جڤاك

دوایین ھەواڵ

• لە ئەوروپا چەندین جۆری دار و درەخت مەترسیی لەناوچوونیان لەسەرە 

  یەکێتیی پاراستنی سروشتی جیهانی (ئای یو سی ئێن – IUCN) ڕایگەیاند، دوو لەسەر پێنجی دار و درەختە جۆراجۆرەکان لە ئەوروپا و سێ لەسەر چواری دار و درەختە نوێ جۆراوجۆرەکان ڕووبەڕووی مەترسیی لەناوچوون بوونەتەوە.
• ٧٥ ساڵە خەریکی مسگەرییە 

  محەمەد نەزیر لە منداڵییەوە شاگردی مسگەریی کردووە. ئێستا ٧٥ ساڵە لەو پیشەیە بەردەوامە و وتی، بیر لە ڕۆژانی ڕابردووی دەکاتەە و بۆ ئەوەی پیشەکەی ون نەبێت، هەتا کۆتایی تەمەنی خەریکی مسگەری دەبێت.
• ٧٠ ساڵە لە دەشت و چیا ئاژەڵ دەلەوەڕێنێت 

  عادل یڵدزی تەمەن ٨٠ ساڵ لە ناوچەی پاسووری ئامەد ماوەی ٦٥ ساڵە شوانە و هاوژینەکەشی بەناوی دلشاد یڵدز ٥٠ ساڵە بێریڤانی دەکات. بنەماڵەی یڵدز ئاماژە بەوە دەکەن کە ئاژەڵداری سەختە و وتیان: "بەڵام دیسانیش بۆ ئێمە جامۆڵکە دۆیەک هەموو شتێکە".
• لە لوزێرنى سویسرا چالاکى بۆ پشتیوانیکردن لە حەسکێف رێکخرا 

  کوردان و گەنجانی سۆسیالیست لە شاری لوزێرنی سویسرا لە دژی بەنداوی ئیلی سو، کە دەبێتە هۆی ژێرئاوکەوتنى حەسکێف چالاکییەکیان رێکخست.
• لە سویسرا لە دژی نەژادپەرستی پێشبڕکێى تۆپی پێ بەڕێوەچوو 

  بە پێشنگایەتیی ڕێکخراوە ئەنتەر ناسێۆنالیست و دەژە فاشیستەکان لە سویسڕا لە دژی نەژادپەرستی تۆپی پێ بەرێوەچوو.
• خەونی منداڵانى عەفرین لە ئۆسلۆ نمایش کرا 

  هونەرمەندی کورد گەلاوێژ وەلیدخان لە ناوەندی هونەریى ئاکیرشوس لە شاری ئۆسلۆی پایتەختى نەرویج تابلۆی منداڵانى عەفرینى کۆکردەوە و لە پێشانگایەکەدا نمایشی کردن.
• حەسکێف بووە رۆژەڤی میدیاکانی فینلەند و سوید 

  میدیاکانی فینلەند و سوید سڕینەوەى چاندی، مێژوویی و سروشتی حەسکێفیان خستە رۆژەڤی خۆیانەوە.
• کاری زۆر و کرێی کەم؛ کرێکارانی وەرزی 

  کرێکارانی وەرزیی بەشی کشتوکاڵ دوور لە زێد و ماڵی خۆیان کار دەکەن و ناچار دەکرێن ماوەیەکی زۆر بە کرێی کەم کار بکەن. یەکێک لەو کرێکارانەش دەرچووی زانکۆیە و ناوی مەڤلا یلدز.
• ئەو خوێندنگەیەی قەیوم کردبووی بە وێرانە دووبارە دەکرێتەوە 

  خوێندنگەی زمانی کوردیی فاتمە تۆکات ساڵی ٢٠١٧ لەلایەن قەیوومەکەی ئاکەپەوە داخرا و بووە وێرانە، بەڵام ئێستا لە لایەن شارەوانیی ڕێیا ئارمووش- هەدەپەوە سەرلەنوێ نۆژەن دەکرێتەوە.
• رێکخراوى جیهانیى تەندروستى: جگەرەى ئیلکترۆنى زیانی بۆ تەندروستیى مرۆڤ هەیە 

