جیهان

دوایین ھەواڵ

• سكرتێری گشتیی ناتۆ: رەنگە شەڕی ئۆکراینا بەساڵان درێژە بكێشێت 

  جۆ بایدن دەڵێت: "شەڕ لە ئۆکراینا بۆ ماوەیەكی درێژ بەردەوام دەبێت و ئێمەش بەردەوام دەبین لە هاوكاریەكانمان بۆ كییڤ. سکرتێری ناتۆش رایگەیاند، رەنگە شەڕی ئۆکراینا چەندین ساڵە درێژە بکێشێت.
• لە ئەوروپا لە ماوەی ٤٨ کاتژمێردا ١٢٠ دیپلۆماتی روسی دیپۆرتکراون 

  بە هۆی شەڕی ئوکرایناوە، پەیوەندیەکانی نێوان روسیا و وڵاتنی ڕۆژئاوا تێکچووە. لە ماوەی ٤٨ کاتژمێری ڕابردوودا زیاتر لە ١٢٠ دیپلۆمات لەلایەن وڵاتانی ئەوروپاوە دیپۆرتکراون.
• ئێران: ئەمریكا بەرپرسی راوەستانی دانۆستانەكانی زیندووكردنەوەی بەرجامە 

  ئێران رایدەگەێنێت كە وڵاتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا بەرپرسی راوەستانی دانۆستانەكانی زیندووكردنەوەی رێككەوتنی ئەتۆمی، ناسراو بە بەرجامە.
• تالیبان چاندنی خەشخاش و بەرهەمهێنانی مادەی هۆشبەری قەدەغە كرد 

  تالیبان لە بڕیارێکیدا رایگەیاندوە، چاندنی خەشخاش و بەرهەمهێنانی ماددەی هۆشبەر لە وڵاتی ئەفغانستان قەدەغەیە.
• ئەمریكا: ئێران لە یەمەن رۆڵی خراپ دەگێڕێت 

  گروپی لندركینگ نێردەی تایبەتی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا بۆ یەمەن، جەختی لەسەر خراپیی رۆڵی ئێران لە یەمەن كردووەتەوە و هێرشی حۆسیەكانیشی بۆ سەر دامەزراوەكانی سعودییە وەكو كێشەیەكی نێودەوڵەتی پێناسە دەكات.
• رۆژنامەی شەرقولئەوسەت: چەتەكان لە سوریاوە دەچنە ئۆکراینا 

  رۆژنامەی شەڕقولئەوسەت بڵاویکردەوە: "٨٧ چەتەی بیانی سەر بە ئەنساری تەوحید و چەتەكانی تەحریری شام لە ئیدلبەوە روویان لە ئۆکراینا كردووە".
• زیلینسكی: دانۆستانەكان لەگەڵ روسیا ئەرێنییە 

  سەرۆكی ئۆکراینا دەڵێت: "دەبێت پێش هەڵگرتنی گەمارۆكانی سەر روسیا شەڕ لە ئۆکراینا راوەستێت".
• حوسیەکان بانگەوازی ئاگربەستیان لە سعودیە کرد 

  حوسیەکانی یەمەن کە ئاگربەستیان راگەیاند، داوایان لە سعودیە کرد کە ئەم هەلە لەدەست نەدەن و ئاگربەست رابگەیەنن.
• ئایا توركیاش گەمارو دەخاتە سەر روسیا یان رێڕەوێكە بۆ دەربازبوونی مۆسكۆ لەگەماروەكان؟ 

  سه‌رباری گه‌مارۆكانی وڵاتانی رۆژئاوایی بۆسه‌ر روسیا، به‌ڵام به‌شێكی به‌رچاو له‌سه‌رمایه‌دار و ئۆلیگارشه‌كانی ئه‌و وڵاته‌ سه‌رمایه‌كانیان گواستوه‌ته‌وه‌ بۆ توركیا و دوور نییه‌ گوشار بخرێته‌ سه‌ر ئه‌نقه‌ره‌ش بۆ ئه‌وه‌ی دژی مۆسكۆ هه‌نگاو بنێت.
• لە مەکسیک هێرشکرایە سەر ئاهەنگێک: ١٩ کەس کوژران 

  لە ناوەندی مەکسیک هێرشی چەکداری لەبەرانبەر ئاهەنگێک ئەنجامدرا. ١٩ کەس کوژران.
• ئەڵمانیا بودجەی شەڕی زیاد کرد، دەیەوێت سیستمی بەرگری موشەکی بکڕێت 

  حکومەتی حەڵمانیا، بەهۆی شەڕی ئوکراینا، دەیەوێت سیستمی بەرگری موشەکی لە ئیسرائیل بکڕێت.
• حوسیە یەمەنیەکان بۆ ماوەی ٣ رۆژ ئاگربەستیان راگەیاند 

  حوسیە یەمەنیەکان لەنێو خۆیان و هەم لەدژی هێرشەکانی سعودیە بۆ ٣ رۆژ ئاگربەستیان راگەیاند.
• بەریتانیا: ئەگەر روسیا لە ئۆکراینا بچێتە دەرەوە گەماروەكان هەڵدەگرین 

  ئەنتۆنی بلینكن وەزیری دەرەوەی ئەمریكا پێشتر رایگەیاندبوو؛ گەمارۆكانی سەر روسیا هەمیشەیی نین، بەڵام دەكرێت بەگۆڕانی هەڵسوكەوتی روسیا گەمارۆوەكانی هەڵبگیردرێن.
• قڕقاش: ئیمارات و سعودییە بەیەكەوە وەڵامی تەحەداكان دەدەنەوە 

