین کە لەدژی داگیرکەری، قڕکردن  کوردستان بپارێزن. کات کاتی پاراستن هەبوون و ئازادی خۆمانە. لەدژی فاشیزمی قكەر کات کاتی ئەوەیە کە لە چیا، لە دەشت و لە شار و گۆڕەپانەکان بەرخۆدان گەورە بکرێت و فاشیزم هەڵبوەشرێنرێتەوە. پێویستە گەنجان هەموو گۆڕەپانەکان بکەنە گۆڕەپانی حسابپرسین لە فاشیزم. گەنجانی کورد خاوەن میراس، ئیرادە و هێزێکی بەم شێوەیەن.

'پەدەکە هاوبەش و پارچەیەکی ئەم هێرشانەیە'

ژن و پیاوی گەلی کورد لە بەرانبەر ئەم فاشیزمی جەستەی خۆیان کردووە بە سەنگەر و شەڕ دەکەن. پەدەکە هەوڵ دەدات هەوڵە تێکدەریەکان گەورەتر بکات. وەک ئەوەی تەڤگەرەکەمان رایگەیاند، ویستیان لە پشتەوە گەمارۆمان بدەن و خەنجەرێکمان لێبدەن. پەدەکە لە ناو ئەم شەرەدایە و ئامانجی لەم هەنگاوانە چییە؟

پەدەکە پشتگیری لە سیاسەت و هێرشی داگیرکەری دەوڵەتی داگیرکەر و قڕکەری تورک دەکات. ئەگەر پشتگیری و فەرمانی پەدەکە نەبوایە، دەوڵەتی تورک نەیدەتوانی هێرشی داگیرکەری ئەنجام بدەت. پەدەکە هاوبەش و پارچەیەکی هێرشەکانە. بۆ ئەوەی کە پەدەکە تەسفیە ببێت پەدەکە رێگە دەدات دەوڵەتی فاشیستی تورک باشوری کوردستان تەسفیە بکات. ئیدی شتێکی شاراوە نییە کە پەدەکە و دەوڵەتی تورک رێککەوتنی قێزەونیان ئیمزاکردووە. رێککەوتنی ٥٠ ساڵەی نەوتیان ئیمزا کردووە. بانگەشە دەکرێت کە بۆئەوەی نەوت لە کەرکوک لەگەڵ تورکیا کۆنتڕۆڵ بکەن، پشتگیری لە داگیرکەری دەوڵەتی تورک و لە کەرکوک پشتگیری لە رێکخراوە تورکمانەکان لەرووی سیاسی و سەربازی دەکەن. ۆەدەکە دەیەوێت هەموو رێکخستن و هێزە سیاسیەکان لە دەرەوە تەسفیە بکات و هەموو دەوڵەمەندیەکانی باشوری کوردستان بخاتە ژێر کۆنتڕۆڵی خۆی. ئەو هێزانە کەوتوونەتە نێو ئەو تەڵەیەی کە ئەگەر پەکەکە تەسفیە ببێت لە هەموو کوردستان سەروەر دەبن. پەیوەندی پەدەکە بە دەسەڵاتی فاشیستی ئاکەپە و مەهەپە لەسەر ئەم بناغەیەیە.

