محەمەد زاهیر: هامسنگییەکێ وەرکەوتوو مییامینی فارییانە، پەرس و چارەسەری گرنگا

چەمڎاری سیاسی محەمەد زاهیر سارتاش ئاماژەش پانەی دا جە کاتێنە وەرکەوتوو مییامینی سەر جەنۆ مجیۆراوە، چارەسەرو پرس و کوردی فرە گرنگا. تاومێنە واچمێ گرنگی جیۆپۆلۆتیکی و ستراتیژی بە کوردەسانی دریۆنە و کورد پێسە و هامپەیمانی ستراتیجی تەماشە کریۆنە.

چەمڎاری سیاسی محەمەد زاهیر سارتاش قەرارەکې پەکەکەی، بانگەوازەکەو ڕابەر ئاپۆی پەی هەمپەیمانیێ گلێرگەی تازەی و پەیوەندییەکې کورد و تورکیش جە ڕاو ئاژانسیماوە هورسەنگنۊ و ئاماژەش پانەی دا فرە گرنگا پەرس و کوردی سەر و بنەماو هامووڵاتیبییەی ئازادی، هەنگامەی ڕۆشنە سەر و پەرسەکا؛ پەروەردەو زوان و ئەڏێ، مافە کلتوورییەکا، نوێنەرایەتیی سیاسی و ستاتۆی چارەسەر کریۆنە.

محەمەد زاهیر سارتاش ئاماژەش بە فاڕییای وەرکەوتوو مییامین دا و واتش: "فرە بە چڕی مشتومڕ سەر و ئانەی کریۆنە بە سەرمەشقایەتی ویلایەتە یۆگێرتەکا ئەمریکای، هێزەکێ وەرنیشتی گەرەکشانە سیستەمو جەهانی و هامسەنگی هێزی بەپاو بەرژەوەندییەکا مجارە و چی چوارچێوەنە سەر جەنۆ دیزانو وەرکەوتوو مییامینی بکەرا."

جە بەردەوامی قسەکاشەنە محەمەد زاهیر ئاماژەش پانەیش دا سەر جەنۆ دیزاینکەردەیۆ وەرکەوتوو مییامینی فرە جە ڕووەدایەکا جەنگو جەهانی یوەمی مشۆ و واتش: "وەڵێ جەنگی جەهانی یوەمی تەمامو وەرکەوتوو مییامینی چێرو  دەسەڵاتو عوسمانییەکانە بێ. کاتو جەنگو عوسمانییەکا دلێنەشی، ئی خاکە جە لایەن و دۆڵەتە سەرکۆتەکا پێسە و بەریتانیای و فەڕەنسا بە ڕێکەوتە و شاراوەو سایکس بیکۆی جە ١٩١٦نە دابەشکریا و ئەرەگیر کریا. کاتێ جەنگ دمایش ئاما ڕێکۆتێوە ئیمزا کریا، بە تایبەتی ڕێكەوتننامەو لۆزانی کە چا ڕێکۆتەینە تورکیا پێسە و دۆڵرت-نەتەوەی پەسن کریا، بەڵام فرەو خاکو عوسمانی چێرو دەسەڵاتو بەریتانیای و فەڕەنساینە مەنۆ.

حەر پۆکەی ئینانی جا بڕوێنە دەسوەرداکا جە عێراق، سووریا، میسر، لیبیا، لوبنان، غەززە و چی دماییا ئێرانەنە پەیوەندیشا بە دیزاینکەردەیۆ وەرکەوتوو مییامینیۊ هەن. بە ئەندامیەتی ناتۆی جەنگو دلینە و سووریای جە ساڵەو ٢٠١١نە  دیار نییا دەسوەردای جە تورکیانە مکەرا یان نا، کە چنی وەرنیشتی مامەڵە مەکەرۆ و مامەڵە چنی ڕوسیا و ئێرانی جە پڕۆسەو ئاستانەکانە مکەرۆ. دۆڵەتو باخچەلی ئاماژەش پانەی دا ئامانجو حەقەتینە و دەسوەرداکا جە ئێرانی تورکیان."

واتیشش: "چی چوارچێوەنە تاومێنە ئاماژە پانەی بکەرمێ کە گرنگی جیۆپۆلۆتیکی و ستراتیژی بە کوردەسان دریۆنە و کورد پێسەو هامپەیمانی ستراتیژی تەماشە کریۆنە. ئەمریکا فرە و جاری بەتایبەتی جە ئەرەیاونا فەرمییەکا پەیوەس بە کوردا وەرنیشتی پێناسەو هامپەیمانی ستراتیژیش کەردەن. فەڕەنساش ئەرەیاونای هامشێوەش دان.

جە دماین و قسەکاشەنە محەمەد زاهیر ئاماژەش پانەی دا جە هەلومەرجو فاڕییای وەرکەوتوو مییامینی تورکیا مشۆم هورسەنگنای وەش بکەرۆ و دەس جە نزیکایەتی هورگێرۆ و واتش: "مشۆم پەرسە و کوردی جە چوارچێوەو دیموکراتیکنە چارەسەر کریۆنە، دەستورێوە بنەڕەتی تازەو دیموکراتیکی بنیادبنیۆ، جە چوارچێوەو هامکاری ستراتیژو تاریخینە دان بە ستاتۆو کوردی بنیۆ. تەنانەت مشۆم چی چوارچێوەنە نزیکو گرڏ و کوردا بۆوە. ئێژا ئۆجالان دەمێوەن گرڏ و ئی پێشئامایا وەرکەوتوو مییامینیش پێشبینی کەردێنێ و ڕوانگەو چارەسەریش پێشکەش کەردەن. هەرپاسە پێسە و کەسێ کە وەرکەوتوو مییامینی بە دروسی شڕۆڤە مکەرۆ، جوابێوە ئەرێنیش داوە و بە بانگەوازو ئاشتی و گلێرگە و دیموکراتیکی کەرد پەی ئانەی ئی پەرسێ چنی تورکیای چارەسەر کریۆنە. مشۆم ئینە پێسە و دەرفەتێوە تاریخی هورسەنگنایش پەی کریۆنە.

ئێژا ئۆجالان وەڵتەریش پەی چارەسەرو پەرسەکا گلێرگە و تورکیای و وەرکەوتوو مییامینی، گەشەش بە پارادایمو مۆندێرنیتو دیموکراتیکی دان. جە چوارچێوەو ئی پارادایمەنە؛ ئەر پێشنیارو نەتەوەو دیموکراتیکی، کۆنفیدراڵیزمو دیموکراتیکی و کۆنفیدراڵیزمو وەرکەوتوو مییامینی دیموکراتیکی وەرچەم گیریێ، کریێ ئارۆ جە وەرکەوتوو مییامینی باس جە دۆخێوە جیاوازتەری کریێ. هەرپاسە ڕاگیری جە دەسوەرداکا گیریێ."