شاندی نێودەوڵەتی دژی گۆشەگیری داوای هەڵوەشاندنەوەی سیستمی ئیمرالی کرد

شاندی نێودەوڵەتی دژ بە گۆشەگیری، دوای كۆتاییهێنان بە سەردان و كۆبوونەوەكانیان لەگەڵ حزبە سیاسی و ڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی لە باكووری كوردستان و توركیا، لە بەیاننامەیەكی هاوبەشدا داوای، هەڵوەشاندنەوەی سیستەمی ئیمرالی کرد.

شاندی نێودەوڵەتی دژ بە گۆشەگیری، دوای كۆتاییهێنان بە سەردان و كۆبوونەوەكانیان لەگەڵ حزبە سیاسی و ڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی لە باكووری كوردستان و توركیا، لە بەیاننامەیەكی هاوبەشدا داوای، هەڵوەشاندنەوەی سیستەمی ئیمرالی دەكەن و ڕایانگەیاند، بۆ ئەوەی پرسی كورد بە شێوەیەكی سیاسی و ئاشتیانە چارەسەر بكرێت و توركیا دیموكراتیك ببێت، ئازادیی بەڕێز ئۆجالان مەرجی سەرەكییە.

شاندی نێودەوڵەتی لە دژی گۆشەگیری، كە لە ٣٦ پارێزەر، ڕۆژنامەنووس و ئەكادیمیستی خەڵكی حەوت وڵاتی جیهان پێكهاتوون و لە دژی گۆشەگیری سەر ڕێبەری گەلی كورد، عەبدوڵا ئۆجالان یەكیان گرتووە، كۆتاییان بە سەردانەكانیان بۆ شارەكانی باكووری كوردستان و توركیا و بۆ لای حزبە سیاسیەكان و ڕێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی هێنا و كۆڕبەندی نێودەوڵەتی دژە بە گۆشەگیرییان لە ئەستەنبوڵ ئەنجامدا.

لە كۆڕبەندەكەدا، باس لە تێكۆشانی دژی گۆشەگیری لە ئیمرالی، دۆخی زیندانیانی نەخۆش، چالاكییەكانی ئێشكگری دادپەروەریی كرا، هەروەها ئەندامانی شاندی نێودەوڵەتی لە دژی گۆشەگیری، تێبیینیەكانیان لەبارەی سەردانە سێ ڕۆژەكەیان ڕاگەیاند و ئامادەبووانیش پێشنیاریان كرد، لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی، تێكۆشان و چالاكییەكان بەرفراون تر بكرێن.

دوای گفتوگۆكان، شاندی نێودەوڵەتی دژ بە گۆشەگیری دەقی بەیاننامە هاوبەشەكەی ڕاگەیاند.

لە بەیاننامەكە دا ئەم دەرەنجام و ڕاسپاردانەی خوارەوە هاتوون:

كردەوە و مامەڵەكردنەكان لە ئیمرالی لە گۆشەگیری تێپەڕیون و گەیشتوونەتە ئاستێك كە هەموو پەیوەندییەكان پچڕێنراون، ئەمە تەنها پرسێكی یاسایی نییە، بەڵكو پێویستە وەك پرسێكی سیاسیش پێناسە بكرێت.

تا پرسی كورد لە دەرەوەی ئیمراڵی دابنرێت و هێڵە سیاسی و كۆمەڵایەتیەكانی لەگەڵ یەكدا كۆنەكرێنەوە، كۆمەڵگای دیموكراتیك ناتوانێت خۆی لە بەرپرسیارێتی گۆشەگیری ڕزگار بكات.

تەنیا نەك هەر بەڕێز ئۆجالان و زیندانیانی سیاسی، بەڵكوو ئۆپۆزسیۆنی كۆمەڵایەتیش گۆشەگیر دەكرێن، ژیانی ئێمە بە تەواوەتی لەلایەن سیستمی چەوسێنەرەوە گەمارۆ دراوە، ڕزگاری لەو گەمارۆیە بە تێكۆشانی یاسایی، سیاسی و كۆمەڵایەتی دەستەبەر دەبێت.

ڕێگری لە كار و چالاكی پارێزەران و مافناسان، كە لەبارەی ئەو جموجۆڵە یاساییانەی بەرامبەر بە زیندانیان لە دورگەی ئیمراڵی پەیڕەو دەكرێت، مایەی نیگەرانییە، بەمەش دەردەكەوێت كە یاسا و مافەكانی مرۆڤ هێرشیان دەكرێتەسەر.

بێدەنگی دەوڵەتانی ئەوروپی و ڕێككەوتننامەی مافەكانی مرۆڤی ئەوروپا و ڕێككەوتنە نێودەوڵەتییەكانی دیكە بەرامبەر بە پێشێلكردنی مافە گەردوونییەكان، قبوڵكراو نییە، لە بەرامبەر ئەم بێدەنگییە، دەبێت لە پێناو ماف و دادپەروەری، لە سەرانسەری جیهاندا تێكۆشان ئەنجام بدرێت.

جارێكی تر داوا لە كەسانی بەرپرس لە توركیا دەكەین، دەستبەجێ یاسا لە زیندانی ئیمرالی سەروەر بكەن، جارێكی تر بەرپرسیارێتی هەموو دەوڵەتانی ئەوروپا لە بەرامبەر كێشەكان بەبیر دەهێنیینەوە و بانگەوازی ئەوە دەكەین، كە نابێت مافە سەرەتاییەكانی مرۆڤ بكرێنە قوربانی بەرژەوەندی جیۆپۆلەتیكی و ئابووری.

