جیهان

دوایین ھەواڵ

• کام شوێنانەى سوریا کراونەتە ئامانجى هێرشە مووشەکییەکە؟ 

  ناوی ئەو شوێنانە ئاشکرا دەبن، کە ئەمریکا و بەریتانیا و فەرەنسا لە سوریا هێرشیان کردووەتە سەر.
• بەریتانیا و فەرەنسا: هێرشەکە سنوورداربوو 

  ئەمریکا، فەرەنسا و بەریتانیا لەبارەى هێرشەکەیان بۆ سەر سوریا بەردەوامن لە بڵاوکردنەوەى راگەیاندراو. پاریس و لەندەن لەبارەى هیرشەکانەوە راگەیاندراویان بڵاوکردەوە.
• رووسیا و سوریا لەبارەى هێرشەکانەوە راگەیاندراویان بڵاوکردەوە 

  رووسیا لەبارەی دەستێوەردانى ئەمریکا، فەرەنسا و بەریتانیا لە سوریا راگەیاندراوێکی بڵاوکردەوە. مۆسکۆ رایگەیاند "هێرشەکان بێ وەڵام نابن". هاوکات حکومەتى سوریا رایگەیاند، هەموو بنکە سەربازییەکانیان پێش هێرشەکان چۆڵکردبوو.
• ناڤده‌م: سبه‌ینێ له‌ زۆر شاری ئه‌ڵمانیا خۆپیشاندان به‌ڕێوه‌ده‌چێت 

  ناڤده‌م ڕایگه‌یاند كه‌ سبه‌ینێ (شه‌ممه‌) له‌ زۆر شاری ئه‌ڵمانیا چالاكی له‌ دژی داگیركاریی ده‌وڵه‌تی توركیا به‌ڕێوه‌ده‌چێت و داوای له‌ كوردستانیان و دۆستان كرد به‌شداری بكه‌ن.
• یونسێف: «بۆكۆ حه‌رام» هه‌زار منداڵی ڕفاندووه‌ و زیاتر له‌ ٢ هه‌زار مامۆستای كوشتووه‌ 

  ڕێكخراوی یونسێف-ی سه‌ر به‌ نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان ڕایگه‌یاند: له‌ ساڵی ٢٠١٣ به‌دواوه‌، گرووپی «بۆكۆ حه‌رام» له‌ نێجیریا زیاتر له‌ هه‌زار منداڵی ڕفاندووه‌.
• دیوانی دادی ئه‌ورووپا بڕیار له‌سه‌ر دۆسیه‌ی ده‌رهێنانی ناوی په‌كه‌كه‌ له‌ «لیستی تێرۆر» ده‌دات 

  دۆسیه‌یه‌ك بۆ ئه‌وه‌ی په‌كه‌كه‌ له‌ «لیستی تێرۆر»ی یه‌كێتیی ئه‌ورووپا ده‌ربهێنرێت، كراوه‌ته‌وه‌ و بڕیاره‌ له‌ ١٦ی نیسان\٢٧ی خاكه‌لێوه‌ دیوانی دادی ئه‌ورووپا گفتوگۆ له‌سه‌ر دۆسیه‌كه‌ ده‌ستپێبكات.
• ئەمریکا هێشتا بڕیاری خۆی نەداوە 

  بەریتانیا جارێکی دیکە ڕایگەیاند کە وەڵاتەکەی ئامادەیە دەربارەی بابەتی دەستێوەردان لە سووریا لەگەل فەرەنسا وئامریکا هاوکاری بکات. بەرپرسانی ئەمریکی ئاشکرایان کرد کە ئەوان هێشتا بڕیاری خۆیان نەداوە.
• ماكڕۆن: له‌ سووریا چه‌كی كیمیاوی به‌كارهێنراوه‌ 

  سه‌رۆك كۆماری فه‌ڕه‌نسا ئیمانوێل ماكڕۆن ڕایگه‌یاند، له‌ ده‌ستی ئه‌واندا به‌ڵگه‌ی به‌هێز هه‌یه‌ كه‌ ڕژێمی سووریا له‌ ٧ی نیسان\١٨ی خاكه‌لێوه‌ له‌ ناوچه‌ی دووما چه‌كی كیمیاوی به‌كارهێنراوه‌.
• سه‌ندیكای کرێکاری یوسداو: ئازادی بۆ ئۆجالان 