  ڕێکخراوى جیهانیی تەندروستی (who) لەبارەی جگەرەی ئیلکترۆنی، کە لە ژێر ناوی "بێ زیانبوون" تاوەکو دێت زیاتر بەکار دەهێنرێت، هۆشیاری دایە ڕاگەیاندنەکان لەسەر بڵاوکردنەوەى روشم و ریکلامی "بێ زیابوون".
• گەنجانى ئینتەرناسیۆنالیست دیمەنەکانی تێکدانى ژینگەیان بڵاوکردەوە 

  کۆمیتەى ئامادەکاری فێستیڤاڵی گەنجانی ئینتەرناسیۆنالیست لەبارەى تێکۆشان و بەرگریکردن لە تێکدانى ژینگە دیمەنێکى سەرنجڕاکێشى بڵاوکردەوە.
• لە ٢٠ شاری وڵاتان چالاکى بۆ حەسکێف بەڕێوەدەچێت 

  ٣ رێکخراوی ژینگەپارێز لە دژی پرۆژەی کارۆ ئاوی و بەنداوى ئیلی سوو، کە بەهۆی ئەو پرۆژانەوە دۆڵی دیجلە و حەسکێف دەبەن بە ژێر ئاوەوە لە رۆژانی ١٣ و ١٤ی تەمموزدا لە ٢٠ شاری وڵاتان چالاکى بەرێوەدەبەن.
• چیرۆکی ئەو وێنەکێشە، کە لە وڵاتەکەى خۆیدا ئاوارەیە 

  وێنەکێش غەزاڵ لوتفی رایگەیاند، بنەماڵەکەى بەهۆی گوشارەکانى دەوڵەتى ئێرانەوە هاتوونەتە باشووری کوردستان. راشیگەیاند، "ئێمە کوردین، کوردستانین، لە پارچەیەکى تری کوردستانەوە هاتووین بۆ پارچەیەکى تر، بەڵام لێرە وەک ئاوارە سەیرمان دەکەن".
• كه‌مپینێكی كۆكردنه‌وه‌ی ئیمزا بۆ پاراستنی حه‌سكیف ده‌ستی پێكرد 

  بزووتنه‌وه‌ی ئیكۆلۆژیی میزۆپۆتامیا و سازمانی هه‌وڵدان بۆ پاراستنی حه‌سكیف به‌مه‌به‌ستی پاراستنی شاری مێژوویی حه‌سكیف له‌ باكووری كوردستان ده‌ستیان به‌ هه‌ڵمه‌تێكی كۆكردنه‌وه‌ی ئیمزا كرد.
• لە خۆپیشاندانى میونخ بۆ کەش و هەوا باس لە حەسکێف کرا 

  گەنجان و  منداڵان لە شاری میونخ-ی ئەڵمانیا نەچوون بۆ خوێندنگەکانیان و بەشداریی خۆپیشاندانی کەش و هەوایان کرد.
• تەڤگەری ئازادی: جه‌ژنی‌ ڕه‌مه‌زان جه‌ژنی‌ ئاشتی‌ و لێبوردنه‌ و هیوادارین كوشتن و قڕكردن به‌س بێت 

  ده‌سته‌ی‌ ئاین و باوه‌ڕی‌ ته‌ڤگه‌ری‌ ئازادیی‌ كۆمه‌ڵگای‌ كوردستان بە بۆنەى جەژنی رەمەزامەوە رایگەیاند " جه‌ژنی‌ ڕه‌مه‌زان جه‌ژنی‌ ئاشتی‌ و لێبوردنه‌ هیوادارین كوشتن و قڕكردن به‌س بێت و هه‌موو كێشه‌كان به‌ ئاشتی‌ و به‌ گفتوگۆ چاره‌سه‌ر بكرێت".
• پیرۆزبایی كه‌جه‌كه‌ به‌بۆنه‌ی جه‌ژنی ڕه‌مه‌زان 