  یەكێك لە ناوەندەكانی بڵاوكردنەوەی بەرهەمە نەوتیەكانی گرێدراو بە كۆمپانیای ئارامكۆ رۆژی هەێنی لەجەدە پایتەختی سعودییەی عەرەبستان رووبەرووی هێرشێكی گەورە بوویەوە.
• بایدن دەڵێت ئەگەر روسیا چەكی كیمایی بەكاربهێنێت وڵامی دەداتەوە 

  سەرۆكی ئەمریكا جۆ بایدن دەڵێت:"من هەڕەشەم لەسەرۆككۆماری چین نەكردووە، بەڵام لەسەر كردەوەكانی هاوكاری لەگەڵ روسیا بەڕاشكاوی قسەم لەگەڵی كردووە و پێمراگەیاندووە؛ داهاتووی ئابوری وڵاتەكەی لەگەڵ رۆژئاوایە، نە لەگەڵ روسیا".
• بەرێوەبەری كۆمپانیای"بلك راك": شەڕی ئۆكرانیا خاڵی كۆتایی دیاردەی"جیهانگیری"یە 

  لاری فینك دەڵێت: زۆرێك لەكۆمەڵگەكان و خەڵك، هەست بەگۆشەگیری دەكەن و نەتەوەپەرەستی لەنێوان زۆرێك لەخەڵكەكان پەرە دەستێنێت".
• ئەمریکا زیاتر له‌ ١٠٠ هه‌زار ئۆكراینی وه‌ك په‌نابه‌ر وه‌رده‌گرێت 

  سه‌رۆكی ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتوه‌كانی ئه‌مریكا ڕایگه‌یاند، له‌ پاڵپشتی هێزه‌كانی ئۆكراین به‌رده‌وام ده‌بن و زیاتر له‌ ١٠٠ هه‌زار ئۆكراینیش وه‌ك په‌نابه‌ر وه‌رده‌گرن.
• دوای مانگێك بەسەرهێرشی روسیا بۆ سەر ئۆكرانیا ناتۆ كۆبوویەوە 

  سەرۆکی ئەمریکا لەگەڵ هاوپەیمانە سەربازییەکانی ناتۆ کۆدەبێتەوە و پرسی پەرەسەندنەکانی ئۆكرانیا و رەوانە كردنی هێزی زیاتر بۆ ئەوروپای رۆژهەڵات تاوتوێ دەکەن.
• زیلنسكی داوا لەدنیا دەكات لەدژی شەڕ ناڕەزایەتی نیشان بدەن 

  بەگوێرەی دوایین سەرچاوەكانی نەتەوە یەكگرتووەكان، زیاتر لە ٣.٥ ملیۆن كەس لەسەرەتای هێرشی روسیا بۆ ئۆكرانیا، ئۆكرانیایان جێهێشتووە.
• نیویورك تایمز: زیندووكردنەوەی رێککەوتنی ئەتۆمی دەبێتە هۆی لاوازیی ئەمریكا لە ئاستی جیهاندا 

  لەو كاتەوەی روسیا هێرشی كردووەتە سەر ئۆکراینا، نێوەندگەری روسیا لە نێوان ئێران و ئەمریكا بەئەرێنی دەرناكەوێت و وڵامێكی باشیش وەرناگیردرێت.
• ناتۆ چوار بەتالیۆنی جەنگی رەوانەی رۆژهەڵاتی ئەوروپا دەكات 

  وتەبێژی كرملین دەڵێت:"بیرۆكەی رەوانەكردنی هێزەكانی ئاشتی پارێزی ناتۆ بۆ ئۆكرانیا كردەوەیەكی مەترسیدار و نابەجێیە؛ چونكە هۆكارگەلێكی قەرەبوو نەكراو و ناخۆشی لێدەكەوێتەوە".
• زیندوكردنەوەی رێککەوتنی ئەتۆمی ئێرانێكی ئەتۆمی و روسیایەكی دەوڵەمەند دروست دەكات 

  دراڵ عیسا نوێنەری كۆماریخوازان لە كۆنگرەی ئەمریكا و ئەندامی سەرەكی كۆمیتەی كاروباری دەرەوەی ئەنجوومەنی نوێنەران دەڵێت: "رێككەوتنی ئەتۆمیی نوێ لەگەڵ ئێران، حكومەتی ئەو وڵاتە دەكاتە حكومەتێكی ئەتۆمی و ....
• ئاگری نەورۆز لە مەکسیک کرایەوە 

  لە شاری مەکسیکۆی پایتەختی مەکسیک دەیان کەس لەسەر بانگهێشتی کوردان کۆبوونەوە و ئاگری نەورۆزیان کردەوە.
• ئەرتەشی ئۆكرانیا: لەسەرەتای هێرشی روسیا بۆ سەرمان ١٥ هەزار لەهێزە سەربازیەكانی روسیامان كۆشتووە 

  بەرپرسانی ئەرتەشی ئۆكرانیا دەڵێن، لەسەرەتای دەستپێكردنی هێرشی سەربازی روسیا بۆ سەر وڵاتەكەمان، ١٥ هەزار هێزی سەربازی روسیامان كۆشتووە.
• ماكرۆن: شەڕی ئۆكرانیا دەبێتە هۆی قەیرانی ماددە خوراكییەكان لەرۆژهەڵاتی ناوین 

  بەرێوەبەری سەندوقی نێودەوڵەتی پەرەپێدانی كشت و كاڵی نەتەوە یەكگرتووەكان دەڵێت:"شەڕ لەئۆكرانیا كاریگەری راستەوخۆ و بەئازار بۆ كەم دەرەتانەكان لەئاستی جیهاندا بەتایبەتی ئەو كەسانەی لەگوندەكاندا ژیان دەكەن دەكا و ئەمەش خۆی لەخۆیدا تراژیدیایەكە.