  یەکێک لە سەندیکاکا هەرە گەورە کرێکارییەکانی بریتانیا کە ٤٣٠ هەزار ئەندامی هەیە پشتیوانی خۆی بۆ کەمپەینی ئازادی بۆ ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان دەربڕی.
• نیتانیاهو بۆ ئێران: هێزمان تاقی مەکەنەوە 

  بینیامین نیتانیاهو سەرۆکی ئیسرائیل بە بۆنەی کۆمەڵکوژیی یەهودییەکان-ی شواح  وتارێکی پێشکەش کرد و هەڵوێستێکی توندی لەهەمبەر کۆماری ئیسلامیی ئێران نیشاندا.
• جه‌نگی سووریا به‌ره‌و كوێ ده‌چێت؟ 

  قۆناغێكی نوێی جه‌نگی سووریا ده‌ستی پێكرد. سه‌رۆكی ئه‌مه‌ریكا دۆناڵد تره‌مپ هۆشداری دایه‌ ڕووسیا و گوتی: ئاماده‌ به‌، مووشه‌ك دێن.
• هۆشداری ڕێکخراوەی فڕۆکەوانی ئەورووپا دەربارەی گەشتە ئاسمانییەکان بەسەر ئاسمانی سووریا  

  دوای بڵاو بونەوەی هەواڵی هێرشی کیمیایی ڕژیمی سووریا بۆسەرشاری دوما، و ئەگەری هێرشی سەربازی ئەمریکا وهێزەهاوپەیمانانەکان بۆسەر سووریا، ڕێکخراوەی فڕۆکەوانی و ئاسایشی گەشتە ئاسمانییەکان دەربارەی ئاسمانی سووریا و دەوروبەری لە ٧٢ کاتژمێری داهاتوودا هوشداریدا.
• فەرەنسا ناوەندەکانی چەکی کیمیایی سووریا دەکاتە ئامانج 

  ئیمانۆئیل ماکرۆن سەرۆک کۆماری فەرەنسا دەستنیشانی کرد، ئەگەری زۆر هەیە بۆردومانێک لە دژی ناوەندەکانی چەکی کیمیایی سوریا ئەنجام بدرێت.
• هێزه‌سه‌ربازییه‌كانی یۆنان ده‌ستڕێژیی گوله‌یان له‌ كۆپته‌رێكی توركیا كرد 

  ڕاگه‌یاندنه‌كانی یۆنان بڵاویان كرده‌وه،‌ دوای ئه‌وه‌ی كۆپته‌رێكی توركیا نزیك بووه‌ته‌وه‌ له‌ دوڕگه‌ی Royی ده‌ریای ئیجه‌، هێزه‌سه‌ربازییه‌كانی یۆنان به‌مه‌به‌ستی هۆشداری ده‌ستڕێژی گوله‌یان لێ كردووه‌.
• فەرانسا، ڕووسیا و ئێران تاوانبار دەکات 

  لە سووریا ئاڵۆزی ومەترسی شەڕ لەنێوان وەڵاتانی ڕۆژئاوایی و ڕووسیا کەوتووەتە ئاستێکی هەرە مەزن. فەرانسا ڕووسیا وئێران تاوانباردەکات.
• سه‌ندیكاكانی به‌ریتانیا بۆ ئازادی ئۆجالان تێده‌كۆشن 

  یه‌كێك له‌ گرنگترین سه‌ندیكاكانی به‌ریتانیا به‌ ناوی «USDAW» بڕیاریدا كه‌ بچێته‌ ڕیزی سه‌ندیكاكانی دیكه‌ی ئه‌و وه‌ڵاته‌ كه پێشه‌نگایه‌تی‌ كه‌مپینی «ئازادی بۆ ئۆجالان» ده‌كه‌ن.
• له‌نێوان ئه‌نقه‌ره‌ و ئه‌سینا چی ڕووده‌دات؟ 