  كه‌جه‌كه‌ به‌بۆنه‌ی جه‌ژنی ڕه‌مه‌زان داوای له‌ گه‌لان كرد، له‌ دژی فاشیسته‌كانی دوژمنی مرۆڤایه‌تی، مه‌زهه‌بپه‌رسته‌كان و ئه‌و هێزانه‌ی ئایین به‌خراپی به‌كاردێنن به‌ باوه‌ڕییه‌كی هاوبه‌ش تێبكۆشن.
• کۆمەڵگەی ئیسلامیی کوردستان پیرۆزبایی جەژنی ڕه‌مه‌زان ده‌كات 

  کۆمەڵگەی ئیسلامیی کوردستان (جیک -CÎK) بەبۆنەی جەژنی رەمەزانەوە په‌یامێكی پیرۆزبایی بڵاو کردەوە و ڕایگه‌یاند، «وەرن با گه‌شه‌ به‌ ئاشتی و ئارامی لە کوردستان بده‌ین.»
• کەنەکە: جەژنی رەمەزان لە گەلی کوردستان و هەموو جیهانی ئیسلامی پیرۆزبێت 

  دەستەی بەڕێوەبەریی کۆنگرەی نەتەوەیی کوردستان (کەنەکە - KNK) بە بۆنەى جەژنی رەمەزانەوە راگەیاندراوێکى بڵاوکردەوە و جەژنی رەمەزانى لە گەلی کوردستان و هەموو جیهانی ئیسلامى پیرۆز کرد.
• لە چەلێ کاتی مەرەزەیە 

  جوتیاران لە ناوچەی چەلێی جۆلەمێرگ لەگەڵ هاتنی بەهاردا دەستیان بە مەرەزە و چاندنی برنج-یان کردووە.
• گەلێکی بێ ناسنامەی ئێران؛ بەلوچ 

  ئاشکرا بوو هەزاران بەلوچ، کە یەکێکە لە گەلە خۆجێیەکانی ئێرانی، هێشتا بێ ناسنامەن.
• کەجەکە: هەر چالاکییەکی گەلی کوردی بەرخودێر وەکو رۆژوو خێرە 

  کەجەکە رایگەیاند، بەگوێرەی ئیسلام ئەو کارانەی لە ئاستی ڕۆژوودا ئەنجام دەدرێن خێرەکەیان گەورەیە. دەوڵەتی تورک و ئەردۆغان ئیسلام بەکار دێنێ و نکوڵی لە راستی و حەقیقەتی گەلەکەمان دەکات، بۆیە هەر چالاکییەکی ئەو کوردانەی لە دژی هێرشەکان بەرخۆدان دەکەن، ڕۆژووە.
• هاوشاره‌دارانی قه‌رس ده‌ستیان به‌ سه‌وزكردنی شاره‌كه كرد 

  شاره‌وانیی قه‌رس كه‌ له‌ هه‌ڵبژاردنی ٣١ی ئاداری ٢٠١٩ كه‌وته‌ ده‌ستی پارتیی دیموكراتیی گه‌لان (هه‌ده‌په‌) ده‌ستی به‌ خه‌بات و خزمه‌تگوزارییه‌كان كرد.
• مانگی سووری کوردستان هاوکاریی بۆ زیانبەرکەوتوانى لافاوەکانى ئەمدواییە رەوانەى رۆژهەڵاتى کوردستان کرد 

  رێکخراوى هاوکاریى مانگی سووری کوردستان هاوکاریى بۆ خەڵکى رۆژهەڵاتى کوردستان نارد، کە بەهۆی لافاوەوە زیانیان بەرکەوتبوو.
• ئه‌نجامنامه‌ی كۆڕبه‌ندی ئاوی میزۆپۆتامیا ڕاگه‌یه‌نرا 

  ئه‌نجامنامه‌ی كۆڕبه‌ندی ئاوی میزۆپۆتامیا كه‌ له‌ شاری سلێمانیی باشووری كوردستان به‌ڕێوه‌چوو ئه‌مڕۆ ڕاگه‌یه‌نرا.