هەڵوێست بەرامبەر دوورگەی ئیمراڵی و مامەڵە یاسایی-سیاسییەكان لەوێ، پێوەری هەڵسەنگاندنی ستاندەری دیموكراتیك و دۆخی سیاسی لە توركیایە.

تا نەمانی هەموو پەیوەندییەكی دڵنیاكەرەوە و سیستمی ئەشكەنجەی ئیمراڵی كۆتایی پێنەهێنرێت، پرسی كورد و هەژاری، برسێتی، كۆچبەری، پەنابەری، شێواندنی كلتوری، پرسەكانی ژنان و لەناوبردنی ژینگە، كە بەوەوە بەستراونەتەوە، ئەستەمە چارەسەر بكرێن، هەربۆیە لە پرسی بەدیموكراسیبوونی توركیا و لە پرسی چارەسەری هەمیشەیی كێشەكاندا، دۆخی ئیمراڵی زۆر گرنگە.

دەبێت سیستمی جێبەجێكردنی جیاكارانە، كە سەرەتا لە ئیمراڵی كاری پێكراوە و هەنگاو بە هەنگاو لە زیندانەكانی دیكەدا بڵاوبووەتەوە، كۆتایی پێبێت و هەڵبگیرێت، دەبێت ڕێز لە مافی هەموو زیندانیان بە تایبەتی زیندانیانی نەخۆش بگیرێت.

سیستمی ئیمراڵی، وەك تەكنیكێكی بەڕێوەبردن پەیڕەو دەكرێت، ئەوە شتێكی لەناكاو نییە، لە تەواوی وڵاتەكەدا بڵاوبووەتەوە و گۆڕدراوە بۆ سیستمێكی یاسایی-سیاسیی ئاسایی، داهاتووی ملیۆنان مرۆڤ كراوەتە قوربانی بەردەوامبوونی دەسەڵات.

بەرێز ئۆجالان ٢٤ ساڵە، ڕووبەڕووی هەموو چەشنە ئەشكەنجەیەكی نائەخلاقی و نامرۆڤانە بووەتەوە، ئامانجی سەرەكی ئەو كردەوانە نەهێشتنی تێكۆشانی دیموكراتیك و ڕەوای ئۆپۆزسیۆنی كۆمەڵایەتیە، هەربۆیە دەبێت ئامانجی سەرەكی هێزە ئۆپۆزسیۆنە كۆمەڵایەتیەكان، بە تەواوەتی بریتی بێت لە كۆتاییهێنان بە سیستمی ئیمراڵی.

-پرسی كورد بە توانا و دەرفەتەكانییەوە بووەتە كێشەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و جیهان، هەربۆیە دەبێت چارەسەركردنەكەشی بە گوێرەی پەرەسەندنەكانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و جیهان بخرێتەبەر باس، لەو پێناوەشدا دەبێت مرۆڤایەتی هەموو دەستپێشخەرییەك بگرێتە ئەستۆ و لەو چوارچێوەدا هەنگاو بنێت.

-نەمانی پەیوەندی دڵنیاكەرەوە لە ئیمرالی مایەی نیگەرانییە، بۆیە جارێكیتر داوا دەكەین، كە سی پی تی ئەركی خۆی بە جێبگەیەنێت، چاوەڕوانیمان لە هەموو یاساناس و مافپارێزان، بە تایبەتی دۆستانمان هەیە، كە گوشارەكانیان بۆ سەر سی پی تی چڕبكەنەوە، هەروەها دەبێت سی پی تی ناوەرۆكی دوایین سەردانی خۆی بۆ ئیمراڵی، دەستبەجێ بۆ ڕایگشتی و كۆمەڵگا ئاشكرا بكات.

كۆڕبەندی ئەمرۆمان كۆبوونەوەیەكە، بۆ نوێكردنەوەی یادەوەری و پێكەوەبوون و دیداری ڕووبەڕوو،  ڕاگەیەندرا، كە دەبێت پشتیوانی و تێكۆشان بەهێز بكرێت و پێشەنگایەتی ئەوەش ئەركی سەرەكی بەشداربووان و پێكهاتەكانی كۆڕبەندەكەیە.

لە پرسی ئیمراڵیدا، گەل تەنیا لە مافی زانیاری وەرگرتن پێشێل ناكرێت، لەم كەش و بارودۆخەدا، دامەزراوەی سیاسیش لەناو چەواشەكاری و زانیاری چەپەڵدا دەپوكێندرێتەوە و ڕێگەی وندەكات و تووشی سەرلێشێواوی دەبێت، دەستبەجێ دەبێت كۆتایی بەم دۆخە بهێنرێت.

– ناونیشانی چارەسەركردنی هەموو ئەو كێشانە، چارەسەركردنی ئاشتیانەی پرسی كوردە، بۆ ئەوەی پرسی كورد بە شێوەیەكی سیاسی و ئاشتیانە چارەسەر بكرێت و توركیا دیموكراتیك ببێت، ئازادیی بەڕێز ئۆجالان مەرجی سەرەكییە.

ف.ق