  ئاڵۆزییه‌كانی نێوان یۆنان و توركیا ته‌شه‌نه‌ ده‌كات. توركیا ئاماده‌ نییه‌ ئه‌و دوو سه‌ربازه‌ی یۆنان ئازاد بكات كه‌ به‌بارمته‌ گرتوونی.
• سه‌رۆكی پێشووی به‌رازیل به‌هۆی گه‌نده‌ڵی ده‌ستگیركرا 

  لویز ئیناسیۆ لولا دا سیلڤا، سه‌رۆكی پێشووی به‌رازیل كه به‌ هۆی گه‌نده‌ڵی سزای ١٢ ساڵ و مانگێك زیندانی بۆ بڕابوویه‌وه‌، ده‌ستگیركرا.
• لە ئەڵمانیا، هێرشێک٤ کوژراو و ۳۰ برینداری لێکەوتەوە 

  لە شاری مونستەری ئەڵمانیا، لە هێرشێکدا بۆ سەر جەماوەر ٤ کەس ژیانیان لەدەستداوە و چەندین بریندار هەن.
• لە ئەمریکا سزاى ٣٦٦ رۆژ زیندانی بۆ ٢ لایەنگرى ئەردۆغان بڕایەوە 

  لە دۆسیەى هێرشى پاسەوانەکانى ئەردۆغان بۆ سەر خۆپیشاندانى ئاشتییانەی مانگى ئایار / گوڵانی ٢٠١٧ لە شارى واشنتۆنى پایتەختى ئەمریکا، سزاى ساڵێک و ١ رۆژ زیندانیکردن بۆ ٢ لایەنگرى ئەردۆغان بڕایەوە.
• بەڕێوەچوونی مەراسیمی شەهیدان لە بەرلین 

  لە شاری بەرلین-ی پایتەختی ئەڵمانیا کوردستانیان یادی شەڕڤانی یەپەژە سیلحا هەژار، کە لە بەرخۆدانی سەردەم-ی عەفریندا گیانی بەخت کردبوو، بەرز ڕاگیرا.
• پێنتاگۆن: ڕۆڵی ئێمە لە سووریا نەگۆڕاوە 

  وەزارەتی بەرگری ئەمریکا دەستنیشانی کرد کە ڕۆڵی سەربازی ئەوان لە سووریا نەگۆڕاوە و یەکە سەربازییەکانمان لە سووریا دەمێننەوە.
• ئەڵمانیا لە کتێبەکانی ئۆجالان دەترسێت 

  لە گرتیگەی مانهەیم-ی ئەڵمانیا هاوشێوەی گرتیگەکەنی ئاکەپە لە گەل گرتووە کوردەکان هەڵسوکەوت دەکرێت. بەڕێوەبەرایەتی گرتیگەی مانهەیم-ی ئەڵمانیا ٣ کتێبی ڕێبەری گەلی کورد عەبدوڵا ئۆجالان و کتێبێکی سەلاحەدین دمیرتاش هاوسەرۆکی پێشووی هەدەپە-یان قەدەغە کردووە.
• لە ئیتالیا گۆشەگیری سەر ئۆجالان و داگیرکردنی عەفرین شەرمەزار کرا 

  لە شاری تۆرینۆ-ی ئیتالیا بە ئامانجی شەرمەزار کردنی هێرشی داگیرکارانەی دەوڵەتی تورکیا بۆ سەرعەفرین و گۆشەگیری سەر عەبدوڵا ئۆجالان چالاکی ئەنجامدرا.
• قوربانیانی مین و ماددەی تەقەمەنی زیادی کردووە 

  بە پێی ئەوزانیارییانەی نەتەوە یەکگرتووەکان بە بۆنەی ٤ی نیسان/١٥ی خاکەلێوە، ڕۆژی جیهانی بەرنگاربونەوە لە دژی مین بڵاوی کردووەتەوە، لە ٣ ساڵی ڕابردوودا ئاماری قوربانیانی مین ٢.٥ بەرابەر ماوەکانى پێشتر بەرز بووەتەوە.