لە پلانی دەوڵەتی داگیرکەری تورکدا لە باشور پەدەکەش جێی خۆی دەگرێت. پەدەکە ئەگەر لە رۆژی سەرەتاوە لەنێو شەڕدابوایە، لەنێو کورداندا تەشهیر دەبوو و رەوایەتی لەدەست دەدا. لەبەرئەوەی کە کورد کوردی جاران نییە. لەنێو کوردان دە بیر و هەستێکی بەهێز نەتەوەیی هەیە. گەلەکەمان لە رووی یەکێتی نەتەوەییدا لە ئاستێکی هەستیاردایە. پەدەکە لەبەرئەوەی کە ئەم گۆڕانکاریەی سۆسیۆلۆژی لەنێو کۆمەڵگای کوردیدا دەبینێت، نەیویست لە سەرەتاوە بەشداری لە شەرەکەدا بکات. بەڵام بە شێوەیەکی شاراوە بە هەموو جۆرێک پشتگیری لە دەوڵەتی تورک کرد. یەکێک لە هۆکارەکان کە تاوەکو ئەمڕۆ بەشداری لە شەڕدا نەکردووە، ئەوەیە کە دەڵێت، دەوڵەتی تورک هێرشێکی سەربازی ئەنجام دەدات، منیش لە دوورەوە ئەنجام بەدەست دەهێنم. بەپێی بۆچوونی ئەوان لە دەستی دەوڵەتی تورکدا دەرفەتی تەکنیکی زۆر هەیە و ئەوان لەو ئاستەدا پشتگیری لە بکەن بەسە. بەو هۆیەوە لە سەرەتادا لەگەڵ دەوڵەتی تورک بەشداری لە شەرەکەدا نەکرد. بەڵام لەگەڵ گەمارۆدان، بە رەوایەتیدان بە داگیرکەری، لە رۆژی سەرەتاوە رایگەیاند کە پشتگیری لەم داگیرکەریە دەکەن. زۆر جار رایگەیاندووە کە تورکیا داگیرکەر نییە، تورکیا کە لەدژی پەکەکە شەڕ دەکات، خاوەن مافە، مەترسیەکی گەورەکە پەکەکەیە نەک تورکیا. بە کورتی پشتگیریەکی گەورەی سیاسی لە دەوڵەتی تورک کرد و رەوایەتی پێدا. پەدەکە بە جیهانی وت، هیچ کێشەیەکی تورکیا لەگەڵ کورد نییە، منیش کوردم و پەیوەندیمان زۆر باشە، کێشەی تورکیا لەگەڵ پەکەکە هەیە و رێگری کرد کە دەوڵەتانی جیهان کاردانەوەیان لەبەرانبەر هێرشی داگیرکەری تورک نەبێت. لە گۆڕەپانی شەڕدا گەریلا گەمارۆ دەدات، دەیەوێت گۆڕەپانەکانی گەریلا لە یەکتری جیابکاتەوە.هەموو جۆرە هاوکاریەکی جۆر بە جۆری لۆجیستیکی و گواستنەوە بە دەوڵەتی تورک دەدات. چەندین ساڵە بەهۆی هەواڵگری پەدەکە چەندین گەریلا و بەڕێوەبەری پەکەکە و کەجەکە شەهید بوون. دەتوانین بڵێین کە زۆر کار کە دەوڵەتی تورک دەڵێت کاری میتە، کاری پاراستنی هەواڵگری پەدەکەیە. بەڵام لەم ئاستەدا بۆ دەوڵەتی تورک تێرکەر نییە. لەبەرئەوەی کە دەوڵەتی تورک لە بەرخۆدانی گەورەی گەریلا ترساوە و ناتوانێت بەرەو پێشەوە بچێت و ناتوانێت ئەنجام بەدەست بهێنێت. دەیەوێت پەدەکە یەکسەر بەشداری لە شەڕدا بکات.

ئاشکرایە کە خولوسی ئاکار ویستی پەدەکە یەکسەر و بە شێوەیەکی ئاشکرا بخاتە نێو شەڕ و پەدەکەش هەندێک بەڵێنیداوە. پەدەکە بەڵێنیداوە شەڕ بکات. بەڵام لەناو رای گشتی کورددا بۆ ئەوەی متمانە لەدەست نەدات ، ویستی هزرێکی بەو شێوەیە دروست بکات کە گەریلا دەستی بە شەڕ کردووە و دەیەوێت زەمینێکی رەوا دروست بکات. لە مەتینا وەک ئەەوەی زۆر پسپۆڕ رایدەگەیەنن، بە موشەکی سیها لە ئۆتۆمبێڵی پێشمەرگە دراوە. ویستیان ئەوەش بخەنە ئەستۆی گەریلا و زەمینێکی رەوان بۆ شەڕی دژی گەریلا دروست بکەن. لەو کاتەوەی داگیرکەری دەوڵەتی تورک دەستیپێکردووە، زۆر هەوڵی تێکدەری بەم شێوەیەی پەدەکە دروست بووە. ئەو کاتەی کە ویستیان بکەونە هەرێمەکانی ژێر کۆنتڕۆڵی گەریلا، دەوری گەریلایان گرت، ئەوە لەسەراتوە و تاوەکو کۆتایی هەوڵی تێکدەری بوو. لەبەرئەوەی دەوڵەتی تورک لەبەرانبەر گەریلا ئێدی ناتوانێت هیچ شتێک بکات، بە تەنها شتێک کە رزگاریان بکات، شەڕی پەدەکە لەدژی پەکەکەیە. کاتێک پەدەکە ویستی بکەوێتە هەرێمی چەمجۆ، دەوڵەتی تورک پلانەکەی داڕشتبوو. هەنگاوێکی بەم شێوەیە هۆکاری دروستبوونی شەڕە و زیانێکی گەورە بە گەلەکەمان دەگەیەنێت و مەترسیە لەسەر دەستکەوتەکانی گەلەکەمان. پێویستە پەدەکە دەست لەم هەنگاوانەی مەترسی و تێکدەری هەڵبگرێت.

ف.ق

 

****